Posts in documentary

#504: Take your pills

Một bộ phim tài liệu khá hay và sát sườn cuộc sống mà mọi người nên xem. Nói về chứng rối loạn lo âu và việc lạm dụng thuốc chữa bệnh này và trầm cảm (Xanax). Xanax thực ra là tên hãng nổi tiếng nhất chứ loại thuốc là Benzodiazepines. Đây là loại thuốc an thần phổ biến nhất cho người bị rối loạn lo âu và trầm cảm. Giai đoạn ban đầu khi dùng nó, tưởng như thuốc tiên. Vì uống vào phát là mọi lo lắng sợ hãi lắng lại hết, mọi thứ trở nên nhẹ nhàng, tinh thần dịu lại và ngủ được cho dù có lúc ngủ mê mệt. Nhưng mà…

Mình rất quan tâm tới những phương pháp chữa rối loạn lo âu vì bố mình và mình cũng mắc chứng này. Nhưng ở thể loại nhẹ và phải có chuyện gì đó thì nó mới trigger. Ví dụ như mình việc chưa xong, hứa chưa làm, nhà bỗng nhiên có chuyện, đặc biệt là sức khỏe của thành viên trong gia đình, nợ chưa đòi được =))… Chứ có những người bị nặng luôn lo lắng và stressed mọi thứ, kể cả những việc không liên quan đến mình và những việc thậm chí không tồn tại, có thể đến từng cơn (panic attack) và khiến cho họ không thể function một cuộc sống bình thường, thì lúc đó mới cần tới thuốc. Thế nhưng chắc chắn những người đó không phải quá nhiều trong xã hội, vậy mà Xanax là loại thuốc kê đơn nhiều nhất trên nước Mỹ. Theo thống kê thì phải 1/5 dân số đã và đang được kê đơn thuốc này (mà nó cũng mang nhiều tên khác nhau nhưng cơ bản vẫn là Benzodiazepines). Mà cứ nghĩ xem, làm gì có nhiều người bị rối loạn nặng tới mức thế, chỉ có thể là kê vô tội vạ và bản thân người dùng cũng dùng vô tội vạ. Mà thuốc này dùng lâu năm hoặc cắt đứt bất ngờ, thì tâm sinh lý rối loạn, hành xử bất thường và cả dẫn tới tự tử. Không có bệnh tâm thần cũng thành bệnh tâm thần. Rồi cuối cùng nhiều người mắc chứng sa sút trí tuệ, Alzheimer. Chắc hẳn chúng ta nghe nhiều câu chuyện về các ngôi sao đột tử do dùng thuốc “giảm đau” và “an thần”. Vâng không gì khác chính là từ mấy cái thuốc này mà ra, nhiều loại được kê nặng và kèm theo cả các thành phần morphine, opioid kết hợp nên đi sớm là điều không tránh khỏi. Mà có sống thì cũng luôn hành xử kỳ lạ, bất thường (nên nhiều người có cuộc sống stressed cao như các ngôi sao hay bị kê mây loại thuốc này và họ cũng rất hay bị than phiền về những hành xử kỳ quặc trong công việc). Quả thật, sau khi mình xem xong cái phim thì mình chợt nhận ra là đúng khi mình còn ở Mỹ, mình thấy sức khỏe tâm thần của nhiều người bất ổn thật sự mặc dù không chắc có phải do họ dùng thuốc hay không. Nhưng nhiều người hành xử rất bất thường, khó hiểu, dễ bị kích động bởi thời cuộc và hậu quả là cả một cái xã hội phức tạp với nhiều tệ nạn và nhiều người bị tâm thần như vậy cũng một phần lớn là từ thói lạm dụng thuốc mà ra.

Nhiều bác sĩ lúc kê cũng vô đạo đức lắm. Họ kê cho xong việc, nhiều thì ăn phần trăm từ hãng dược, còn nhiều thì đôi khi nghe khó tin nhưng không cả biết hậu quả của loại thuốc đó. Trong phim, một nạn nhân kể lại khi dùng Xanax từ 3 miligrams giảm xuống 2 rưỡi một ngày, rồi sau chuyển sang Valium (cũng là một loại an thần). Thì tinh thần và cơ thể ngày càng sa sút, nhiều biểu tượng lạ, đi gặp tới 50 bác sĩ để chữa bác sĩ nào cũng bảo không phải tại do thuốc. Đến khi định nhảy từ vực xuống tự tử thì vì nhớ tới con mà gồng mình quyết tâm tự mình cứu mình, thì mới hiểu ra nguyên nhân, mà là mình tự tìm hiểu mà ra. Các hãng dược thì cũng không có nói cho bạn biết những hiệu ứng phụ kinh khủng của thuốc đâu. Xem quảng cáo trên TV thì chỉ thấy nó như thuốc tiên, và đánh trúng vào tâm lý bạn đang cần nó. Còn khi gặp bác sĩ, bạn cũng tin lời bác sĩ sái cổ, bác sĩ bảo được chắc là được! Bác sĩ có tâm thì tốt quá, mà bác sĩ không có tâm thì sẽ luôn cho bạn cái danh sách kê đơn dài dằng dặc.

Đương nhiên chứng rối loạn lo âu và trầm cảm ngày nay không chỉ tại thuốc. Nó phần lớn vẫn là tại sự hiện đại và hối hả của xã hội làm sức khỏe tinh thần của bạn căng thẳng. Mỗi ngày chỉ cắm mặt vào điện thoại ngẩng lên có khi đã hết ngày. Mà trong điện thoại thì nó cũng rất biết bạn hay xem cái gì, thích cái gì. Bạn xem một thứ buồn nó hiện ra một nghìn thứ buồn, xem xong có vui cũng thành trầm cảm. Xem thứ nhảm nhí thì đầu óc bạn cũng nhảm nhí. Rồi bạn lo lắng về một nghìn thứ báo chí tin tức ra rả vào đầu bạn 24/7. Chiến tranh, khủng hoảng kinh tế, ngộ độc thực phẩm, thiên tai, ô nhiễm môi trường… bạn lo cho bản thân bạn, con cái bạn, gia đình bạn. Rồi deadline, rồi thằng sếp mất dạy, khách hàng láo toét còn quỵt tiền… Đương nhiên chứng bệnh trầm cảm hay rối loạn lo âu nó cũng có ở trong gen di truyền và không thể tránh khỏi, nhưng cuối cùng vẫn là cái bản lĩnh của mình với nó tới được đâu.

Thực sự thỉnh thoảng mình lên mấy cơn rối loạn lo âu và cực kỳ ghét cái cảm giác đó, đôi lúc nghĩ có viên thuốc ở đây chắc làm một viên cho nó dịu lại. Nhưng may quá chưa có điều kiện dùng cái thuốc đấy nên cuối cùng nhận ra mình cố gắng tự control mình thì rồi cơn nó cũng qua và may thế mình vẫn…bình thường. Và có lẽ cái sự lo âu này nó đang là rất bình thường với muôn vàn người ngoài kia. Cứ nghĩ một người nông dân nghèo ở một nơi thật xa họ mắc chứng này, họ cũng chỉ chờ cho qua và họ lại sống khỏe. Còn một người ở thành phố, nơi tiếp xúc thuốc thang và bác sĩ quá dễ dàng, lên cơn một phát là đi gặp bác sĩ và uống thuốc, nên họ không đủ mạnh mẽ để tự điều khiển bản thân mình. Có lẽ chính vì thế nên cái thuốc tâm thần này bị kê đơn quá nhiều, và rất tiếc càng dùng thì càng phụ thuộc và càng tạo ra nhiều con người yếu đuối, bất ổn về sức khỏe tâm thần, xã hội thêm phần loạn lạc. À mà bây giờ mua thuốc đầy trên mạng, còn chẳng cần kê đơn của bác sĩ nữa. Mình tự chữa cho mình luôn, nhất là mấy người đã bị nghiện thuốc!

Như trong bộ phim có giải thích rất dễ hiểu, khi bạn dùng những loại thuốc an thần này, nó sẽ khiến cho một bộ phận tế bào thần kinh của bạn không cần phải hoạt động, bị tê liệt, vì thuốc đã làm thay cho chức năng của chúng hoặc làm tê liệt chúng. Lâu dần những tế bào này sẽ chết đi, thuốc làm thay cho tế bào của bạn, và nếu không có thuốc thì bạn sẽ không function được bình thường nữa. Mà thuốc thì còn hay bị phụ thuộc, càng dùng nhiều thì càng phải lên liều, vì nếu tế bào đã chết đi nhiều thì thuốc phải cần nhiều hơn. Đó cũng là lý do vì sao nhiều người bị sa sút trí tuệ.

Không đâu xa, chính người bạn thân nhất của mình bây giờ bên Mỹ. Bố của anh í bị Alzheimer, mà khả năng cao do việc dùng Xanax lâu năm. Anh bảo từ hồi bố dùng cái thuốc đó, anh í không cả nhận ra bố mình. Bố vẫn rất hoạt bát, nghĩ nhanh, luôn vui vẻ, từ lúc bị kê đơn có ngày ông cứ gục mặt xuống bàn, lơ mơ, nói năng vô lý, giận dữ bất thường. Hồi các bác í được kê đơn dùng thuốc này, hậu quả về thuốc vẫn chưa rõ ràng, bác sĩ thì kê vô tội vạ. Mất ngủ lo lắng tí cũng đã kê. Vậy nên nhiều thuốc tới giờ mới cho thấy rõ hậu quả. Trước giờ nhiều thuốc cứ qua một vài chục năm là mới cho thấy hậu quả kinh hoàng của nó mang lại.

Hồi bữa có ai xem cái phim the Queen’s Gambit chắc còn nhớ chi tiết cô bé bị nghiện cái thuốc an thần của trại mồ côi. Mặc dù họ nói rằng chi tiết đó là made up nhưng sự thực rất nhiều trại trẻ mồ côi họ cho trẻ em uống thuốc an thần (những loại thuốc trước đời của Xanax), để bọn trẻ dễ ngủ, không quấy khóc, dễ điều khiển. Cái madeup thì là cái đoạn uống vào thì thành thiên tài chơi cờ vua thôi 😀. Nhưng ngay trong phim ta cũng thấy hậu quả sức khỏe tâm lý mà những đứa trẻ ở trại mồ cô đó bị ảnh hưởng được mô tả rất rõ qua cuộc đời của nhân vật chính.

Quả thật bộ phim tài liệu này làm mình… lo lắng =)). Tại cách đây mấy năm mình cũng phải đưa bố đi khám rối loạn lo âu, và nếu mình không nhầm bác sĩ cũng kê cho loại thuốc tương tự (ở VN thì có thể nó mang nhiều cái tên khác nhau như là alprazolam (Xanax®), chlordiazepoxide (Librium®), clorazepate (Tranxene®), diazepam (Valium®), halazepam (Paxipam®), lorzepam (Ativan®), oxazepam (Serax®), prazepam (Centrax®), and quazepam (Doral®)…. (các bạn có thể google). Hiện tại thì bố có vẻ tạm ổn, vì thực ra cả bố mình và mình đều không phải là loại nghiêm trọng (đợt đó thì nặng do có chút biến cố sức khỏe gia đình), nhưng sau cố gắng vượt qua bằng ăn uống, tập thể dục thì lại ổn thôi. Thuốc có thể giúp đỡ được nhất thời và nên được dùng ngắn hạn, còn khi đã không điều khiển được mình mà thành dài hạn thì hậu quả thật vô lường. Quả thật mình thấy những thứ này mình cần phải hiểu biết hơn nhiều nữa. Nhiều người cứ nghĩ sức khỏe vật lý mới là quan trọng nhưng không hề đâu nhé, vào thời đại ngày nay thì lại càng phải quan tâm tới sức khỏe tâm thần. Mình không rõ ở Việt Nam tình trạng kê thuốc này là như thế nào? Nhất là với bệnh trầm cảm?

