#348: 2 năm, 15 tháng, 70 chuyến bay và…câu chuyện máy ảnh – Phần 2

Chỉ cần nhìn qua đã thấy bà ấy là một người phụ nữ rất cá tính và thông minh. Kiểu tuýp người phụ nữ trí thức mà tớ thỉnh thoảng vẫn hay may mắn gặp được. Hôm đó tớ đi cùng Nam nên có thêm Nam ngồi nghe để lúc về 2 chị em gật gù trầm trồ. Bà ấy nói chuyện theo phong cách của một nhà diễn thuyết, rất có khả năng thuyết phục, và nghiêng về sự ủng hộ tự do cá nhân và tôn sùng khả năng riêng biệt của mỗi người. Bà ấy nói thẳng, đừng nên đăng ký vào học một cái lớp học online như cái chốn này, chỗ này không dành cho những người như tớ. Tớ tự hỏi tại sao bà ấy lại nghĩ rằng nó 0 phù hợp với tớ? Bà ấy đã biết khả năng của tớ tới đâu? Bà ấy nói, bà ấy có thể cảm nhận được qua cách nói chuyện, và chỉ tính riêng việc tớ lặn lội tới tận nơi để tìm người nói chuyện, hỏi han như thế này, thì có tớ là lần đầu tiên. Bà ấy hỏi tớ là tớ có thể chụp tốt nhất cái gì? Tớ bảo tớ 0 biết luôn. Bà ấy nói chuyện và an ủi tớ rất nhiều, nhưng đoạn tớ nhớ nhất là: “Có thể rồi mày sẽ thất bại đấy, đi tìm được một chỗ để học và phấn đấu. Có thể sản phẩm của mày sẽ không được công nhận và đánh giá đúng. Nhưng nhớ phải bền bỉ, cứ phải tiếp tục, không được lần này, thì lần khác, cứ làm, cứ gửi ảnh, cứ tìm người…0 có gì là phải nản cả”.

Chi tiết thứ hai bà ấy nói mà tớ rất thích. Đó là khi tớ nói rằng tớ sợ tớ 0 đủ khả năng để trở thành một nhiếp ảnh gia. Tớ 0 có kiến thức cơ bản nào ngoài việc cảm nhận bản năng, tớ 0 biết một bức ảnh của tớ khi ra đời người ta sẽ đánh giá có “chuẩn” hay không. Nói thật lúc đó là tư tưởng của tớ vẫn kiểu tư tưởng chung bây giờ. Một cái ảnh đẹp chắc phải có chuẩn gì đó về kỹ thuật bố cục ánh sáng…nói chung là phải cái gì ghê gớm lắm. Bà ấy bảo: Thế ảnh của mày chụp ra ai thích nhất? Tớ bảo: Mọi người bình thường thôi. Bà ấy bảo: Thế người bình thường chiếm bao nhiêu phần trăm dân số? Tớ bảo: Đa phần. Bà ấy bảo: Thế một sản phẩm tốt là cho đa phần dân số hay cho một phần rất ít dân số thưởng thức? Chỉ chờ có thế, tớ gào lên: Thế thì đúng rồi, ý tôi cũng là vậy đấy!!!! Thế là chỉ nói có vậy, tự nhiên có cái luồng tự tin từ đâu ùa tới, tự nhiên thấy có điều gì đó khác hẳn! Và bà ấy khẳng định lần nữa: tuy chỗ này rẻ, nhưng đừng có đăng ký vào đây mà học, nó chỉ là online, mày 0 va chạm được. Lăn lộn đi, vật lộn đi!

Buổi nói chuyện kết thúc sau 1 tiếng đồng hồ. Bà ấy bảo: Mày sẽ làm được cái gì đó, tao tin thế!

Ấy chỉ có thế thôi. Thề là tớ 0 biết bà ấy nhìn ra được cái gì đó tiềm ẩn ở tớ, hay là đơn giản chỉ là kiểu nói chuyện của bà ấy nó kỳ diệu khiến người ta được tin tưởng thế. Nhưng nói thật là tự nhiên tớ trút được cái gì đó thắc mắc ghê lắm, và có thêm niềm tin được củng cố. Các bạn phải biết là, lúc này cực kỳ dễ bị lung lay tinh thần, là lúc đang đấu tranh tư tưởng kinh khủng nhất. Chỉ thêm vài câu đập vào thôi có lẽ tớ chắc đi làm nail, hầu bàn hay về lại Việt Nam luôn rồi!

