Posts in Bình luận

#610: SỰ LỪA DỐI và Ở 1 MỘT THẾ GIỚI CÔNG LÝ CÔNG BẰNG THUỘC VỀ KẺ XẤU.

Hôm qua xem hết được 4 tập của bộ tài liệu The Echoes of Survivors: Inside Korea’s Tragedies. Còn 4 tập nữa.

Xem xong 4 tập mà chấn động quá. Mặc dù đã xem rất nhiều bộ tài liệu hardcore về các thể loại xâm hại tình dục, bắt cóc, tà giáo như “the Keeper”, “tell me who I am” hay vừa xong là “the Memphis Four”… rồi mà xem tới bộ này adrenaline vẫn chảy rần rần trong người, đến mức đi ngủ mà căng thẳng luôn!

Phim tài liệu mà cỡ này thì đúng là người làm phim gan to hơn hà bá. Cũng giống như bây giờ ai dám làm một bộ phim chuyên sâu về các Trại lừa đảo vậy. Hãy xem để thấy một thế giới khủng khiếp bẩn thỉu bởi những bất công, những sự phá hủy con người một cách tận cùng, sự mê muội tột bậc của đám đông và sự chống lưng, đứng sau của cả hệ thống chính quyền, pháp luật, an ninh. Một thế giới mà sự công bằng chỉ có trên phim (điện ảnh)!

Vì sao lần này xem mình đồng cảm tới thế, không phải chỉ là những câu chuyện quá trần trụi, vô lý và làm cho người ta ức nghẹn tứa máu. Đó là bởi vì chính những trải nghiệm bản thân của mình trong đó. Cho dù trải nghiệm của mình nó chỉ là một con tép so với đại dương của những bất công và khổ đau như trong phim. Nhưng mà chúng liên quan chặt chẽ và về cơ bản không khác biệt gì nhau về bản chất, chỉ là ở những cấp độ.

Nói về sự mụ mị tôn giáo hay tôn sùng một nhân vật quá đà. Đó là điều rất kinh sợ khi ở thời đại mạng xã hội, cả thế gian có thể bị lên đồng tập thể, bị thui chột tính common sense và có thể tin sái cổ vào bất cứ điều gì họ nghe được chỉ vì thông tin tới dồn dập và nghĩ bằng sự cảm xúc của người khác. Ngày trước người ta tôn thờ một đạo giáo, một nhân vật kiệt xuất, ngày nay, thậm chí một nhân vật xã hội rất bình thường cũng có thể trở thành thần tượng, được tung hô thậm chí tới mức loạn ngôn, tới mức khó hiểu. Chẳng hạn như gần đây có một số nhân vật được tung hô tới mức tưởng là lãnh tụ, với hình ảnh vô cùng đẹp đẽ nhiều tiếc thương, nhưng trong khi mình cũng chỉ dám ngậm ngùi thở dài vì những điều mình biết về họ, khi điều thiếu tử tế họ đã làm, đã bully mình tới thế nào, và mình biết họ đã xấu tính thế nào. Hay một ca sĩ chuyển giới với bộ mặt hào hoa thông minh, trí thức nhưng thực chất đều là đóng kịch, nhạc thì đạo, nói dối và thao túng tâm lý giỏi lập được cả cái đền luôn. Hay một thằng cha có cả trăm nghìn followers trên mạng xã hội, tự xưng là nghệ nhân trà, nào lên TV, báo đài với muôn ngàn hình ảnh đẹp vì quê hương đất nước, vì trẻ em cộng đồng, nhưng thực chất là một thằng lừa đảo máu lạnh, lừa thầy phản bạn… Một chị gái bán sách, nói lời hay ý đẹp, trái tim rộng mở nhưng mà có chút đi làm thiện nguyện phát thôi là lộ ra bản chất không thật thà, không có trái tim ấm áp như chị vẫn hay viết, vì chị cần câu likes quan trọng hơn còn lại chị để lại một đống xà bần phá hoại hậu quả từ những hình ảnh chị cần tô vẽ…. Tất cả vẫn được tắm trong hào quang tung hô, ngưỡng mộ, và vẫn tiếp tục thêm những nạn nhân mới mỗi ngày. Nạn nhân nói ra còn bị tấn công ngược lại í chứ. Thế nên như trong phim, những thể loại còn mang danh đứng đầu một tôn giáo, tự nhận là Chúa trời, thay mặt Chúa cưỡng hiếp hàng nghìn cô gái và nhận tiền của cả triệu người mà không một nạn nhân nào được bênh vực hay thậm chí dám lên tiếng, còn bọn chúng được cả một hệ thống cơ quan chính quyền lẫn lập pháp bảo vệ. Mình lên tiếng mình là nạn nhân mình còn là kẻ khốn nạn nữa là khác!