Nhưng sự thật thì đôi lúc bác sĩ không tin được thì… cũng tin vào ai. Thế nên bác sĩ thì vẫn phải cần nhưng mình nên trang bị hiểu biết cho mình càng nhiều càng tốt, tự mình bảo vệ lấy bản thân mình. Trừ những người có bệnh lý nặng và buộc phải phụ thuộc thuốc thang bẩm sinh ra. Còn lại nếu nó đến từ cuộc sống, mình cố gắng tự vượt qua và sống một cuộc sống càng ít phụ thuộc thuốc càng tốt, đó mới là một cuộc sống khỏe mạnh. Quay về với thiên nhiên càng nhiều càng tốt. Quan điểm của mình là thế.

Nói chung nói về đề tài này thì dài lắm, các bạn nên xem những bộ tài liệu này! Bài viết này không phải nói thay bác sĩ hay khuyên bảo bạn phải bỏ thuốc nào đó bạn đang dùng. Bài viết này nói lên cho bạn một khía cạnh quan trọng của vấn đề từ kinh nghiệm và nghiên cứu cá nhân, và khuyến khích bạn hãy tự tìm hiểu nhiều hơn nếu bạn đang là người trong cuộc hoặc bạn quan tâm!

#502: Ancient Apocalypse -Rồi nền văn minh nào cũng bị hủy diệt thôi

Ai đam mê khoa học, đặc biệt về lĩnh vực thiên văn học, vũ trụ và lịch sử văn minh trái đất thì chắc không thể bỏ qua bộ Ancient Apocalypse của Graham Hancock. Một người không phải là nhà khoa học, nhà khảo cổ học, thậm chí không phải là một nhà làm phim, mà là một nhà báo.

Nhưng lịch sử và khoa học điều thú vị là nó luôn gây tranh cãi, đơn giản bởi vì có những thứ chỉ là suy luận và không ai chắc chắn được sự thật. Và khoa học cũng theo giả thuyết và trường phái, có những điều chúng ta được dạy gần như tưởng là chân lý hoặc facts rồi mà có khi.. chưa chắc là đúng. Hankock là một người mà phe các nhà khoa học và khảo cổ học chính thống cực kỳ ghét và muốn tiêu diệt. Bởi vì ông đã và đang đặt ra rất nhiều sự nghi hoặc cho những giả thuyết về lịch sử văn minh nhân loại mà đã từ trước tới giờ đã được cho rằng là kiến thức phổ biến và đương nhiên.

Trong phim, Hancock đi qua từng nền văn minh và các di tích, từ Gunung Padang của Indonesia đến Derinkuyu, Göbekli Tepe của Thổ Nhĩ Kỳ, đến Cholula của Mexico. Đi qua các nền văn minh của Maya, Aztect, Alantis. Cách đặt vấn đề đối đầu lại với các nhà khoa học và khảo cổ học không phải là đưa ra những kiến thức khác chống lại những thông tin đã công bố, mà ở cách mà mình cho rằng trí tuệ và thuyết phục hơn nhiều. Đó là đặt ra các câu hỏi! Và đó cũng là cách làm việc của một nhà báo. Cách đặt ra câu hỏi đem lại hai hiệu quả: Thứ nhất, việc dùng câu hỏi sẽ khiến người ta sẽ phải suy nghĩ và đi tìm luận điểm, chứng cớ để trả lời, và tự đặt ra nghi ngờ về tính xác thực và logic của vấn đề được nêu. Thứ hai, bản thân Hankock không phải là một chuyên gia về lĩnh vực khảo cổ học, nên việc đặt câu hỏi nó thể hiện đúng bản chất công việc của ông, chứ không người ta sẽ có cớ nói ông: “Ông không đúng chuyên môn sao ông già mồm thế được “:)).

Như tiêu đề của bộ phim: “Ancient Apocalypse”: Sự tận thế cổ đại. Những câu hỏi lớn nhất mà Hankock đặt ra là: Liệu trước nền văn minh mà chúng ta cho rằng chúng ta đang ở đỉnh cao nhất như bây giờ, trước đó có những nền văn minh nào đỉnh cao còn thậm chí hơn thế này gấp nhiều lần hay không? Phải chăng vì trái đất đã qua vài lần reset và tự nó xóa sổ nhiều nền văn minh đỉnh cao trước hay không? Phải chăng trận Đại hồng thủy xảy ra vào 12800 năm trước là do Sao chổi đâm vào trái đất?

Khoa học hiện đại vẫn cho rằng, nền văn minh hiện đại của con người bắt nguồn từ hơn 6000 năm trước và đã phát triển đến đỉnh cao bây giờ. Loài người cũng mới chỉ xuất hiện từ 2 triệu năm trước. Tuy nhiên Hancock đặt ra rất nhiều câu hỏi về tính xác thực của những dấu mốc này. Và mình thì mình… về phe của Hancock.

Nếu theo kiến thức hiện đại thì trái đất coi như là đã vài tỉ năm tuổi đi. Điều kiện thời tiết và địa lý chắc chắn đã thay đổi thậm chí lộn tùng phèo trong hàng tỉ năm đó. Đồ để lâu chỉ vài tháng vài năm hay chôn dưới đất đã mục nát thậm chí thành cát và bụi nữa là hàng tỉ năm. Trái đất cũng là một cơ thể sống, giống như một cơ thể sinh vật. Nó sẽ có hệ thống miễn dịch, hệ thống đấu tranh sinh tồn, các mạch máu cơ bản để nuôi dưỡng cơ thể, và đương nhiên nó cũng sẽ có virus tấn công. Khi cơ thể quá nhiều bệnh tật, hay gặp phải sự đe dọa từ bên ngoài, mọi thứ sẽ tự động reset. Tất cả lại từ đầu, có khi nào đó luôn là cách vận hành của vũ trụ? Nền văn minh của con người hiện đại bây giờ có khi chỉ là một “căn bệnh” mà không chóng thì chầy hệ miễn dịch của trái đất cũng sẽ tự tiêu diệt? Một nền văn minh 6000 tuổi so với một trái đất hàng tỉ năm tuổi làm sao tự cho mình là đỉnh cao nhất hay là duy nhất được?

Trong phim có rất nhiều đoạn thú vị nói về các giả thuyết về các tàn dư còn lại của các nền văn minh cũ mà tới giờ khoa học vẫn chưa giải thích được. Chẳng hạn với công trình kỳ lạ ở Gunung Padang, được cho là vào thời kỳ đồ đá mà người tiền sử còn mới biết dùng đá để làm công cụ đẽo gọt. Nhưng lúc này ở một nền văn minh ở phần khác của trái đất, có thể đã có những công trình kim tự tháp vĩ đại khác rải rác mà khó lòng nào nếu chỉ biết tới đẽo gọt bằng đá lại có thể làm ra được. Hancock đặt ra giả thuyết rằng có khả năng lúc này vừa có người chỉ biết lao động đồ đá, vừa có những con người rất cấp tiến và uyên bác chung sống, chứ chưa chắc tìm thấy đồ đá thì có nghĩa rằng con người lúc đó chỉ có người kém phát triển. Ngay như thời hiện đại của chúng ta bây giờ, vẫn có những con người vẫn sống như thời kỳ nguyên thủy, sống chung trên trái đất với những con người với khoa học công nghệ quá cấp tiến. Mình cũng thích câu hỏi về việc, khi phát hiện ra một nền văn minh và cho rằng nó đã có từ cách đây x nghìn năm. Nhưng mà mọi người quên mất một điều cơ bản rằng để phát triển được tới công nghệ và nền văn hóa đó, đó có lẽ là câu chuyện của vài ngàn năm trước đó.Trong cái phim tài liệu mình làm, một cái nhạc cụ đơn sơ, mà có khi phải qua hàng trăm năm, thậm chí cả ngàn năm mới hoàn thiện được như giờ nữa là cả một nền văn hóa, mà còn không ai biết được nền văn hóa ấy bao lâu mới hình thành được tới mốc đó.

Hancock cũng đặt nhiều giả thuyết về người khổng lồ, hình tượng con rắn và thuyết Đại hồng thủy bị gây ra bởi Sao chổi.

Cách đây hàng triệu năm tất cả các loài vật đều khổng lồ. Những công trình vĩ đại như các Kim tự tháp, những phiến đá khổng lồ được đặt chồng lên nhau thật khó lòng mà có thể làm bởi những con người nhỏ bé, đến bây giờ có máy móc cần cẩu làm còn khó và cũng không bắt chước theo những quy tắc không thể hiểu được. Trong rất nhiều truyền thuyết, từ của người Maya đến thuyết cổ của người Trung Hoa đều nói về những con người khổng lồ, họ cũng nói về cả trận Đại hồng thủy. Những giai thoại này tưởng chỉ là truyền thuyết, nhưng sự thật những gì chúng kể lại có mặt trong tất cả mọi nền văn minh (kể cả tưởng như cách nhau rất xa và không dây tơ rễ má gì với nhau), và những sự giải thích trong đó lại rất khớp và hợp lý với những công trình này. Điều duy nhất người ta không chấp nhận là vì nó… khó tin mà thôi. Chúng ta cho rằng không thể có người khổng lồ, nhưng mà… có chắc khi tất cả đống băng ở Nam Cực và Bắc Cực tan ra, chúng ta sẽ không nhìn thấy những điều tưởng như không thể có hay không? Cơ mà Nam Cực hay Bắc Cực mà tan ra thì nền văn minh này cũng tan lâu rồi!

Mình hoàn toàn thấy những câu hỏi và giả thuyết của Hancock thuyết phục và có tính logic cao. Nhớ khi đọc về việc khi băng đang tan ra ngày một nhiều, người ta bất ngờ tìm thấy rất nhiều xương động vật từ thời tiền sử, trong đó thậm chí còn nguyên xác của cả một con vật khổng lồ ví dụ như con ma mút. Mà băng càng tan thì phát hiện ra càng nhiều động vật kỳ lạ. Rõ ràng khi động vật còn nguyên xác như vậy, nó thể hiện một điều là: Những động vật này đã bị đóng băng bất ngờ, và ngay lập tức, nên xác vẫn con tươi và nguyên con như vậy. Graham có một giả thuyết rằng trận đại hồng thủy phá hủy trái đất vào 12800 năm trước bị gây ra bởi Sao chổi. Các nhà khoa học sẽ nói rằng, nếu là tại Sao chổi thì dấu tích va xuống nằm ở đâu? Graham sẽ đi tới những tàn tích mà địa hình để lại tưởng như con người làm nhưng lại giống tàn tích do sóng nước gây ra thì đúng hơn. Ông cho rằng sao chổi không phải là một cái, mà là cả cơn mưa sao chổi. Và sao chổi có thể rơi xuống đại dương nơi chỉ có nước, sóng nước dâng cao, rung chuyển trái đất, tràn vào cuốn đi bề mặt trái đất, núi lửa phun trào bụi phủ kín bầu trời khiến cả trái đất lạnh giá chỉ trong một đêm, nước tới đâu sẽ đóng băng tới đó, nhiều loài vật chưa kịp tháo chạy. Và chỗ nào đóng băng mãi mãi thì nó sẽ mãi mãi như Nam và Bắc cực. Phần còn lại, theo thời gian lại bồi đắp hay bằng phẳng, tan đi và thậm chí không để lại tàn tích gì.