Thế rồi tớ về nhà, “lăn lộn” vài phát nữa để đi tìm một chỗ học tốt hơn, đồng nghĩa là tớ sẽ phải đi vay tiền để học. Và tớ quyết định đi vay tiền để học, và chỉ học cái gọi là học nghề mà thôi. Các bạn đừng lầm tưởng tớ hay kể chuyện đi học nhiếp ảnh là tớ học trường học lớp bằng cấp gì ghê gớm lắm!

Những khóa học nhiếp ảnh ở những trường học tốt và nổi tiếng như School of Visual Art khá nhiều. Nhưng tớ chọn ICP – international center of photography.  Nghe cái tên là muốn vào học ảnh rồi mà!

Tiền vay được đủ học đúng 3 khóa học ngắn hạn. Tớ sẽ phải chọn lựa kỹ càng mình muốn học gì để vừa có cơ bản mà lại vừa không bị lãng phí.  Riêng một chương trình về Digital Photography là đã có 3 levels khác nhau, từ rất cơ bản cho tới “advanced”. Tớ nghĩ rằng mình không có tí cơ bản nào hết về nhiếp ảnh, nên dự định sẽ học từ level  1, nhẩm tính tiền thế chỉ đủ có mà học hết 3 lớp ảnh digital.

Khi đăng ký, họ đòi tớ phải có porfolio để xét duyệt, chứ 0 phải là muốn học lớp nào là học. Kiểu tớ có muốn nóng vội nhảy tắt lên tận level 3 cũng 0 phải muốn là được. Hay là nếu như thực sự bạn chả có tí năng khiếu gì thì họ sẽ khuyên bạn sang lớp…may vá chẳng hạn. Đó cũng chính là điều tớ rất thích ở cái trường này. 0 phải cứ có tiền là muốn học gì cũng được!

May mắn lúc đó Nam giúp tớ làm trang web với những bức ảnh tớ chụp từ hồi ở Việt Nam. Vẫn còn khá thô sơ và vụng về, nhưng đủ để đi khoe mình có cái gì.

Vẫn nhớ hôm tới đó để họ ngồi duyệt ảnh, mạng cái chỗ đó cùi bắp điên (hay là do cái web của tớ nó cũng hơi…nặng tí). Đến cả tiếng mà vẫn 0 vào 0 load nổi, tớ sốt hết cả ruột. Thay máy 0 biết bao nhiêu lần, mãi cuối cùng thì cũng bắt đầu hiện được ra một vài cái ảnh.  Thế rồi bạn nhân viên phòng đào tạo bắt đầu ngồi soi ảnh, ngắm nghía, lâu lâu cười rồi khen hỏi vùng này ở đâu, chỗ này thế là thế nào? Hỏi ảnh này đã qua Photoshop chưa? Mày chụp ở chế độ nào? Một hồi bạn ấy chạy đi đâu mất làm tớ tẽn tò. Nhưng tớ chắc mẩm, chắc là được nhận học thôi!

Một hồi bạn đó quay lại với một cô nữa đứng tuổi. Hai người ngồi xem lại các tấm ảnh, ngó qua ngó lại. Vài hồi, họ quay lại tớ và nói: “Mày nói mày muốn học lớp cơ bản hả? Nhưng ảnh thế này còn đi học…cơ bản làm gì? Thôi tao bảo, theo lời khuyên của bọn tao, thì thôi mày lên luôn…level 3 đi nhé?”. Tớ đến là đứng tim, thú thật là lúc đó ý nghĩ chạy nhanh nhất qua đầu là: “Ôi tiết kiệm được nhiều tiền quá!“. Nhưng tớ mau chóng trở lại thực tế và nói với họ rằng, tớ chụp vậy thôi nhưng tớ chưa hiểu gì cả, tớ chỉ chụp bản năng thôi. Tớ muốn đi học để tớ hiểu! Bạn nọ nói: “Ơ có khi mày hiểu rồi mà mày 0 biết í chứ. Mày cứ học lớp 3 đi, tự nhiên rồi mày sẽ hiểu”. Thực ra vấn đề là tớ vẫn chưa thoát được khỏi cái tư tưởng: “Cơ bản, bố cục, kỹ thuật…” kiểu bị nhồi sọ như xưa nay nghĩ. Những cái mà sau tớ học và “lăn lộn” vài hồi thấy đúng là chả phải cái gì ghê gớm cả, thậm chí 0 nên biết và dùng nó nhiều, mới chính là cá tính!

