Posts in documentary

#480: MAGIC JOHNSON VÀ LARRY BIRD: PHẦN 1 – NHỮNG NGÀY XA XÔI Ở VÙNG MIDWEST

1. NHỮNG NGÀY XA XÔI Ở VÙNG MIDWEST

May be an image of sky and tree

Magic Johnson có tên cúng cơm là Earvin Johnson Jr. Sinh ngày 14/8,1959 ở Lansing, Michigan, là con thứ tư trong một đại gia đình da đen với 10 anh em bao gồm cả anh em cùng mẹ và cùng cha khác mẹ. Bố mẹ của Earvin đã phải vô cùng vất vả để nuôi được từng đấy người con. Ban ngày ông Earvin (bố của Magic) làm việc tại General Motors, một xưởng sản xuất ô tô, còn ban đêm đi hốt rác để kiếm thêm thu nhập. Còn mẹ của anh là người trông coi một ngôi trường địa phương. Ngoài giờ làm việc là bà tối mặt với dọn dẹp và chăm lo đi chợ, ăn uống cho đại gia đình.

Từ nhỏ Magic đã luôn ý thức phụ giúp bố dọn rác mỗi đêm. Những đứa trẻ hàng xóm luôn dè bỉu chê bai anh là “thằng hốt rác”. Nhưng mặc kệ gia cảnh vô cùng khó khăn, nạn phân biệt chủng tộc còn đang vô cùng nặng nề, nhất là ở những vùng miền quê midwest. Mặc kệ bị bạn bè chê bai gia cảnh và bản thân mắc chứng rối loạn đọc chữ, Magic vẫn luôn là một cậu bé yêu đời hồn nhiên, đứng mỗi chiều trên vỉa hè cất giọng hát những bản nhạc blues trứ danh của người da đen nô lệ. Và hơn cả, anh có bóng rổ làm người bạn thân thiết đồng hành đi qua những tháng ngày tuổi thơ khốn khó.

Ở một nơi cách Michigan 400 dặm lái xe về phía nam. Tại West Baden, Indiana, cậu bé Larry Joe Bird ra đời vào ngày 7/12 năm 1956 trong một gia đình da trắng lao động nghèo. Larry cũng có tới năm người anh chị em khác. Bố anh, ông Claude Joseph, là một cựu chiến binh trở về từ cuộc chiến tranh Triều Tiên. Những dư chấn khủng khiếp từ cuộc chiến tranh khiến ông Claude luôn rơi vào tình trạng hoang tưởng và trầm cảm khiến gia đình luôn căng thẳng. Mặc dù phải chống chọi với những sang chấn tâm lý nặng nề, nhưng ông vẫn cắn răng lao động cật lực để nuôi gia đình, còn mẹ thì vừa phải lo nội trợ, vừa phải làm hai công việc một lúc để trả những hóa đơn.

Trái với Magic, Larry lớn lên với một tuổi thơ nhiều đau khổ, u uất và luôn khép kín trái tim mình với tất cả xung quanh. Larry là một cậu bé lầm lì, ít nói, và thương bố nhất trên đời cho dù ông rất hiếm khi thực sự bình thường về tâm lý. Larry đóng cửa với cả thế giới, nhưng chỉ có bố là người bạn thân nhất!

Năm Larry vào trung học thì bố mẹ ly dị vì mẹ Larry đã không thể chịu đựng nổi hơn nữa những giày vò cả về tinh thần lẫn thiếu thốn vật chất. Cậu bé Larry đã ít nói lại càng ít nói.

Một buổi sáng, ông Claude nhận được điện thoại nói rằng ông cần phải thanh toán hết những hóa đơn tồn đọng. Ông nói rằng hãy cho ông một chút thời gian để chuẩn bị. 1 tiếng sau cú điện thoại ấy, ông đã chĩa súng vào đầu mình tự sát.

Sự ra đi đau đớn của người bố đã rách toạc một phần trái tim của Larry và từ đấy để lại một vết thương lớn không bao giờ có thể chữa lành. Bố là người bạn thân nhất của anh, từ nay, sẽ chỉ còn Larry và thế giới. Hay có lẽ chỉ còn Larry, và bóng rổ! Larry tìm đến bóng rổ để chạy trốn khỏi gia đình và những đau khổ thực tại!