Giả thuyết về sao chổi là do Graham đặt ra từ những địa danh ông đi qua, khi hình tượng một con rắn khổng lồ có mặt trong rất nhiều tàn tích của các công trình cổ đại. Thậm chí tại Ohio, có nguyên một vùng bảo tồn với một công trình được cho là hình tượng một con rắn khổng lồ (Serpent Mound). Ông cho rằng hình tượng con rắn trong các tàn tích mà người xưa để lại khả năng là nói về Sao chổi, luôn gây ra sự sợ hãi và lo lắng, nhưng lại khiến họ phải tôn thờ.

Không chỉ đặt ra những câu hỏi đấu chọi lại những kiến thức chính thống. Hancock đặt ra câu hỏi cho tất cả con người hiện đại chúng ta. Tất cả những nền văn minh bị biến mất, như là Atlantis, đều mang theo những truyền thuyết về việc con người muốn đi ngược lại tự nhiên, sự vận hành của vũ trụ, cho rằng con người là trung tâm của tất cả. Và mọi sự đi ngược lại tự nhiên ấy sẽ đều bị trừng phạt. Trước nền văn minh của chúng ta, đã có rất nhiều nền văn minh vô cùng cấp tiến khác, nhưng khi tới một điểm nào đó, nó sẽ bị reset lại. Và bản thân chúng ta bây giờ cũng đã nhìn thấy trước được tất cả điều này, sự tàn phá tự nhiên, môi trường, thống lĩnh và lạm dụng trái đất, muốn chinh phục cả vũ trụ và ngàn sao, sự kiêu ngạo này chắc chắn phải trả giá. Có thể mỗi một chu trình văn minh sẽ luôn bị tiêu diệt, nhưng các sinh vật trong nền văn minh ấy có thể đẩy nhanh được quá trình này lên, như nền văn minh của chúng ta bây giờ.

Chúng ta nên hiểu rằng vạn vật trong vũ trụ này đều có mối quan hệ tương quan với nhau, dù 1 sinh vật nhỏ bé nhất nhất nhất cũng có mối quan hệ tới những gì to lớn nhất của vũ trụ. Mọi nguồn năng lượng đều chuyển hóa từ loại này sang loại khác chứ không có mất đi. Chúng ta không thể sống mà chỉ cho mình và cho rằng những gì mình làm không làm ảnh hưởng tới những điều xung quanh. Nếu chưa hiểu thì nên tìm hiểu về “hiệu ứng cánh bướm”, một cái phấn bay trên cánh bướm có thể làm cho một con thú hoang dã hắt xì, và nó có thể làm cho hàng trăm hàng ngàn con khác giật mình và bỏ chạy, kéo theo sự hỗn loạn của cả một khu rừng và… so on…! Vậy nên mọi thứ chúng ta làm, sẽ đều luôn có hậu quả!

Những di tích còn sót lại của các nền văn minh cũ. Hầu như chúng đều có những điểm chung là những lời cảnh báo. Trái đất dường như luôn bị khởi động lại bởi những sự cố đến từ vũ trụ. Những công trình cổ đại giống như là những công cụ theo dõi sự vận chuyển của hệ mặt trời. Điều này có lẽ đã xảy ra rất nhiều lần nên người xưa đã nhận biết được sự tối quan trọng của việc đi theo sự vận hành của vũ trụ, theo dõi, cảnh báo và chuẩn bị cho sự tận diệt của mình. Những công trình này cũng gửi lại rất nhiều lời cảnh báo cho những nền văn minh tiếp theo nhưng có lẽ đó là quy luật. Các sinh vật vẫn không học được bài học nào.

Trong phim, Hancock dùng rất nhiều những sự khiêu khích với các nhà khoa học và khảo cổ học chính thống. Ông cũng tâm sự về việc mình bị ngăn cản tiếp cận các nguồn thông tin, kiến thức, thậm chí khi tới Serpent Mound, ông bị đuổi thẳng thừng ra ngoài mặc dù đây chỉ là một khu bảo tồn chứ chả phải Lầu năm góc với những thông tin bảo mật khủng khiếp gây hại gì tới quốc gia đại sự. Vì những câu hỏi quá thuyết phục và những thách thức của ông tới nền khoa học và nền khảo cổ học chính thống nên ông bị rất nhiều thế lực thù ghét và tìm cách vùi dập. Báo đài thì xây dựng hình tượng ông như một kẻ vĩ cuồng và lừa đảo, ngăn cấm ông được phát ngôn chính thống. Có thể nhiều bạn nghe điều này sẽ thấy ngạc nhiên, nhưng chắc có người thì lại chẳng ngạc nhiên gì: Nhưng ngay cả kiến thức khoa học, lịch sử, văn hóa cũng bị rất nhiều bưng bít và bè phái, nhiều sự tuyên truyền sai lầm vừa vì sai lầm trong nghiên cứu lẫn trong mục đích dẫn dắt dân trí. Và cả hàng tỉ hàng chục tỉ đô cho những công trình khoa học cũng chưa chắc là để tìm ra kiền thức chuẩn xác, có khi một thông tin được công bố, không ai muốn đảo ngược nó lại cả. Và chúng ta cũng từng nghe về những câu chuyện như Gallieh, khi toàn thế giới cho rằng trái đất bằng phẳng thì mình ông cho rằng nó hình cầu, và thậm chí người ta treo cổ Gallieh vì dám chống lại “kiến thức chung” của nhân loại. Ta cứ nghĩ rằng chuyện của Gallieh là thời cổ đại rồi, nhưng điều này luôn xảy ra với mọi thời đại, với những con người có những suy nghĩ và kiến thức ngược lại với kiến thức chung của nhân loại.

Cho rằng nền văn minh của chúng ta là cấp tiến nhất. Nhưng mà đến ngay việc vì sao Kim tự tháp lại có khắp nơi, quy luật của nó là gì, tại sao nó lại có trong mọi nền văn minh, tại sao nó lại xây dựng được như thế… cũng chưa có giả thuyết nào thuyết phục. Nhưng nếu đặt câu hỏi về tính logic trong các giả thuyết đã công bố thì nhiều nhà khoa học lại cứ lồng lên! Có một cái dở là con người hiện đại hay suy luận theo vốn kiến thức, điều kiện sống và logic của nền văn minh họ đang ở, nhưng biết đâu với mỗi nền văn minh trong quá khứ, nó khác hoàn toàn với văn minh của mình. Và sự “phát triển cao” sẽ là khác nhau trong mỗi nền văn minh. Giờ bảo xây những công trình cổ theo nguyên tắc cổ là đã không xây được rồi, còn chưa hiểu cách xây í chứ!

Và mình thì… theo phe của Hancock. Thực ra những câu chuyện này đã được Hancock đem lên đàm đạo trên kênh podcast của Joe Rogan (ai chưa biết nhân vật này thì nên google nhé, thú vị lắm đó). Joe Rogan cũng là một nhân vật mà bị báo đài chính thống vô cùng căm ghét vì đã luôn mời những nhân vật khách mời với muôn ngàn những vấn đề xã hội vô cùng hóc búa bóc trần cả các xã hội thiếu công bằng, vô lý và đạo đức giả. Những vấn đề Joe đặt ra khiến cho một phần nhân loại phải suy nghĩ lại vì những gì họ được dạy dỗ và hiểu biết bấy lâu nay. Joe Rogan bị ghét đến mức mặc dù đứng nhất nhì trên Youtube về số lượng người theo dõi nhưng cũng bị hành cho đến mức phải bỏ kênh. Ô hay nhưng thế nào vừa hay Sportify nhảy vào với cái hợp đồng 100 triệu đô, Joe bỏ đi không chớp mắt. Youtube vừa mất đi một nguồn thu lớn, vừa chết nhục vì cứ nghĩ mình là ghê gớm lắm!

Đương nhiên không chỉ các nhà khoa học, khảo cổ học, mỗi người sẽ có những niềm tin và trường phái theo ý họ mong muốn. Mình thì cũng chẳng có gì chắc gì đúng hay sai, tất cả là mọi giả thuyết Trường phái của mình là open mind, mọi thứ đều có thể xảy ra, đặc biệt nếu có những yếu tố logic giải thích ở trong đó, mình dùng logic trong vốn hiểu biết của mình để phân tích vấn đề.

Elon Musk bây giờ cũng là một nhân vật rất thú vị mà rất nhiều những kênh chính thống cũng tìm mọi cách chống đối lại. Chỉ riêng một việc như dùng công nghệ xe điện để chống lại sự phụ thuộc vào năng lượng tự nhiên và phổ biến công nghệ này cho toàn thế giới, đó đã đủ cho nhiều người muốn bóp cổ anh nhốt vào trại rồi chứ đừng nói bao ý tưởng khác của anh mà anh mở mồm ra là có người chửi :)), tô vẽ anh như một thằng tâm thần. Nhưng mà mình thì mình theo phái của Gallieh, Joe Rogan, Graham Hancock, Elon Musk và… những người tương tự nhé :)).

Xem phim ngay đi. Bài này mình tâm sự thôi chứ phim thì nhiều thứ hay ho thú vị cực kỳ, và maybe nếu bạn là 1 người open mind, bạn sẽ học được nhiều điều về việc phát triển tư duy, “think outside of the box”.

 

#487: MAGIC JOHNSON VÀ LARRY BIRD: 8. FUN FACTS

MỘT VÀI FUN FACTS

#486: MAGIC JOHNSON VÀ LARRY BIRD: FUN FACTS

– Ở nhà quê vùng midwest (midwest hay chỉ là “middle of nowhere”, thường là những nơi xa xôi hẻo lánh ở chính giữa nước Mỹ, ít phát triển và thời tiết có lúc khắc nghiệt), Magic từ bé đến lớn chưa từng bao giờ nhìn thấy cây chanh và cam. Khi lần đầu tiên được tới LA, California, nơi đất của chanh và cam. Anh đã ngạc nhiên tột cùng khi thấy… quả chanh trên cây. Anh chạy tới vặt quả chanh với sự tò mò tột cùng, rồi sau đó kể cho hàng xóm láng giềng ba ngày ba đêm liền về chuyện: “Ở đây muốn ăn chanh thì phải chạy ra… hái đấy” =))

– Điều thú vị khiến cho Magic và Larry khác nhau đến cùng cực là mặt Larry thì lầm lì hơn người bình thường còn Magic thì tươi hơn người… bình thường. Magic cười mọi lúc, mọi nơi, vui vẻ và tươi tắn kể cả khi thông báo mình nhiễm HIV. Nhìn Magic là người ta thấy năng lượng tích cực tràn đầy cả không gian. Magic được coi là “one of the most beloved celebrities ever” – Một trong những celeb thân thiện nhất, dễ gần nhất và được mọi người yêu quý nhất! Nhưng đặc biệt là mọi người yêu Magic thì rõ rồi, nhưng mà mặt Larry lầm lì cỡ nào cũng… không ai ghét, thậm chí còn rất yêu mến anh là đằng khác! Họ khác mà lại rất giống nhau!

– Tới nay người ta đồn Magic đã khỏi bệnh. Có lẽ một trong những bí quyết chiến thắng bệnh tật của anh chính là thái độ tích cực và khuôn mặt hay cười ấy!

– Magic bị chứng rối loạn đọc chữ (Dyslexia)

– Larry tuy rất hay “trash talk” trên sân bóng (là hay chửi bới, kích động đối thủ), nhưng mà anh ít khi xúc phạm kiểu vô học, chủ yếu câu cửa miệng của anh luôn là: “Tao là nhất”, “Tao là số một”, “bọn mày đừng hòng thắng được tao…”. Larry thích làm cho đối thủ phát điên để đấu lại anh mà họ… không đấu nổi. Thế nó mới tức á!