Với tớ thì đó quả thực là một lời đề nghị kỳ diệu, là một điều kỳ diệu xảy ra. Nó đem lại 2 hệ quả lớn: 1. Chứng minh rằng tớ có khả năng chụp ảnh, bước đầu xé bớt đi được cái màng u ám vì đắn đo và 0 tự tin vì vẫn chưa biết khả năng mình đến đâu (điều quan trọng nhất). 2. Một thành quả đáng tự hào để tiết kiệm được bao nhiêu tiền. Nghĩa là thay vì số tiền đó để học 3 lớp, giờ có thể dành 2 lớp cho những lớp học ảnh chuyên biệt khác (như là trắng đen, studio, chân dung….)

Thế rồi…nói chung là cuộc sống rất chi là kỳ diệu ấy. Những điều không lường lại xảy ra tiếp tục.

Nhớ buổi đầu tiên khi đi học, thầy đưa một cái ảnh cho cả lớp và nói rằng hãy chỉnh theo ý mình muốn, theo màu sắc mình thích nhất trong vòng 1 tiếng. Xong rồi cả lớp sẽ đi từng máy một và chọn ra cái ảnh được cho là “hợp lòng dân” nhất.  Và kết quả rực rỡ là tấm ảnh được mọi người bu vào chỉ. Sướng 0 nói nên lời. Thầy cũng gật gù và rồi bắt đầu ngồi phân tích, cũng như hỏi mọi người là vì sao lại thích tấm ảnh đó. Lúc hỏi tớ tớ cứng miệng 0 trả lời được, làm sao mà tớ biết được chứ? Nhưng tớ nhớ tới lời của bà tư vấn viên ở trường ảnh bữa nọ.  Ảnh chỉ cần đa phần mọi người thích thì nghĩa là ảnh tốt. Mà “dân đen” họ đâu có hiểu được vì sao họ thích đâu. Nếu có khả năng chụp ra 1 bức ảnh như vậy thì nghĩa là có khả năng thành một thợ ảnh tốt. Thế là tớ lấy đó làm động lực và an ủi mình. Và tớ bắt đầu lắng nghe xem thầy, và những bạn cùng lớp của mình vì sao thích một tấm ảnh.

Và đó cũng chính là cách học ảnh tuyệt vời và thú vị nhất mà tớ bắt đầu hiểu ra. Cũng là bí quyết vì sao ảnh của tớ từ đây có bước ngoặt chuyển biến rất lớn. Mọi người cứ đinh ninh rằng đi học ảnh là kiểu nào là kỹ thuật máy có gì, nào là bố cục ra sao….nhưng mà cái cách học tớ học được hoàn toàn chả dính dáng tí gì hết. Muốn hiểu về kỹ thuật? Các luật ảnh? Bố cục? Google với youtube tỉ ra đó. Người ta đến lớp là vì người ta 0 thể tìm được những thứ từ trên mạng, đó là ý kiến trực tiếp từ những người – bình – thường xung quanh mình. Và tớ học chính từ những tấm ảnh mà có thể bị coi là tầm thường nhất, từ những người bạn mà họ cũng chỉ biết như mình, hơn mình một tí hoặc thậm chí hiểu biết về ảnh kém hơn mình gấp nhiều lần – chứ chẳng phải ai đâu xa và cái gì hoành tráng quá. Học để hiểu vì sao – 1 người – bình thường thích một bức ảnh chính là điều cơ bản nền tảng nhất mà tớ học được. Và giúp tớ vỡ lẽ ra nhiều điều, phá vỡ được rất nhiều bế tắc trong ý tưởng. Đặc biệt là khi thầy giao cho tớ tập chụp ảnh abstract (trừu tượng).  Qua được mức đó, hình như tớ học hơn một số bạn khác trong lớp (nguyên nhân cũng vì có nhiều bạn…khá già nữa), vậy nên vô hình trung tớ thành…trợ lý của thầy, giúp các bạn khác trong lớp cùng tiến, đặc biệt nếu có liên quan tới Photoshop.