À, một điều “thú vị” nữa là thế giới của bọn Sociopath và Ái kỷ này có những quy chuẩn đạo đức rất riêng. Lẽ thường khi chúng ta là nạn nhân, chúng ta đi đòi lại sự công bằng và muốn tố cáo tội ác của bọn chúng đúng không? Nhưng ở thế giới của bọn chúng, chúng mới là những kẻ cần đòi lại công bằng. Trong các loại giỏi thì chúng giỏi nhất là đổ lỗi ngược lại cho nạn nhân, và thậm chí còn bắt nạn nhân phải nhận rằng những gì chúng làm là ban ơn cho họ (Điển hình nhất của ái kỷ ác tính). Ví dụ như trong phim tài liệu kia, khi nạn nhân của sự kiện bị bắt cóc, lạm dụng tình dục, sức lao động và hành hạ đánh đập đến tàn phá cả cuộc đời đi tìm lại gia đình của kẻ đang sống phè phỡn, sung sướng trên xương máu và nước mắt của những cuộc đời chúng phá hủy, thì chúng còn tỏ ra vô cùng bất mãn và vặc lại khi bị chất vấn: “Do we have rights too?”. Sự phá hủy của chúng với số phận của hàng chục nghìn con người là tận cùng nhưng bọn nó chỉ bị làm phiền bởi một vài chất vất thôi là đã bù lu bù loa lên là: “Bọn mày cũng phá hủy cuộc đời tao”. “Công bằng cho tao đâu”. Tức là chúng ta không thể nào khớp được định nghĩa tính đạo đức và sự công bằng của “người thường” với thế giới của bọn chúng.

Nó “thú vị” là vì sao, 2 năm nay mình liên tiếp gặp những câu chuyện thế này. Và chỉ ngay bây giờ thôi, khi đang giúp đỡ 1 người bạn bị lừa đảo chuyện đất đai. Được chứng kiến sự bài bản trong việc chúng thao túng và đổ lỗi ngược lại cho nạn nhân ngoạn mục thế nào. Bằng chứng lừa đảo đã là quá rõ ràng, giấy trắng mực đen. Nhưng thế nào đấy, vẫn thao túng cho nạn nhân cảm thấy mình ngu, mình vô ơn, mình mới là kẻ có lỗi. Nó vẫn trên cơ và thậm chí đòi công bằng một cách vô lý nhất. Ví dụ lúc nó lừa người ta lấy tiền, dụ người ta đi vay đi mướn phải khất xin thời hạn. Thì nó cho rằng cái thời hạn như thế là “ban ơn”, còn giờ chị đòi lại tiền tại sao chị lại… đòi ngay? Lúc tôi lừa chị tôi cho chị hạn đi vay tiền mà sao giờ chị đòi lại tiền (tôi lừa chị) thì chị đòi tôi phải trả ngay? =)). Đấy, nó là như thế đó!!!

Và chuyện những kẻ tự xưng là Kẻ cứu rỗi hay Chúa trời này còn lâu mới có thể lộng hành được khi không có sự chống lưng chắc bền của cả hệ thống chính quyền, công quyền đứng phía sau. Thế nên nạn nhân mà đi đòi lại công bằng thì chỉ có đứng trong mưa mà nước mắt hòa vào nước mắt của ông Trời mà hỏi. Mà được khóc đã tốt, nó còn dùng được mọi áp lực, từ cưỡng chế physically cho đến truyền thông để biến nạn nhân thành kẻ tội đồ, kẻ xấu xa. Lại quay trở lại câu chuyện vụ lừa đảo phía trên. Khi phát hiện ra lừa đảo, bạn mình đã tìm mọi cách chất vấn kẻ lừa đảo, bọn nó là 1 ekip. Thằng thì lập tức cài cắm câu chữ, thao túng tâm lý, đổ lỗi và rồi đe dọa lại ngược nạn nhân, thằng thì im lặng, thách thức. Nói là ra công an làm việc bọn nó cũng tỏ ra không sợ hãi chút nào. Cho dù bằng chứng đã quá rõ ràng. Điều đó thể hiện là gì? Là một là CA với Luật cũng chỉ để làm cảnh, nó sợ đếch. Hai là nó có quan hệ, nó có chống lưng, nó cũng sợ đếch.