– Larry chơi chính vị trí Small forward (chuyên nghi bàn), Magic chơi chính vị trí Point guard (kiểu như đội trưởng)

– Magic có những cú chuyền bóng hay lừa bóng trứ danh và xem hấp dẫn như xem xiếc hay ảo thuật. Anh cũng là người rất chịu khó vì đồng đội, luôn tạo mọi điều kiện chuyền bóng cho đồng đội ghi bàn. Phong cách chơi bóng của Magic hấp dẫn và thú vị đến nỗi bóng rổ đã được biến thành những màn biểu diễn nghệ thuật, chứ không chỉ là thi đấu thể thao. Điều đó làm nên sự hấp dẫn cho bóng rổ hiện tại.

– Trước khi Magic bị tuyên bố nhiễm HIV. Nhiều người vẫn quan niệm HIV/AIDS chỉ xảy ra với người đồng tính. Và phân phát khuyến khích sử dụng Bao cao su là “vẽ đường cho hưu chạy”, “cổ súy tình dục”. Nhưng sau sự kiện của Magic, mọi người đã hiểu rằng bất cứ ai quan hệ tình dục không an toàn đều có thể nhiễm HIV. Việc khuyến khích và phân phát bao cao su giờ đây đã được coi là hình thức bảo vệ và tình dục an toàn.

– Isiah Thomas – một cầu thủ bóng rổ vốn là bạn thân của Magic (thân kiểu thân ai nấy lo, cuộc vui nào, hào quang nào thì Isiah sẽ có mặt). Cũng là một trong những cầu thủ bị ghét nhất nhì NBA, vì tuy rằng anh này chơi rất tốt nhưng lại cực kỳ xấu tính, hay ghen ăn tức ở. Đến nỗi Olympic 1992, Michael Jordan nói rằng có anh thì không có Isiah. Nên đội dream team phải loại bỏ Isiah cho dù đó là một cầu thủ giỏi. Khi Magic gặp nạn với HIV, thì Isiah lại đi buôn chuyện nói xấu sau lưng khiến Magic rất buồn. Sau này, hai người đã có một buổi gặp nhau trên truyền hình để làm lành. Và có lẽ, Magic sẽ là người duy nhất mà Isiah có thể làm lành và tha thứ, vì với độ xấu tính của Isiah, thì chỉ có người tâm hộn rộng mở không hẹp hòi như Magic mới tha thứ được thôi!

 

– Trong lần Magic quay quảng cáo và được Larry mời tới nhà ăn cơm trưa. Lúc Magic vừa bước chân trước cửa nhà thì được mẹ Larry ôm chầm lấy. Magic sung sướng tột độ vì “lần đầu tiên có một người nhà Bird ôm tôi”. Và mẹ Larry thì hớn hở khoe rằng: “Magic, cậu là cầu thủ ưa thích nhất của tôi đấy”. Và hóa ra, cả nhà của Larry đều rất thích Magic!

– Magic và Larry đấu nhau tổng cộng 37 lần trong suốt sự nghiệp NBA của họ. Trong đó có 18 lần trong vòng loại thường và 19 lần trong vòng loại trực tiếp.

– Trước khi NBA lớn mạnh thì còn có ABA (American Basketball Association), hai bên đều có giải riêng của mình và cạnh tranh khán giả. Tuy nhiên, trước những năm 80’s thì có nói trong bài là nền bóng rổ rất bết bát. NBA lúc đầu còn có luật cấm “dunk” để hạn chế lực ghi bàn của các cầu thủ da đen nên các trận đấu rất nhạt nhẽo, trong khi ABA thì luật rất thoải mái nên về sau để cạnh tranh với ABA cho sự hấp dẫn hơn, NBA đành phải bỏ đi cái luật cấm “dunk” vô lý ấy. Tới thời của Magic và Larry, NBA quá lớn mạnh nên ABA đành phải nhập chung với NBA, trở thành NBA ngày nay!

#486: MAGIC JOHNSON VÀ LARRY BIRD: PHẦN 7: KẾT

7. KẾT

#486: MAGIC JOHNSON VÀ LARRY BIRD: PHẦN 7: KẾT

Sau này, sau vài lần on off với Lakers, lúc thi đấu, lúc làm couch. Cuối cùng Magic cũng chính thức nghỉ hưu thực sự vào năm 1996. Magic là một người rất hướng ngoại và thông minh trong kinh doanh, nên anh đầu tư rất nhiều và các lĩnh vực thể thao, âm nhạc, hàng merchandise. Bất chấp là người “nhiễm HIV” nổi tiếng nhất, anh vẫn trở nên vô cùng giàu có và làm đại sứ tuyên truyền tích cực cho những người đang nhiễm HIV. Magic có thể coi là một nguồn cảm hứng và động lực tuyệt vời mang đến sự tích cực và hy vọng cho những ai dính phải căn bệnh thế kỷ này. Tới nay, người ta đồn rằng Magic có thể đã coi như là khỏi bệnh!

Còn với Larry, chấn thương dai dẳng khiến anh cũng không thể nào giữ mãi được phong độ. Việc mất đi một đối thủ truyền kỳ cũng khiến Larry thay đổi nhiều vào những năm đầu 90’s. Cuối cùng, chỉ đến năm 1993, Larry cũng tuyên bố giải nghệ!

Larry không phải là người hướng ngoại và giàu đầu óc kinh doanh như Magic. Anh an phận với những gì mình có và vẫn muốn đóng góp cho bóng rổ bằng những công việc liên quan đến bóng rổ. Nhưng cũng giống như Magic, Larry luôn “pay it forward” với những người cần giúp đỡ, cần truyền cảm hứng và trả ơn quê nhà, nơi đã nuôi dưỡng anh lớn lên. Magic giờ đã là tỉ phú đô la, trong khi Larry có số tài sản kém gấp cả chục lần.

Họ chẳng mấy khi gặp nhau hay nói chuyện thường xuyên. Nhưng không ai mà không biết họ thương nhau và quý mến nhau như thế nào, và chắc chắn nếu một trong hai người có cần gì, bên kia chưa bao giờ từ chối. ““He’s very private but when he’s your friend. You’ve got a friend for life”. “Anh ấy rất kín đáo nhưng khi anh ấy đã là bạn của bạn. Thì bạn sẽ có một người bạn cho suốt cả cuộc đời”. Magic đã nói vậy về Larry.

Điều người ta đáng khâm phục là, hai đứa trẻ nghèo cùng xuất phát từ vùng quê midwest quê mùa. Cùng lớn lên trong khó khăn và đi qua những đỉnh cao vinh quang nhất của một đời người, nhưng họ không hề thay đổi con người của mình. Vẫn là cậu bé Earvin lúc nào cũng thân thiện tươi rói với nụ cười đến tận mang tai, vẫn là cậu bé Larry mặt mũi lầm lì ít nói nhưng rất khiêm tốn và tốt bụng. Họ không thay đổi bản thân, và họ cũng không cố thay đổi lẫn nhau. ““And we never try to change each other, that’s what it makes this relationship great”.

Lại trở lại câu chuyện ban đầu khi năm 1979, Magic thắng mà vẫn ấm ức: “Tôi giành chức vô địch nhưng tôi muốn có danh “Rookie of the year”. Còn Larry được giải thưởng cao quý mà lại vẫn buồn: “Tôi có danh Rookie of the Year nhưng tôi muốn giành chức vô địch”.

Hai con người với hai màu da, tính cách khác nhau tột độ như vậy, luôn tranh giành nhau để chiến thắng nhau trên mọi nẻo đường, mà hóa ra, họ lại vẫn luôn ước mơ được chính là nhau.

“Larry là một người rất thẳng thắn, anh ấy sẽ thể hiện ngay nếu anh ấy không thích bạn. Ước gì tôi có được cái tính cách đấy”. Magic mơ ước!
“Mỗi khi Magic bước chân vào một căn phòng, anh ấy làm cả căn phòng bừng sáng lên. Tôi muốn mình làm được như thế”. Larry mơ ước!

Có lẽ bất cứ một cầu thủ thể thao nào cũng ước mơ có được một đối thủ kì phùng địch thủ như vậy trong sự nghiệp của mình. Vì có lúc tranh đấu để giành tấm huy chương có khi chỉ là để được thắng đối thủ, thậm chí đối thủ đó là động lực để sống, để phấn đấu, để thi đấu cho suốt sự nghiệp của mình, và cũng nhờ thế mà họ làm được những điều phi thường. Và đó là câu chuyện của Larry Bird và Magic Johnson.

 

#485: MAGIC JOHNSON VÀ LARRY BIRD: PHẦN 6 – VÀ NHỮNG BIẾN CỐ CUỘC ĐỜI – KHI GỤC NGÃ MỚI BIẾT ĐƯỢC AI LÀ BẠN.

VÀ NHỮNG BIẾN CỐ CUỘC ĐỜI – KHI GỤC NGÃ MỚI BIẾT ĐƯỢC AI LÀ BẠN.

#485: MAGIC JOHNSON VÀ LARRY BIRD: PHẦN 6 – VÀ NHỮNG BIẾN CỐ CUỘC ĐỜI – KHI GỤC NGÃ MỚI BIẾT ĐƯỢC AI LÀ BẠN.

Mùa hè năm 1985, Larry về quê nhà và quyết tự xây lại đường đi cho nhà của mẹ. Không may anh bị chấn thương nặng và gãy lưng. Lúc này, Larry đang ở đỉnh cao ở sự nghiệp. Chấn thương này đã từ đây ảnh hưởng nặng nề tới phong độ thi đấu của Larry tới sau này. Bất cứ một cầu thủ thể thao nào cũng đều biết rằng, sự nghiệp thể thao của họ không có gì khủng khiếp hơn là một chấn thương nặng! Không chỉ giảm phong độ thi đấu, mà thậm chí có thể chấm dứt cuộc đời một cầu thủ cho dù tuổi đời còn rất trẻ, và để lại những di chấn khó lường khi có tuổi sau này.

Nhưng dường như, nếu đó là Larry Bird – thì người ta sẽ không thể thấy bất cứ lời kêu than gì. Người ta vẫn thấy anh thi đấu hết mực, người ta vẫn thấy anh lăn ra sàn đấu trong đau đớn, chỉ là người ta không thể hiểu được sự đau đớn đấy nó khủng khiếp đến mức nào, vì người ta vẫn thấy Larry lại bò dậy để chơi tiếp.

Chỉ khi những bác sĩ khám trực tiếp cho Larry tiết lộ tình trạng của anh thì sau này mọi người mới hiểu được sự chịu đựng phi thường của Larry. (Kobe Bryant cũng là một người nổi tiếng vì sự chịu đựng như vậy, khi anh đã từng đứt toác cả gân chân mà vẫn cắn răng chạy và thi đấu cho đến hết hiệp.)

Sự chịu đựng ấy, bắt nguồn từ những ký ức ấu thơ từ người bố. Khi ông với tâm trí không bình thường, nhưng phải chịu đựng cả nỗi đau về thể xác mà vẫn phải đi làm kiếm tiền nuôi con. Những ngày ông đi làm việc bất kể sáng trưa chiều tối hay weekend, cậu bé Larry cần mẫn tìm mọi cách giúp bố xỏ được đôi chân sưng vù tím lịm của bố vào trong đôi ủng để ông đi làm mà không thể nào vừa vì chân sưng quá to do trước đó bị tai nạn công trường. Nhưng ông vẫn xỏ bằng được và mang đôi chân ấy đi làm không ngừng nghỉ vài ngày rồi mới lại trở về nhà trong đau đớn. Tính cách chịu đựng và chăm chỉ đến phũ phàng đấy, Larry đã bị ảnh hưởng hoàn toàn từ bố.