Và điều kỳ diệu chính là nằm ở đây. Buổi học kết thúc. Kết quả học tập tốt cộng thêm thầy thấy tớ có khả năng cảm thụ tốt (tớ nghĩ thế). Thầy đề nghị và đặc cách viết thư cho phòng đào tạo để xin tớ đi làm trợ giảng (TA) cho lớp học khác của thầy, cũng như xin cho tớ làm trợ giảng của các thầy khác.  Để làm trợ giảng ở đây 0 phải là điều đơn giản, bởi vì bạn phải qua một khoảng thời gian làm việc công ích mấy chục giờ cho phòng lab hoặc phòng quản lý, cộng thêm là học sinh quen thuộc  và có thành tích một chút thì apply mới được. Mà làm TA nghĩa là hình thức tớ được học thêm lớp mà không mất tiền, có khác chăng là tớ chạy đi chạy lại giúp đỡ kiểu lau bảng, điểm danh, bật máy in…mà thôi.  Trường hợp tớ được coi là đặc cách vì thầy rất tha thiết xin cho. Ơ thế là tớ lại tiết kiệm được tiền một cách kỳ diệu và vẫn được đi học đàng hoàng!

Thế là bên cạnh làm TA, tớ bỏ tiền học thêm lớp khó mà tớ 0 có khả năng làm TA được ngay lúc đó. Và cứ thế lớ lang thang lần mò. Số điểm tích TA giúp tớ được vào phòng lab và in, thí nghiệm ảnh với giá rất rẻ! Mọi người đừng nghĩ tớ nói vậy là tớ học được nhiều, tớ cũng lười lắm. Nhưng những lớp học và những ngày tháng TA, cùng việc gặp được thầy giáo đầu tiên ấy, đó là sự thay đổi có tính chất bước ngoặt hệ trọng!

(Buổi học in, tớ tập in những tấm ảnh chụp từ VN của mình)

Quả này thầy đang phân tích tấm ảnh tớ chụp rocker Trần Lập và cách sửa bức ảnh.

Sau khi nhận thấy mình có khả năng chụp ảnh. Tớ bắt đầu tính những bước tiếp theo. Giai đoạn này là giai đoạn tớ gặp rất nhiều khó khăn. 0 bạn bè, 0 người giúp đỡ (đi chụp ảnh mà cứ suốt ngày vác đồ và làm đủ thứ 1 mình). 0 CÓ TIỀN. Và đen thì đủ đường, gặp cũng toàn người trời ơi đất hỡi. Có một điều rất kỳ lạ là giai đoạn này có rất nhiều việc tưởng như chắc chắn tới phút cuối rồi – như là việc tớ được nhận vào làm trợ lý chụp ảnh cho một tạp chí thời trang khá xịn, hay là việc tớ sẽ chụp một bộ ảnh hoành tráng cho một vài người mẫu…đều bị hoãn đúng phút cuối cùng.

Nói thật là giờ nhắc lại tớ cũng 0 rõ tớ đã vật lộn cho qua khoảng thời gian ấy như thế nào.  Chỉ nhớ nhiều lúc nản và chán kinh khủng khiếp, cô đơn cũng kinh khủng khiếp. Có lúc nghĩ 0 một ai trên thế gian này hiểu mình đang làm gì, mình nghĩ gì, và 0 một ai có thể giúp. Nhưng những lời nói đó đây của bạn cùng lớp, thầy giáo và những người nào đó chỉ quen sơ qua lại có một sức vực ghê gớm. Hỏng thì làm lại, 0 give up, mãi rồi cũng có thành quả. Tớ nhớ là vậy!