Bóng rổ, là môn thể thao dễ chơi nhất, bình dân nhất cho tất cả những đứa trẻ con, dù là nghèo hay giàu có ở nước Mỹ. Ở bất kỳ một cái công viên nhỏ nào, một khu dân cư, hay thậm chí là một góc vỉa hè, người ta cũng có thể thấy được một cái cột bóng rổ. Những đứa trẻ cô đơn nếu không có bạn chơi cùng, lúc nào cũng có thể đứng chơi một mình. Nếu không có tiền để mua một quả bóng tốt, nó có thể dùng bất cứ một quả bóng nào, thậm chí bất cứ cái gì có thể ném trúng được vào rổ. Sự dễ dàng trong việc tiếp cận một môn thể thao ấy thực sự đã cứu rỗi cho rất nhiều những đứa trẻ con nhà nghèo, đặc biệt là trẻ em da đen khỏi những tệ nạn xã hội hay kìm nén sự bất hảo của chúng tại trường học. Những cái sân bóng nhếch nhác lộn xộn cùng những quả bóng thậm chí có lúc xịt xẹp lép ấy hóa ra lại là nơi đào gốc ươm mầm cho những nhân tài được tỏa sáng, và nó đã thay đổi không biết bao nhiêu cuộc đời của những đứa trẻ nghèo và mang đến cho nền bóng rổ Mỹ những cầu thủ kiệt xuất: Magic, Larry Bird, Iverson, Pippen, Dennis Rodman, Michael Jordan… và… phần lớn NBA!

Ở hai đầu thành phố nghèo là số phận hai đứa trẻ vừa giống nhau mà lại vừa khác nhau. Một đứa trẻ da đen luôn cất tiếng hát yêu đời và nở nụ cười tươi rói mỗi lần gặp chào một ai đó. Một đứa trẻ da trắng luôn im lặng và lạnh lùng khép mình trong một thế giới riêng với những ký ức buồn. Một đứa trẻ đam mê bóng rổ vì những ước mộng xa xôi về một sự thay đổi cuộc đời và nổi tiếng, còn một đứa trẻ tìm đến bóng rổ là để chạy trốn khỏi gia đình, khỏi những đau khổ của cuộc sống.

Người ta cũng chưa bao giờ nghĩ tới, số phận sẽ đưa chúng đến với nhau để làm nên những điều vĩ đại, và kể lại cho chúng ta một câu chuyện cuộc đời nhiều ý nghĩa và thú vị đến thế, một câu chuyện mà chưa chắc một biên kịch đại tài hay một đạo diễn tài hoa có thể làm ra được một bộ phim hư cấu mà có thể hay hơn như vậy!

Tài năng của cả Magic và Larry không phải chờ đợi quá lâu để tỏa sáng. Chỉ cần khi vào tới trung học, cả Magic và Larry đã trở thành ngôi sao nổi tiếng trong thị trấn của mình về tài năng bóng rổ. Magic, có chút thiệt thòi hơn Larry khi anh là một thằng bé da đen và phải đi học ở một trường phần lớn là da trắng. Nên nhớ những năm này là lúc nạn phân biệt chủng tộc vẫn vô cùng dữ dội. Làm người da đen cộng thêm chứng khó đọc, Magic đã phải vật lộn để hòa nhập trong những năm tháng học trung học. Nhưng vì tài năng bóng rổ quá xuất chúng, nạn phân biệt chủng tộc đã không thể nào vùi dập được anh. Earvin – lúc này chưa có tên là Magic. Bên ngoài tài năng chơi bóng, lại còn là một người rất thân thiện, hay cười, không chấp vặt, lại thích được sự chú ý nên dù da trắng hay da đen mọi người đều muốn chơi với anh, làm bạn với anh. Thậm chí có những buổi tiệc tùng của những người bạn da trắng họ cũng muốn được mời anh tới với một sự tự hào.

Earvin đã đưa trường học của mình dẫn đầu rất nhiều giải bóng rổ lớn nhỏ và giành được giải vô địch quốc gia. Anh chơi hay đến mức, những tờ báo địa phương đã gọi anh là “Magic”. Vì anh chơi bóng như có phép thuật. Và từ đấy, cái tên Magic đã gắn bó với cuộc đời của Earvin Johnson.