Những lúc hiếm hoi Larry mở lòng mình, anh sẽ vẫn nhắc lại những kỉ niệm cũ hay nhưng ký ức buồn bằng những thái độ nhẹ nhàng không u uất, như một người chưa từng đi qua những giông bão cuộc đời. Khi hỏi về cái chết của bố. “He had to do what he had to do”. “Bố đã phải làm điều bố phải làm thôi”. Anh trả lời bình thản…

Một khuôn mặt nhún vai khi kể về một ký ức buồn. Nhưng trong lòng Larry, những nỗi đau ấy chưa bao giờ đi xa và bớt day dứt. Chúng vẫn luôn ở đó và hằn sâu trong anh suốt cả cuộc đời, và chắc Larry chỉ cho phép chúng gặm nhấm riêng anh khi anh một mình với bóng rổ mà thôi!

Lúc này, Magic là đối thủ số một của Larry và thế giới bóng rổ được xoay quanh hai nhân vật. Sự phát triển nhanh chóng của NBA bắt đầu nảy sinh thêm rất nhiều nhân tài bóng rổ mới như Michael Jordan cũng như những tài năng cùng thời như Kareem, Dr J, Kevin McHale, James Worthy, Dennis Johnson….được có cơ hội tỏa sáng. Danh vọng và những cuộc vui thâu đêm suốt sáng khiến Magic được coi là một “playboy” chính hiệu trong làng thể thao. Một Larry oằn mình để chống chọi với chấn thương để giữ phong độ thì một Magic chỉ có chơi bóng và chơi gái, và… chơi rất nhiều thứ khác. Nhưng ngoài sân bóng là cậu Earvin ham chơi tới thế nào thì lên trên sân bóng vẫn là một Magic đỉnh cao và luôn luôn hừng hực quyết tâm phục thù Larry hết lần này qua lần khác.

Rồi một ngày vào năm 1991. Khi Magic đang lái xe tới Utah để thi đấu cho một trận trước giải thì nhận được điện thoại từ bác sĩ riêng nói rằng, anh phải trở về lại nhà ngay lập tức. Đó là một cú điện thoại rất bất bình thường và việc yêu cầu anh phải ngừng trận đấu để quay lại như vậy, chắc chắn là một tin xấu!

Và đúng vậy, đó là giây phút bác sĩ thông báo rằng, anh đã nhiễm HIV. Magic nói rằng, trời đất đã sụp đổ ngay dưới chân anh. Lần đầu tiên anh đã không thể kiểm soát được bản thân mình. Lúc này, Magic vừa mới cưới vợ được hai tháng và đang mang bầu đứa con đầu lòng.

Nhớ rằng, những năm đầu 90’s, sự hiểu biết về HIV vẫn còn chưa quá nhiều, chỉ biết rằng đó là một căn bệnh đáng sợ và nhiễm nó thì chắc chắn là nhận án tử hình. Thậm chí các nước phương Tây còn cho rằng HIV/AIDS chỉ là căn bệnh dành cho người đồng tính!

May mắn sau đó, vợ và đứa con trong bụng được chẩn đoán âm tính. Tuy nhiên, quyết định đau đớn nhất của cuộc đời vẫn phải đưa ra: Đó là phải nói lời từ biệt với bóng rổ!

Ngày 7 tháng 11 năm 1991, Magic Johnson đã phải tổ chức một buổi họp báo thông báo rằng mình đã nhiễm HIV và không thể tiếp tục thi đấu. Người ta nói, đó là một buổi họp báo hiếm hoi mà đã có rất nhiều phóng viên bật khóc. Nhưng điều đáng ngạc nhiên và khâm phục rằng, Magic thông báo với một thái độ rất vui vẻ, lạc quan. Anh còn nói rằng: “Tôi sẽ còn sống lâu” “I’m gonna go on and live for long”.

Nhưng cho dù anh có lạc quan tới cỡ nào thì xung quanh ai cũng sợ hãi và né tránh Magic. Người thì hồi hộp chờ đợi Magic sẽ trở nên gầy khô và “chết ngay trước mắt tất cả thiên hạ”. Người thì không dám gặp gỡ ôm hôn anh nữa. Điều đó làm Magic rất đau lòng, bởi vì anh là một người thích được quan tâm, yêu mến, được ôm. Những cô gái mây mưa, những người nổi tiếng, những nhà báo… họ đều quay lưng với Magic và chỉ chờ chực lợi dụng giật tin giật gân. Và tệ hơn nữa, những người anh coi là bạn thân thiết, đi qua bao cuộc chơi thâu đêm suốt sáng, như người bạn thân Isiah Thomas, lại quay lưng nói xấu anh, thậm chí tung tin đồn Magic bị vậy là do anh là người đồng tính. Không chỉ mất bóng rổ, Magic mất tất cả, anh bơ vơ khi những người mà anh luôn thân thiện, giúp đỡ, vui vẻ giờ đều bỏ rơi anh. Và rồi người anh không bao giờ ngờ tới và thực sự đau lòng cho anh, muốn dang vòng tay ra ôm anh lúc này lại không phải là một ai xa lạ – đó chính là Larry Bird: đối thủ số một truyền kiếp và người thậm chí còn chưa giờ chào anh hay cho anh một cái ôm!

Larry đã nhấc máy lên gọi điện cho anh, và dù chỉ qua điện thoại, Magic cũng cảm nhận được Larry đang khóc. Điều mà chắc chưa ai được thấy bao giờ, chứ đừng nói tới đó là Magic. “Anh thế nào? Anh có ổn không?”. Larry hỏi trong nước mắt, và Magic cũng đã khóc theo. Hai người đàn ông của hai thế giới, hai đối thủ lừng lẫy đã luôn đối đầu nhau trên mọi mặt trận… bỗng nhiên trở thành những kẻ mềm yếu khi bày tỏ sự quan tâm đến nhau.

“Larry doesn’t really show his feelings. But when he does, it means serious”. Magic nói.

Larry nói rằng: cái ngày anh nghe tin Magic bị nhiễm HIV và sẽ không tiếp tục có thể trở thành đối thủ của anh nữa. Đó là một ngày đau đớn và đen tối, vì một nỗi đau sâu thẳm từ tuổi thơ lại tràn về, nỗi đau ấy tương tự như cái ngày anh nghe tin bố mình tự tử chết!

Tại sao một người không phải ruột thịt, lại là đối thủ truyền kiếp của mình, khi gặp chuyện lại khiến anh đau lòng như vừa mất đi một người thân thương như vậy? Đó là bởi vì Larry chưa bao giờ coi Magic là một kẻ thù, chưa bao giờ thù ghét Magic. Ngược lại, đó là một con người mà anh đã luôn biết ơn, trân trọng vì đã là động lực và tạo cho anh có một sự nghiệp bóng rổ rực rỡ, là con người mà anh ước mơ được sống cởi mở và luôn hạnh phúc như thế, là con người mà anh hiểu và nhìn thấy mình trong đó. Anh cũng hiểu rằng, mất đi một đối thủ, sự nghiệp bóng rổ bây giờ thật không còn nhiều ý nghĩa nữa. “And the game is not the same anymore”.

Chỉ có Larry mới đủ hiểu nỗi đau của Magic khi anh không thể nào được chơi bóng rổ nữa. Magic không sợ chết. Nhưng Magic sống không bằng chết nếu lấy đi bóng rổ ra khỏi cuộc đời anh. Một sự nghiệp bóng rổ đỉnh cao bất ngờ bị ngưng lại, một đam mê tận cùng của cuộc đời bị lấy đi. Có ai hiểu được điều này cho Magic hơn Larry?

Trong trận đấu bóng đối đầu cuối cùng mà không có đối thủ Magic. Nén nước mắt vào lòng cùng nỗi đau chấn thương, Larry đã thi đấu với phong cách của Magic, những đường chuyền trứ danh sau lưng, những cú no look pass, những cú chuyền bóng lừa đối thủ.. được Larry tái hiện rõ nét đến mức ai cũng đang nhìn thấy như Magic đang chơi trên sân. Và đó là cách Larry nói lời chào tạm biệt tới đối thủ của đời mình!

Tháng 2/1992 :Magic được mời chơi trở lại trong trận All Stars, và giành được MVP của trận đấu.

Tháng 8/1992: Bất chấp sự phản đối của một số cầu thủ trong NBA cũng như quốc tế. Magic vẫn vào Dream Team đại diện cho USA đi thi Olympic và đoạt huy chương vàng.

Cả hai trận đấu này, Magic đều được chơi cùng với Larry, có điều lúc này họ là đồng đội!

 

#484: MAGIC JOHNSON VÀ LARRY BIRD: PHẦN 5 – MÀN QUẢNG CÁO GIÀY TRỚ TRÊU

MÀN QUẢNG CÁO GIÀY TRỚ TRÊU

#484: MAGIC JOHNSON VÀ LARRY BIRD: PHẦN 5 – MÀN QUẢNG CÁO GIÀY TRỚ TRÊU

Cho dù đôi bên cứ đối đầu nhau và khác nhau một trời một vực như vậy. Thì một ngày, hãng Converse chơi lớn khi muốn cả hai đều có mặt trong quảng cáo của mình. Hai ngôi sao bóng rổ đều là số một không có số hai và là kỳ phùng địch thủ mà lại chịu chung trong một quảng cáo? Ý tưởng đầy tham vọng này đã khiến đoàn làm phim được phen mồ hôi chảy thành suối. Khi đề nghị này được gửi tới hai người, họ đều thốt lên: “Ủa, các chú.. bị điên à?”

Ý tưởng ban đầu là quảng cáo sẽ được quay ở LA, nơi Magic đang thi đấu cho Lakers. Ủa nhưng mà làm gì có chuyện dễ dàng thế? Nghĩ sao đi mời Larry mà Larry lại tới chỗ của Magic? Larry bảo muốn quay tao thì phải tới chỗ tao. Magic thì bảo ủa muốn mời tôi thì phải tới chỗ tôi. Hai anh ngúng ngẩy qua lại làm đoàn phim chạy mướt bên này rồi lại lả lướt sang bên kia. Kết quả cuối cùng là trời không chịu đất thì đất phải chịu trời. Trên sân bóng có thể Magic không chịu thua nhưng thôi ngoài đời, anh là chàng trai Earvin đáng yêu dễ mến, thôi có gì anh nhường hết!
Và thế là cả Magic lẫn đoàn phim thay vì được quay ở một set quay bóng bẩy sang chảnh với mặt trời sáng rực ở đất Cali thì phải dắt díu nhau về miền quê nghèo hẻo lánh vừa xa vừa rét vừa ít nắng của Larry. Và phải quay ở đúng nhà của Larry thì mới chịu!

Lúc này đoàn phim cũng hồi hộp vô cùng vì không biết sẽ ghìm hai anh hùng cái thế vào một khuôn hình sẽ thế nào. Mỗi lần thấy hai người họ với nhau là chỉ là những lúc tóe lửa, lao vào nhau sứt đầu mẻ trán.
Kịch bản là hai anh sẽ đấu nhau trên chính sân đấu của nhà Larry. Khi đứng trước máy quay, hai anh nhìn nhau bối rối vì thấy đạo diễn yêu cầu là đây sẽ là một cảnh đấu bóng. Cả hai anh nghĩ thế ủa là đấu nhau… thiệt hay là giả? Vì đây không phải là 2 diễn viên, mà đây là Larry và Magic. Giờ đấu nhau là bố của máy quay cũng theo không kịp chứ chưa nói quay cho đẹp nhé. Quay chưa bắt đầu nhưng nhận thấy ánh mắt hai anh đã sẵn sàng hừng hực, anh AD nhảy ngay vào giữa can ngăn và giải thích văng cả nước miếng: “Không, không phải là đấu nhau kiểu như… trên news đâu, bọn mình giả vờ đấu vui vui thôi”. Đoàn phim được phen hú hồn. Hai anh trông hổ báo cáo chồn vậy thôi nhưng mà thực ra tự họ cũng hú hồn theo đoàn phim!