Vì 0 có tiền và chưa kiếm ra tiền nên tớ tận dụng thời gian này để thực tập và rèn luyện, theo cách của mình. Tớ làm free rất nhiều, có những bộ ảnh rất cực từ sáng tới tối tớ chụp cho người khác mà chỉ có mình tớ phải lo hết mọi khâu, kể cả vừa chụp vừa điều khiển sáng, vừa làm stylist… Đêm về thì hoa mát chóng mắt tưởng ngất trên giường. Tớ chụp cho trẻ con, người mẫu, người xa lạ, diễn viên, ca sĩ….những người tớ có cơ hội làm quen và tiếp xúc. Nhưng nhờ thế mà profile đầy dần lên và bắt đầu những kế hoạch rõ ràng hơn được vạch ra.  Tới một lúc, tớ có thể nghĩ tới việc charge tiền những thành quả của mình. 0 phải kiếm tiền để mà sống (có bố mẹ vẫn đang gò lưng nuôi mà), mà kiếm tiền để làm được những kế hoạch đã vạch ra. Nếu 0 thể có tiền, tớ có thể đổi ảnh để lấy những gì tớ muốn! Tớ bắt đầu thấy mình có thể làm được vì những gì tớ vật lộn cố gắng bắt đầu có dấu hiệu đền đáp!

Tớ chụp bộ ảnh cưới đầu tiên cho cô dâu xinh đẹp  Hannah. Bộ ảnh cưới nhanh chóng được lan đi và nhiều người biết tới. Bắt đầu có những lời đề nghị đặt hàng. Cho dù thời gian này, mọi người chưa quen với việc tớ sẽ chụp ảnh lấy tiền và có những lời đề nghị rất “ngộ nghĩnh”. Nhưng tớ trân trọng tất cả mọi lời đề nghị chụp ảnh đầu tiên ấy!

Mọi người bắt đầu biết tớ nhiều dần từ những bộ ảnh. Cái trang “fanpage” tớ lập ra chỉ có một lượng người là từ dư chấn của NYLS, còn lại mọi người bắt đầu add vì những bộ ảnh của tớ. Xong có lúc tớ thốt lên đầy sung sướng: Ơ, mình bắt đầu có fan ảnh rồi đó nhé!

http://www.facebook.com/album.php?aid=101513&id=592080939

http://www.facebook.com/album.php?aid=99605&id=592080939

Ngay từ trước khi tớ chụp bộ ảnh cưới đầu tiên. Tớ đã có một lời đề nghị được chụp ảnh cưới từ một người bạn chưa từng gặp mặt bên Đức. Một người rất yêu mến những bức ảnh đầu tiên của tớ. Lúc đó chú rể còn chưa cả cầu hôn bạn ấy! Nhưng bạn ấy nói rằng, bạn ấy muốn mời tớ sang Đức để chụp ảnh nếu họ có cơ hội…cưới nhau. Lúc đó tớ vẫn cười và gật đầu, cảm thấy xúc động vì có một người thực sự tin tưởng và có lời đề nghị tốt đẹp như vậy với mình, chứ thực sự 0 nghĩ xa hơn. Cho dù lúc đó, cái tên Hà Kin – photographer hầu như rất ít người biết tới.

Nhưng cũng chính vì thế, tớ luôn giữ lời đề nghị này. Như một lời hứa. Vì tớ trân trọng những ai tin tưởng và cổ vũ từ từ những thủa ban đầu như vậy. Và đó chính là lời hứa khiến tớ có chuyến đi châu Âu sau này – 2 năm sau đó!

Và bật mí cho các bạn một điều cực kỳ thú vị. Khách hàng đầu tiên thực sự trả tiền cho tớ, đó chính là MC Thanh Bạch. 1 người mà tớ hoàn toàn chỉ có ý chụp để tặng. Nhưng đó là người đã khiến tớ cầm trên tay những đồng tiền đầu tiên do mình kiếm được từ công sức chụp ảnh của mình!

http://www.facebook.com/album.php?aid=107145&id=592080939

Sự khởi đầu của Thanh Bạch, bộ ảnh cưới đầu tiên gây được tiếng vang, lời hứa tới châu Âu…. Tất cả đã mở đường và bắt đầu cho tớ một hành trình cực kỳ vất vả mà thành công cho 70 chuyến bay của 15 tháng, và  1 nghìn điều kỳ diệu từ những chuyến đi này!

(Còn tiếp)