Còn Larry, anh chàng lều khều, lại cực kỳ ít nói, lầm lì và chỉ thấy tràn đầy sức sống mỗi lần cầm quả bóng ra sân. Larry tuy không gặp vấn đề về chủng tộc nhưng môn bóng rổ vẫn là một môn của nhiều người da đen, vẫn được coi là một môn thể thao cho người da đen. Tuy nhiên, những năm tháng đi học tại trường trung học Springs Valley, anh đã xuất sắc tới mức một ngày người ta nhận ra, cả một thị trấn nơi anh ở chỉ có 2000 nhân khẩu nhưng đã có tới 1600 người chen nhau vào sân bóng rổ để xem một trận anh đấu cho trường. Và mặc cho các cô gái gào thét, Larry vẫn chỉ là một chàng trai lầm lì không thích bị gây chú ý!

Earvin, từ đây đã được tên là Magic – anh chàng nhà quê nhanh chóng nổi tiếng và được những trường đại học danh tiếng mời gọi, nhưng cuối cùng anh vẫn chọn ở lại học ở trường đại học quê nhà: Michigan State University, và quyết cống hiến tài năng chơi bóng của mình cho đội nhà.

Larry – nhà nghèo khó nhưng tài năng bóng rổ không khiến anh quá khó để được vào một ngôi trường đại học xịn. Larry được full học bổng tại Indiana University, nhưng bất chấp sự tự hào và hy vọng của mẹ, chỉ sau 24 ngày anh đã bỏ học, chỉ đơn giản Larry cảm thấy anh “không được vui” và thoải mái ở ngôi trường này. Mẹ đã không nói chuyện với Larry suốt 2 tháng sau đó. Một ngôi sao mới nổi với cả một tương lai đầy hứa hẹn đã bỏ học trở về nhà, và xin việc làm dọn rác cho thị trấn. Ngay cả nhiều năm sau này, khi được hỏi về quyết định đó, Larry cũng chẳng có gì thấy xấu hổ hay cần phải che giấu, ngược lại, anh nói rằng đó quả thật là một công việc ý nghĩa. Vì anh thấy mình đã góp phần cho thị trấn nhỏ bé của mình được sạch đẹp hơn mỗi ngày.

Và rồi, vì lời hứa với mẹ “give college another chance”, và vì đam mê bóng rổ chảy hừng hực trong máu. Larry quyết định trở lại đi học đại học, có điều anh quyết định chọn một ngôi trường nhỏ kém cả danh tiếng lẫn thành tích thể thao, còn chưa từng bao giờ lọt được vào một giải nào của NCAA tournament (Giải bóng rổ đại học vô địch quốc gia Mỹ). Nhưng Larry đã không quan tâm danh tiếng của ngôi trường, anh chỉ cần biết đó là nơi anh thấy thoải mái, được chơi bóng rổ mà khiến anh vui. Và điều kỳ diệu đã tới như hành trình của một bộ phim, một ngôi trường bé nhỏ chỉ nhờ có Larry mà lần đầu tiên trong lịch sử, đã được vào tới tận vòng chung kết của NCAA. Đến nỗi người ta sáng tác cả bài hát về Larry: “Indiana has a new State Bird…”

Cả hai đang đều là ngôi sao đỉnh cao cấp độ đại học, đều ngỡ rằng mình là độc cô cầu bại. Cho đến khi, một ngày Magic nhìn thấy hình Larry trên một tạp chí Sport Illustrated với những thành tích đáng nể. Magic bắt đầu cảm thấy hơi ngứa ngáy trong người, trước giờ vẫn nghĩ rằng Cửu Âm Chân Kinh của mình là độc tôn thiên hạ, không ngờ trên giang hồ lại có một anh hùng cái thế với Cửu Dương Thần Công với công pháp còn lợi hại không kém. Đã thế, anh ta lại còn da trắng nữa!

Hai người gặp nhau lần đầu là khi chơi chung team USA lúc cả hai còn đang học đại học. Lần đầu tiên gặp nhau, tuy rằng không đọ kiếm trực tiếp nhưng lại được nhìn thấy công pháp của nhau, cả hai đều ngỡ ngàng vì khả năng ngang tài ngang sức với nhau và dù đang là đồng đội, ở họ đã bắt đầu có những sự cạnh tranh ngấm ngầm. Chỉ có điều, Magic thì thích làm bạn, chơi đùa, ôm ấp. Còn Larry thì nhất định không tới gần và chả thèm nói chuyện…