Ngày thứ hai quay phim, lần đầu tiên họ thực sự ngồi gần nhau đến thế và nhìn nhau với ánh mắt không thù địch và căng thẳng. Anh La hỏi anh Ma Hôm nay trời đẹp không? Cậu có khỏe không? Anh Ma trả lời Trời đẹp ghê, tôi khỏe thế anh có khỏe không? Thế là hai anh đều khỏe cứ hỏi thăm sức khỏe nhau qua lại cũng được cả tiếng. Nhưng đó là lần đầu tiên họ thực sự nói chuyện với nhau và cảm nhận được sự thân thiện lẫn nhau. Cũng là lần đầu tiên Larry mở lòng mình với Magic bằng những điều nhẹ nhàng giản dị như thế. Rồi dần dần hai người pha trò và cười phá lên với nhau. Larry dẫn Magic đi coi vườn, coi sân, còn khoe mình lái máy cày cày cỏ, Magic há hốc mồm vì.. anh giàu thế mà phải tự lái máy cày ư?

Trưa đó, Larry bảo: “Tới giờ ăn trưa rồi”. Magic thì đang nghĩ tới bữa hamburger một mình trong cabin thì Larry bảo: “Không, tới nhà tôi ăn trưa. Mẹ tôi làm đồ ăn cho bọn mình rồi đấy”. Magic hết sức ngỡ ngàng…
Bữa trưa hôm đấy, có cả mẹ Larry, có anh em trai của Larry. Có lẽ là điều cực kỳ hiếm hoi Larry mời bất cứ ai tới nhà mình ăn cơm với gia đình, mà với Magic – kẻ thù số 1 không đợi trời chung, có lẽ còn chẳng ai có thể ngờ tới. Đó quả thật giống như cao trào của một bộ phim điện ảnh khi hai nhân vật chính đã tới được giây phút tháo gỡ được căng thẳng và bắt đầu yêu nhau ????.

Nhưng mà… phim thì vẫn là phim chứ đời thì không giống như phim. Cứ ngỡ sau buổi gặp gỡ dịu dàng ấy, Magic đã có thể làm bạn được với Larry. Ai dè chia tay xong, ngày sau Larry lại như một người đàn ông băng giá, mặc dù Magic có nịnh cỡ nào Larry cũng không thèm đi uống bia cùng.

Những sản phẩm hai người quảng cáo khiến cho mọi người tranh cãi, những đứa trẻ da đen không thích đi đôi Larry vì không muốn bị coi là Larry, và ngược lại. Những cuộc khẩu chiến, sản phẩm công kích nhau đôi bên để kích bán hàng. Nhưng với Larry và Magic, câu chuyện vẫn hoàn toàn chỉ là thế, mọi thứ vẫn rõ ràng như là đen và trắng, không có gì quan trọng hơn việc là được làm đối thủ của nhau

#483: MAGIC JOHNSON VÀ LARRY BIRD: PHẦN 4 – MỘT THẬP KỶ ĐỐI ĐẦU NHAU VÀ LÀ LẼ SỐNG CỦA NHAU

MỘT THẬP KỶ ĐỐI ĐẦU NHAU VÀ LÀ LẼ SỐNG CỦA NHAU

Lúc này, khi nền bóng rổ đang được thống trị bởi người da đen, thì bỗng nhiên từ đây Larry được tôn sùng thành một “White Savior”, một người da trắng cứu rỗi nhân loại. Người da trắng tự hào và hạnh phúc khôn xiết vì họ có một cầu thủ tài giỏi và không kém cạnh gì bất cứ người da đen nào, và rằng mộn bóng rổ không thể chỉ là của người da đen. Họ nâng tầm Larry đến mức như Thánh sống. Nhưng truyền thông lại luôn vất vả với Larry, vì mỗi lần anh xuất hiện, là anh vô cùng nhạt nhẽo, chỉ nói những câu ngắn gọn và lịch sự có khi về… thời tiết, không bao giờ có bất kỳ một lời nói nào xúc phạm hay chê bai bất kỳ ai cho dù được khích bác đến cỡ nào, và cũng không bao giờ phản ứng với mọi lời xúc xiểm kể cả đến từ những cầu thủ da đen khác. Mọi danh vọng, mỹ từ, quyền lợi Larry đều dửng dưng, anh chỉ cần được chơi bóng rổ, và đích cuối cùng vẫn chỉ là đấu với Magic.

Mọi người vô cùng ngạc nhiên với tính cách kỳ lạ của Larry. Anh sinh ra ở một vùng quê rất nghèo và nặng những tôn giáo, hủ tục, những giáo phái đáng sợ, nhưng tuyệt nhiên chưa bao giờ Larry bị tẩy não và luôn cư xử rất văn minh, chừng mực. Khi mà nạn phân biệt chủng tộc còn đang dữ dội như vậy, cả cuộc đời anh là đối đấu với những người da đen, nhưng Larry chưa từng một lần nói xấu hay phỉ báng họ. Larry kể lại: “Lúc tôi còn nhỏ, khi đi ngang qua một sân bóng rổ với những cậu bé da đen khác đang chơi bóng. Tôi đã xin được chơi cùng, và họ đã dang tay đón nhận tôi làm bạn, chơi bóng với tôi, dạy tôi chơi bóng, họ không phân biệt tôi là màu da gì. Tôi đã luôn muốn đấu với những người giỏi nhất, và họ là những người giỏi nhất”.

Trong khi Larry ngày càng khép kín và chạy trốn khỏi truyền thông thì Magic trở thành một celeb hạng xịn. Khi trên sân, anh là Magic chơi bóng quyết liệt, còn khi ngoài sân, anh là chàng trai Earvin ham chơi, hay cười, thân thiện với tất cả mọi người và… ăn chơi trác táng. Ông chủ Playboy sẽ mời Earvin tới chơi qua đêm với hàng chục những cô gái nóng bỏng ở biệt thự trứ danh của ông. Những celebs lớn nặng đô như Michael Jackson cũng bày tỏ sự hâm mộ. Các cô gái lao đầu vào anh chàng Earvin như thiêu thân và được cái anh cũng không… từ chối. Magic từng chẳng ngại ngần tiết lộ khi được phỏng vấn trên tivi rằng anh đã từng một đêm xoạc tới cả 6 cô cùng một lúc. Muốn gặp Magic thật cũng chẳng khó chút nào. Nhưng với Larry, khán giả vất vả để được gặp thần tượng ngoài đời. Ân huệ duy nhất Larry dành cho fans đó là thỉnh thoảng vào một sáng thứ bảy, sẽ thấy anh lái máy cày ra trước sân nhà… cắt cỏ. Có mỗi thế thôi mà fans cũng sung sướng hỉ hả đứng kín ngắm nhìn say mê!

Cứ mỗi khi đối đầu trên sân, là dù bất kể ngoài đời họ khác nhau thế nào thì trên sân họ luôn là tấm gương phản chiếu của nhau, dường như mọi nỗ lực, mọi sự phấn đấu chỉ là để được đấu với nhau mà thôi. Và mặc dù mọi nỗ lực của Magic muốn được làm bạn với Larry mỗi lần “off court”, khi chủ động làm quen, hay cười, thích ôm, thì Larry chỉ là một hòn đá tảng lạnh lùng. Magic đã từng thốt lên: “Tại sao ai cũng yêu tôi, mà anh lại không yêu tôi?” “Everybody loves me, why don’t you love me?”. Và Magic mặc định rằng Larry rất ghét mình. Nhưng phải nhiều năm sau này anh mới biết, thực ra Larry biết hết tình cảm của anh, chỉ là Larry không là người thể hiện tình cảm của mình với người khác. Ngay cả khi Larry chiến thắng, anh cũng chưa bao giờ vui vẻ hoàn toàn, khi Magic đang khóc trong phòng tắm với sự giận dữ, Larry cũng lắng mình trong chiến thắng của mình vì cảm thông với nỗi buồn của Magic. Bởi vì Larry hiểu, mình cũng đã trải qua sự thất bại ấy nó đau đớn đến thế nào!

Cứ mỗi trận đấu mà ai thắng hoặc thua, là sẽ lại khiến cho hai người điên cuồng tập luyện để “trả thù”. Cứ người này thắng, thì người kia sau đó sẽ thắng lại. Cứ như vậy, họ hạnh phúc vì có nhau trong cuộc đời và nhờ thế cống hiến những màn trình diễn bóng rổ ngày càng đỉnh cao cho khán giả. Họ cứ đọ nhau qua lại như vậy, rồi cho tới một ngày một sự trớ trêu ập tới…

#482: MAGIC JOHNSON VÀ LARRY BIRD: PHẦN 3 – SỰ ĐỐI ĐẦU ĐÃ THAY ĐỔI LỊCH SỬ VÀ CỨU RỖI CẢ MỘT NỀN THỂ THAO.

SỰ ĐỐI ĐẦU ĐÃ THAY ĐỔI LỊCH SỬ VÀ CỨU RỖI CẢ MỘT NỀN THỂ THAO.

Từ đây, bất kể là Larry hay Magic chơi cho đội nào. Mục đích chính của họ chỉ đơn giản là để được đọ sức với nhau và chiến thắng lẫn nhau. Hai bên ngấm ngầm cạnh tranh nhau trên mọi mặt trận, và như một kịch bản phim truyền hình phong cách Á đầy cliché, cặp đôi ghét nhau và cạnh tranh với nhau cũng chỉ là để dành sự chú ý lẫn nhau.

Một ngày, cả hai nhận ra, mỗi lần trên sân bóng, họ ghét nhau đến thế vì đơn giản họ chính là… tấm gương phản chiếu của nhau. Từ thái độ hiếu chiến, cách phòng ngự, sự tham vọng lẫn cái cách… hằm hè nhau. Điều thú vị về Larry Bird đó là, cứ khi ra khỏi sân bóng thì hiền khô lầm lì, ít nói, không giao du, nhưng cứ ở trên sân bóng thì thành một con người hoàn toàn khác: hiếu chiến và… chửi người khác như ranh. Larry là một trong những người nổi tiếng nhất thế giới về “trash talk” on court. Hầu hết các cầu thủ từng chơi với Larry, thậm chí cả HLV đều từng bị Larry xéo xắt cho từ bố cho đến mẹ cho đến cái quần lót màu hường. Có thể đó là cách xả năng lượng của Larry với bao kìm nén dồn ứ đổ hết lên trên sân bóng!