Ngoạn mục là khi người bạn mình (vốn rất hiền lành, ngây thơ) cầm đơn tố cáo tới đồn. Thế nào đó, rất tài tình là từ một án hình sự được thuyết phục thành án dân sự, và sau khi thuyết phục thành án dân sự xong thì được khuyên… cầm đơn về và… thôi chờ nó trả nợ đi. Quả là tuyệt cú mèo đó! Thảo nào cái xã hội này bọn xấu nó nhởn nhơ và thảnh thơi ghê luôn vậy đó!

Thôi nói dài quá, vì nói nữa lại gấp 5 thế này. Lại nói tiếp từ từ ở những bài sau. Nhiều khi viết ra là cho bản thân mình là chính đó, còn ai đồng cảm được thì đông cảm. Và mình không phải khơi khơi mà cái gì cũng tin và cũng cho là hiểu đâu đâu, mình đều có sự trải nghiệm bản thân hết, và luôn học mỗi ngày để tỉnh táo, nhận định, cũng như giữ vững quan điểm của mình về cái gì gọi là đúng, là sai. Dù đúng hay sai đó chỉ là trong thế giới quan của mình! Một xã hội bệnh hoạn, hỗn loạn, bất công bằng như trong những phim tài liệu kia nó vẫn có thể tồn tại nhởn nhơ được phần lớn chính là sự ngu muội của dân trí đó. Và giờ với mạng xã hội và truyền thông, nó đang đậm đặc hơn bao giờ hết! Mạnh ai nấy sống thôi!

P/S: Cái vụ bạn mình bị lừa đảo là ở Ninh Thuận đó. Để mình chờ xem updates thế nào, có giải quyết không mình kể cho các bạn nghe nhé. Chứ ai lại để người tốt bị lừa, sống khổ sở còn kẻ ác cứ lại nhởn nhơ, coi thường thế được, phải hem? (Hiện tại đã nộp lại đơn thành công, giờ chờ đợi và hy vọng sự nghiêm minh của PL đây)

#608: NHỮNG CƠN NGHIỆN PHÁ HỦY CỦA THỜI ĐẠI

NHỮNG CƠN NGHIỆN PHÁ HỦY CỦA THỜI ĐẠI

Ban đầu định không xem “Painkiller” vì nghĩ chắc cũng chỉ drama đấu đá thông thường. Nhưng khi đọc info và thấy phim tuy fictionized nhưng dựa trên sự kiện có thật về thuốc giảm đau chứa opoid tên là OxyContin, loại thuốc một thời bị bác sĩ kê vô tội vạ và khiến cả nước Mỹ khốn đốn vì nạn nghiện ngập ma túy. Bởi vì hồi đi học về phim đã được xem một bộ phim tài liệu của sinh viên khóa trước về nạn nhân của OxyContin, phải nói là kinh hoàng.

Ngoài ra, cái làm mình tò mò đó là muốn tìm hiểu về thế giới của Sociopath, Psychopath: Thế giới của những kẻ không có tình người và sẵn sàng làm mọi điều xấu xa nhất trên thế gian này để có được tiền bạc, quyền lực và khoái cảm. Cho dù kể cả cần hủy duyệt cả loài người đi chăng nữa. Big Pharmas là nổi tiếng và đứng trong top đầu của thế giới không có tình người này.

Xong rồi xem xong, cái thế giới sociopath ấy lại không thấm và thú vị hơn bài học về sự mụ mị và thiếu hiểu biết của đại chúng, tức là các nạn nhân của sociopath. Có thể khi xem phim bạn sẽ chép miệng, chậc, một cái loại thuốc gây nghiện chết người và làm rục mòn xã hội như vậy mà sao người ta lại ngu dốt và tin sái cổ theo quảng cáo và hào hứng sử dụng tràn lan khắp xã hội như vậy, quả là một thời mông muội. Nhưng mà khoan nhé, bạn đừng quên rằng, từ thủa hồng hoang của con người, chuyện “mông muội” của đám đông là một phần tất yếu của sự phát triển và chọn lọc tự nhiên. Chúng ta luôn nghĩ rằng bây giờ mình khôn ngoan hơn và may quá, không bị là nạn nhân của những thứ “mông muội” và nguy hiểm như thế trong quá khứ. Nhưng mà nhầm to, chỉ có mỗi ngày xã hội càng phát triển thì con người ngày càng bị lệ thuộc, bị dẫn dắt, bị mụ mị bị cuốn theo những trào lưu, công nghệ mà họ cho rằng đang tối tân, tiện lợi, phát triển nhất bây giờ và lại một thời gian nữa khi hậu quả khôn lường xảy ra, và nhiều khi hậu quả còn là quá muộn để sửa chữa thì người ta mới tỉnh được. Và thế hệ mới, thời đại mới lại bị cuốn vào những sự phá hủy và mông muội mới.