Lúc này, nền bóng rổ vẫn đang cố gắng đứng dậy từ vực thẳm của những năm tháng bết bát từ những năm 70’s và vẫn không có nhiều khán giả cho dù đang có hai cao thủ võ lâm đại tài. Giải bóng vẫn vật vã để kiếm rating từ khán giả. Tới giải đấu 82-83. NBA dưới thời của David Stern, một vị chủ tịch cực thông minh và nhanh nhạy luôn đi trước thời đại, đã ký được một hợp đồng truyền thông với đài CBS. David Stern đã có “âm mưu” với CBS. Họ nhận ra Larry và Magic là hai “con mồi” hoàn hảo để tạo ra một chiến lược truyền thông mang nặng màu sắc của thời cuộc. Nhận thấy sự khác biệt về tính cách, về màu da, đội bóng. Lúc này Magic đang chơi cho Lakers còn Larry đang chơi cho Boston Celtics (một đội luôn nổi tiếng là racist). Một đội đình đám ở Bờ Tây, một đội đình đám ở Bờ Đông. Một người da trắng, một người da đen. Một người khép kín, một người cởi mở… nhưng cả hai lại đang là những cầu thủ ở đỉnh cao nhất. Xuyên suốt toàn bộ giải đấu năm đó, hình ảnh và thông tin của Larry và Magic được “bán” triệt để. Những câu chuyện cạnh tranh về hai nhân vật liên tục được truyền thông bơm tỉa. Họ được xào nấu để trở thành những đề tài bất tận để kích động tinh thần fans. Và cuối cùng, khi cả hai cùng tiến tới vòng chung kết giải năm đó với Lakers và Boston Celtics – Bờ Đông đối mặt với Bờ Tây. Trắng đối với Đen: mọi nỗ lực và chiêu trò của truyền thông đã được đền đáp xứng đáng. Có những điều rất kỳ lạ và khó hiểu đã xảy ra, ví dụ như một số fans da đen tuy quê nhà ở Boston nhưng lại mong Lakers thắng, lý do đơn giản là vì họ muốn thắng vì màu da hơn là màu cờ sắc áo, và… ngược lại. Fans da trắng từ quê nhà Cali lại chỉ mong Lakers bị Larry đánh bại. Mọi sự căng thẳng và đối đầu sôi sục trong cộng đồng, có lẽ tự bao giờ nhiều người còn không nhận ra họ tự nhiên đã quan tâm đến bóng rổ nhiệt tình tới như thế từ lúc nào.

Trong khi cả thế gian sôi sục vì thắng thua, màu cờ sắc áo, màu da, lối sống. Thì với Larry và Magic lúc này, mọi việc hoàn toàn không có gì đơn giản hơn chỉ là để được đọ sức với nhau. “Tao muốn đấu với mày vì mày xứng đáng làm đối thủ của tao”. Họ điên cuồng tập luyện vì chỉ nghĩ đến việc được đánh bại nhau!

Loạt series 7 trận đấu của giải năm đó thắng thua sát nhau từng điểm một, và tỉ số liên tục đuổi bám nhau. Nếu trận này Magic thắng thì chắc chắn game sau đó phải là Larry thắng. Sự ngang tài ngang sức thể hiện ở những điểm số chóng mặt. Tại game 4, Celtics đã thắng Lakers với tỉ số sát sao là 135 -132, trong đó Magic trở thành tội đồ vì ném 2 quả phạt đều không thành công và Larry lại bắn được phát cuối hai điểm để vươn lên chiến thắng sít sao. Cứ như thế, càng về cuối, những trận đấu ngày càng nghẹt thở và lượng khán giả theo dõi đã đạt đến mức lịch sử.

Cuối cùng, chiến thắng đã gọi tên Larry Bird cho Boston Celtics. Nếu 1979 Magic đã đại thắng Larry và Larry ôm nỗi hận đấy khôn nguôi thì cuối cùng, bây giờ Larry được trả thù oanh liệt mà không phải chờ tới 20 năm sau như cụ Kim Dung hay tuyên truyền. Lúc này Magic đã hiểu được cảm giác ôm hận mà 5 năm trước Larry đã mang trong lòng là như thế nào. Magic đã vào phòng tắm và khóc nức nở. Khóc không chỉ là việc đội mình thua, khóc là vì mình đã bị thua đối thủ số một của mình!
Trận đấu năm đó là trận đấu có tỉ lệ người xem cao nhất của đài CBS trong năm, điều mà trước giờ bóng rổ chưa bao giờ xảy ra. Cũng là giải đấu đông khán giả và views nhất trong lịch sử của bất cứ trận đấu nào của NBA. Kể cả người trước giờ không quan tâm đến bóng rổ giờ cũng xem bóng rổ!

Trận chung kết năm đó cũng đã trở thành khoảnh khắc lịch sử của giải NBA vào mọi thời và cũng chính thức mở đầu cho sự trở lại của nền công nghiệp bóng rổ.

Từ từ, những màn biểu diễn hấp dẫn siêu đỉnh của hai cầu thủ đã khiến khán giả lựa chọn cho mình xem bóng rổ vì những màn biểu diễn hấp dẫn, ưa thích thần tượng của họ vì lối chơi, tính cách và con người họ thay vì họ chơi cho ai và màu da nào. Fans có thể cùng thích một thần tượng của họ mà không còn phân biệt là da đen hay da trắng. Và bỗng nhiên, nhờ thế, sự cạnh tranh lẫn nhau của họ đã khiến cho các trận đấu hấp dẫn hơn hẳn. Không chỉ là họ đang đối nhau, mà fans đối nhau, da trắng da đen đối nhau, truyền thông đối nhau, các đội phải nỗ lực để đối nhau. Cả hai đều cố gắng rèn luyện “công lực” không ngừng nghỉ, và vì thế, chất lượng các trận đấu ngày càng hấp dẫn nghẹt thở. Bỗng một ngày người ta nhận ra, bóng rổ Mỹ đã đang quay trở lại và từ lúc nào nó đã trở thành một nền công nghiệp tỉ đô, gây sự chú ý với toàn bộ khán giả Mỹ và cả thế giới, chứ không còn là một môn thể thao đấm đá nghiện ngập nặng mùi phân biệt chủng tộc như những năm 70’s nữa.

Bóng rổ của những thập kỷ 80’s, từ đây nó không còn chỉ là những trận đấu thắng thua tẻ nhạt, mà nó còn là một nền văn hóa, một phần của hiphop, những thế hệ đàn em xuất hiện như Iverson, đã mang đặc hơi thở hiphop và thời trang vào từng màn đấu bóng, vào âm nhạc, đặc biệt là rap, rnb. Sau này, những nhân vật tiếp nối như Michael Jordan đã đưa NBA lên cấp độ quốc tế, trở thành một trong những nền công nghiệp thể thao giàu có nhất, quyền lực nhất và nổi tiếng nhất toàn cầu!

Vậy nên, lịch sử đã ghi danh và biết ơn Magic và Larry, hai người đã vực dậy và làm sống lại cả một nền thể thao NBA. Điều mà ai cũng nhận ra rằng, nếu chỉ có một mình Magic, hay chỉ một mình Larry, thì dù có tài giỏi đến mấy, họ cũng sẽ chết buồn nếu không có đối thủ và một mình họ không thể làm nên được lịch sử.

#481: MAGIC JOHNSON VÀ LARRY BIRD: PHẦN 2 – ĐỘC CÔ CẦU BẠI ĐÃ CẦU ĐƯỢC BẠI

May be an image of 3 people

Vào những năm 60’s và 70’s của nước Mỹ. Nền bóng rổ vô cùng bết bát, những trận bóng tràn đầy bạo lực, có lúc người ta xem bóng rổ mà tưởng đang xem đấm bốc. Chưa kể, tệ nạn ma túy, chơi thuốc, trụy lạc khiến các cầu thủ chơi bóng kém hiệu quả và nhiều bạo lực. Bộ môn thể thao lúc này cũng đang được lấn át bởi phần lớn là người da đen. Người da đen chơi bóng thì người da trắng sẽ không tới mua vé hay xem trên TV, mà lúc này, người da trắng vẫn là những người có nguồn thu nhập tốt hơn và chịu chi nhiều hơn trong xã hội. Thậm chí, để giảm độ “sung” của người da đen, họ còn ra những luật vô ly như là cấm “dunk”, vì kỹ thuật này hầu hết người da đen giỏi hơn rất nhiều vì thể lực của họ. Vậy nên, nền bóng rổ ngày càng đi xuống vì thiếu khán giả, nạn phân biệt chủng tộc và những trận đấu nhạt nhẽo kém hấp dẫn!

Ngày 26 tháng 3 năm 1979. Hai người đại diện cho hai bang của mình để đấu trận chung kết giữa Indiana State University và Michigan State University cho giải NCAA. Đây là lần đầu tiên hai người có cơ hội được đối đầu nhau trực tiếp và lần đầu tiên, sau rất nhiều năm người ta bỏ quên bóng rổ, mà lại có một trận đấu đại học nghẹt thở mà lại thu hút được nhiều khán giả quan tâm đến thế.

Lúc này, tình hình đang có chút unfair, đội của Magic đồng đều về chất lượng hơn đội của Larry. Có thể nói bên đội Larry, một mình anh phải gánh toàn team, và vì Larry là mối hiểm nguy duy nhất nên chỉ riêng Larry cũng luôn bị kèm bởi 2,3 cầu thủ khác. Mỗi quả ném bóng vất vả của Larry đều như một lần superhero đi giải cứu thế giới.

Kết quả cuối cùng là đội của Magic đã thắng. Còn Larry, lần đầu tiên nếm mùi thất bại, và cũng là lần đầu tiên đã tìm được đối thủ cho cuộc đời mình. Larry ngỡ rằng đối thủ đang thật sung sướng vì mình đã thất bại nhưng anh không hề biết rằng, chỉ trước đó cũng trong ngày, Magic đã nếm trải sự thất bại của mình trước cả Larry. Khi cùng ngày với trận đấu, giải “Rookie of the Year” ((giải thưởng dành cho cầu thủ xuất sắc nhất trong số những cầu thu tham dự giải năm đầu tiên)) đã được trao cho Larry, với số điểm phiếu bầu chênh lệnh khủng khiếp là 63/3. Vì mất giải thưởng danh giá này trong khi mình ngỡ rằng đang là đỉnh cao của chóp, đã làm động lực khủng khiếp khiến Magic phải quyết tâm chiến thắng Larry vào tối hôm đó.

Và thế là, thực ra hai anh hùng hào kiệt đều nếm trải sự chiến thắng và thất bại với tư cách là đối thủ của nhau trong cùng một ngày. Sau này, Magic thổ lộ: “I won the championship but I wanted the Rookie of the year”, còn Larry thì lại nói: “I had the Rookie of the Year but I wanted the championship”.

Và từ lúc đấy, họ đã tìm được ý nghĩa cho sự nghiệp bóng rổ của mình. Họ chơi không phải chỉ là để nhất, họ chơi là vì cuộc đời của họ đã có đối thủ xứng tầm để biến nó thành những động lực, mục đích, và trở thành một lẽ sống. Độc cô cầu bại từ nay đã không còn cô đơn!

#480: MAGIC JOHNSON VÀ LARRY BIRD: PHẦN 1 – NHỮNG NGÀY XA XÔI Ở VÙNG MIDWEST

1. NHỮNG NGÀY XA XÔI Ở VÙNG MIDWEST

May be an image of sky and tree

Magic Johnson có tên cúng cơm là Earvin Johnson Jr. Sinh ngày 14/8,1959 ở Lansing, Michigan, là con thứ tư trong một đại gia đình da đen với 10 anh em bao gồm cả anh em cùng mẹ và cùng cha khác mẹ. Bố mẹ của Earvin đã phải vô cùng vất vả để nuôi được từng đấy người con. Ban ngày ông Earvin (bố của Magic) làm việc tại General Motors, một xưởng sản xuất ô tô, còn ban đêm đi hốt rác để kiếm thêm thu nhập. Còn mẹ của anh là người trông coi một ngôi trường địa phương. Ngoài giờ làm việc là bà tối mặt với dọn dẹp và chăm lo đi chợ, ăn uống cho đại gia đình.

Từ nhỏ Magic đã luôn ý thức phụ giúp bố dọn rác mỗi đêm. Những đứa trẻ hàng xóm luôn dè bỉu chê bai anh là “thằng hốt rác”. Nhưng mặc kệ gia cảnh vô cùng khó khăn, nạn phân biệt chủng tộc còn đang vô cùng nặng nề, nhất là ở những vùng miền quê midwest. Mặc kệ bị bạn bè chê bai gia cảnh và bản thân mắc chứng rối loạn đọc chữ, Magic vẫn luôn là một cậu bé yêu đời hồn nhiên, đứng mỗi chiều trên vỉa hè cất giọng hát những bản nhạc blues trứ danh của người da đen nô lệ. Và hơn cả, anh có bóng rổ làm người bạn thân thiết đồng hành đi qua những tháng ngày tuổi thơ khốn khó.

Ở một nơi cách Michigan 400 dặm lái xe về phía nam. Tại West Baden, Indiana, cậu bé Larry Joe Bird ra đời vào ngày 7/12 năm 1956 trong một gia đình da trắng lao động nghèo. Larry cũng có tới năm người anh chị em khác. Bố anh, ông Claude Joseph, là một cựu chiến binh trở về từ cuộc chiến tranh Triều Tiên. Những dư chấn khủng khiếp từ cuộc chiến tranh khiến ông Claude luôn rơi vào tình trạng hoang tưởng và trầm cảm khiến gia đình luôn căng thẳng. Mặc dù phải chống chọi với những sang chấn tâm lý nặng nề, nhưng ông vẫn cắn răng lao động cật lực để nuôi gia đình, còn mẹ thì vừa phải lo nội trợ, vừa phải làm hai công việc một lúc để trả những hóa đơn.

Trái với Magic, Larry lớn lên với một tuổi thơ nhiều đau khổ, u uất và luôn khép kín trái tim mình với tất cả xung quanh. Larry là một cậu bé lầm lì, ít nói, và thương bố nhất trên đời cho dù ông rất hiếm khi thực sự bình thường về tâm lý. Larry đóng cửa với cả thế giới, nhưng chỉ có bố là người bạn thân nhất!

Năm Larry vào trung học thì bố mẹ ly dị vì mẹ Larry đã không thể chịu đựng nổi hơn nữa những giày vò cả về tinh thần lẫn thiếu thốn vật chất. Cậu bé Larry đã ít nói lại càng ít nói.

Một buổi sáng, ông Claude nhận được điện thoại nói rằng ông cần phải thanh toán hết những hóa đơn tồn đọng. Ông nói rằng hãy cho ông một chút thời gian để chuẩn bị. 1 tiếng sau cú điện thoại ấy, ông đã chĩa súng vào đầu mình tự sát.

Sự ra đi đau đớn của người bố đã rách toạc một phần trái tim của Larry và từ đấy để lại một vết thương lớn không bao giờ có thể chữa lành. Bố là người bạn thân nhất của anh, từ nay, sẽ chỉ còn Larry và thế giới. Hay có lẽ chỉ còn Larry, và bóng rổ! Larry tìm đến bóng rổ để chạy trốn khỏi gia đình và những đau khổ thực tại!

Bóng rổ, là môn thể thao dễ chơi nhất, bình dân nhất cho tất cả những đứa trẻ con, dù là nghèo hay giàu có ở nước Mỹ. Ở bất kỳ một cái công viên nhỏ nào, một khu dân cư, hay thậm chí là một góc vỉa hè, người ta cũng có thể thấy được một cái cột bóng rổ. Những đứa trẻ cô đơn nếu không có bạn chơi cùng, lúc nào cũng có thể đứng chơi một mình. Nếu không có tiền để mua một quả bóng tốt, nó có thể dùng bất cứ một quả bóng nào, thậm chí bất cứ cái gì có thể ném trúng được vào rổ. Sự dễ dàng trong việc tiếp cận một môn thể thao ấy thực sự đã cứu rỗi cho rất nhiều những đứa trẻ con nhà nghèo, đặc biệt là trẻ em da đen khỏi những tệ nạn xã hội hay kìm nén sự bất hảo của chúng tại trường học. Những cái sân bóng nhếch nhác lộn xộn cùng những quả bóng thậm chí có lúc xịt xẹp lép ấy hóa ra lại là nơi đào gốc ươm mầm cho những nhân tài được tỏa sáng, và nó đã thay đổi không biết bao nhiêu cuộc đời của những đứa trẻ nghèo và mang đến cho nền bóng rổ Mỹ những cầu thủ kiệt xuất: Magic, Larry Bird, Iverson, Pippen, Dennis Rodman, Michael Jordan… và… phần lớn NBA!

Ở hai đầu thành phố nghèo là số phận hai đứa trẻ vừa giống nhau mà lại vừa khác nhau. Một đứa trẻ da đen luôn cất tiếng hát yêu đời và nở nụ cười tươi rói mỗi lần gặp chào một ai đó. Một đứa trẻ da trắng luôn im lặng và lạnh lùng khép mình trong một thế giới riêng với những ký ức buồn. Một đứa trẻ đam mê bóng rổ vì những ước mộng xa xôi về một sự thay đổi cuộc đời và nổi tiếng, còn một đứa trẻ tìm đến bóng rổ là để chạy trốn khỏi gia đình, khỏi những đau khổ của cuộc sống.

Người ta cũng chưa bao giờ nghĩ tới, số phận sẽ đưa chúng đến với nhau để làm nên những điều vĩ đại, và kể lại cho chúng ta một câu chuyện cuộc đời nhiều ý nghĩa và thú vị đến thế, một câu chuyện mà chưa chắc một biên kịch đại tài hay một đạo diễn tài hoa có thể làm ra được một bộ phim hư cấu mà có thể hay hơn như vậy!

Tài năng của cả Magic và Larry không phải chờ đợi quá lâu để tỏa sáng. Chỉ cần khi vào tới trung học, cả Magic và Larry đã trở thành ngôi sao nổi tiếng trong thị trấn của mình về tài năng bóng rổ. Magic, có chút thiệt thòi hơn Larry khi anh là một thằng bé da đen và phải đi học ở một trường phần lớn là da trắng. Nên nhớ những năm này là lúc nạn phân biệt chủng tộc vẫn vô cùng dữ dội. Làm người da đen cộng thêm chứng khó đọc, Magic đã phải vật lộn để hòa nhập trong những năm tháng học trung học. Nhưng vì tài năng bóng rổ quá xuất chúng, nạn phân biệt chủng tộc đã không thể nào vùi dập được anh. Earvin – lúc này chưa có tên là Magic. Bên ngoài tài năng chơi bóng, lại còn là một người rất thân thiện, hay cười, không chấp vặt, lại thích được sự chú ý nên dù da trắng hay da đen mọi người đều muốn chơi với anh, làm bạn với anh. Thậm chí có những buổi tiệc tùng của những người bạn da trắng họ cũng muốn được mời anh tới với một sự tự hào.

Earvin đã đưa trường học của mình dẫn đầu rất nhiều giải bóng rổ lớn nhỏ và giành được giải vô địch quốc gia. Anh chơi hay đến mức, những tờ báo địa phương đã gọi anh là “Magic”. Vì anh chơi bóng như có phép thuật. Và từ đấy, cái tên Magic đã gắn bó với cuộc đời của Earvin Johnson.

Còn Larry, anh chàng lều khều, lại cực kỳ ít nói, lầm lì và chỉ thấy tràn đầy sức sống mỗi lần cầm quả bóng ra sân. Larry tuy không gặp vấn đề về chủng tộc nhưng môn bóng rổ vẫn là một môn của nhiều người da đen, vẫn được coi là một môn thể thao cho người da đen. Tuy nhiên, những năm tháng đi học tại trường trung học Springs Valley, anh đã xuất sắc tới mức một ngày người ta nhận ra, cả một thị trấn nơi anh ở chỉ có 2000 nhân khẩu nhưng đã có tới 1600 người chen nhau vào sân bóng rổ để xem một trận anh đấu cho trường. Và mặc cho các cô gái gào thét, Larry vẫn chỉ là một chàng trai lầm lì không thích bị gây chú ý!

Earvin, từ đây đã được tên là Magic – anh chàng nhà quê nhanh chóng nổi tiếng và được những trường đại học danh tiếng mời gọi, nhưng cuối cùng anh vẫn chọn ở lại học ở trường đại học quê nhà: Michigan State University, và quyết cống hiến tài năng chơi bóng của mình cho đội nhà.

Larry – nhà nghèo khó nhưng tài năng bóng rổ không khiến anh quá khó để được vào một ngôi trường đại học xịn. Larry được full học bổng tại Indiana University, nhưng bất chấp sự tự hào và hy vọng của mẹ, chỉ sau 24 ngày anh đã bỏ học, chỉ đơn giản Larry cảm thấy anh “không được vui” và thoải mái ở ngôi trường này. Mẹ đã không nói chuyện với Larry suốt 2 tháng sau đó. Một ngôi sao mới nổi với cả một tương lai đầy hứa hẹn đã bỏ học trở về nhà, và xin việc làm dọn rác cho thị trấn. Ngay cả nhiều năm sau này, khi được hỏi về quyết định đó, Larry cũng chẳng có gì thấy xấu hổ hay cần phải che giấu, ngược lại, anh nói rằng đó quả thật là một công việc ý nghĩa. Vì anh thấy mình đã góp phần cho thị trấn nhỏ bé của mình được sạch đẹp hơn mỗi ngày.

Và rồi, vì lời hứa với mẹ “give college another chance”, và vì đam mê bóng rổ chảy hừng hực trong máu. Larry quyết định trở lại đi học đại học, có điều anh quyết định chọn một ngôi trường nhỏ kém cả danh tiếng lẫn thành tích thể thao, còn chưa từng bao giờ lọt được vào một giải nào của NCAA tournament (Giải bóng rổ đại học vô địch quốc gia Mỹ). Nhưng Larry đã không quan tâm danh tiếng của ngôi trường, anh chỉ cần biết đó là nơi anh thấy thoải mái, được chơi bóng rổ mà khiến anh vui. Và điều kỳ diệu đã tới như hành trình của một bộ phim, một ngôi trường bé nhỏ chỉ nhờ có Larry mà lần đầu tiên trong lịch sử, đã được vào tới tận vòng chung kết của NCAA. Đến nỗi người ta sáng tác cả bài hát về Larry: “Indiana has a new State Bird…”

Cả hai đang đều là ngôi sao đỉnh cao cấp độ đại học, đều ngỡ rằng mình là độc cô cầu bại. Cho đến khi, một ngày Magic nhìn thấy hình Larry trên một tạp chí Sport Illustrated với những thành tích đáng nể. Magic bắt đầu cảm thấy hơi ngứa ngáy trong người, trước giờ vẫn nghĩ rằng Cửu Âm Chân Kinh của mình là độc tôn thiên hạ, không ngờ trên giang hồ lại có một anh hùng cái thế với Cửu Dương Thần Công với công pháp còn lợi hại không kém. Đã thế, anh ta lại còn da trắng nữa!

Hai người gặp nhau lần đầu là khi chơi chung team USA lúc cả hai còn đang học đại học. Lần đầu tiên gặp nhau, tuy rằng không đọ kiếm trực tiếp nhưng lại được nhìn thấy công pháp của nhau, cả hai đều ngỡ ngàng vì khả năng ngang tài ngang sức với nhau và dù đang là đồng đội, ở họ đã bắt đầu có những sự cạnh tranh ngấm ngầm. Chỉ có điều, Magic thì thích làm bạn, chơi đùa, ôm ấp. Còn Larry thì nhất định không tới gần và chả thèm nói chuyện…