Bạn xem những câu chuyện lịch sử và tài liệu về những thời đại cũ, sẽ thấy được rất nhiều những sai lầm của thời đại đã khiến xã hội một thời bị phá hủy và sai lầm tới như thế nào. Bao gồm cả công nghệ, y học, ý thức xã hội, quan niệm thời đại. Nhưng mà hãy nhìn ngay bây giờ xem bạn có nghĩ rằng bạn là nạn nhân của thời đại hay không? Có những thứ bạn có đang nhìn đươc hậu quả từ bây giờ hay không hay là mụ mị y như cái thời OxyContin như trong phim? Chỉ khi sự phá hủy xảy ra quá rõ ràng. quá nguy hiểm và quá muộn, thì người ta mới lờ mờ tỉnh ngộ. Và chưa kể, đứng đằng sau điều khiển xã hội luôn là những big powers, nơi chúng có tiền có quyền để có thể làm lợi tối đa, sẵn sàng phá hủy tận cùng thậm chỉ cả một vài thế hệ và cũng “chỉ cần một cú điện thoại lúc nửa đêm” (trong phim “Painkiller”) là cả xã hội lại êm, nạn nhân đi kiện có khi còn lại chính là kẻ bị đi tù.

Bạn nghĩ bây giờ bạn không sống của thời OxyContin sao. Tiktok chẳng hạn. Mới chỉ vài năm nay, nó đủ để shape lên tư duy tiếp nhận thông tin và rèn luyện trí não của con người một cách vô cùng cực đoan. Nhưng nó như là một cơn nghiện của OxyContin, khi được sử dụng nó làm cho người ta được khoan khoái, được kích động, được lười biếng, được mất lý trí, được nhiều lợi ích về kinh tế và sẽ phát nghiện, không thể tư duy và vận hành khi phải làm những kỹ năng cơ bản của cuộc sống. Không thể kiên nhẫn để nghe, đọc và hiểu hay có tư duy suy nghĩ cho một điều gì quá 1 phút hay sâu sắc. Hay sự xuất hiện và lạm dụng của AI khiến một câu xin lỗi hay cảm ơn cơ bản cũng khiến bạn không thể tư duy được. Đó là tinh thần, còn thể chất, những coca, nước ngọt bạn uống, những loại thuốc thực phẩm được nghe quảng cáo bạn dùng (là chưa cần nhắc tới bọn thực phẩm giả, thuôc giả, mỹ phẩm giả…), những kem chống nắng phải bôi vì người ta bảo bạn rằng bôi vào mới chống được tia cực tím và ung thư da, những kiến thức hổ lốn hỗn loạn về đủ các thể loại thực dưỡng, rồi hội nhóm, tôn giáo…. Rồi có khi phải sống trong cả một sự cưỡng ép của xã hội khi một cơn đại dịch bị ép đi test, đi tiêm vaccines vô tội vạ… Còn về môi trường sống, bạn hãy cứ chờ đợi và tin tưởng vào những lời nói ngọt ngào thổi vào tai: “Làm đẹp những vùng đất”. Những vùng đất mà giờ chỉ đến đời con bạn thôi chỉ còn đang là điều hòa và bê tông cốt thép!

Như OxyContin trong Painkiller, khi mới bắt đầu, người ta chỉ thấy những điều tốt đẹp, sự sung sướng vì bản thân được nuông chiều, sự tin tưởng vì những chính sách tuyên truyền, sự mụ mị của sự thiếu hiểu biết và không có tư duy tự tìm hiểu… còn hậu quả thì phải một thời gian sau đó nó mới lộ ra, quá trình phá hủy nó phải mất thời gian Mất thời gian để sự phá hủy có hiệu lực và thời gian để cho những ông lớn đứng phía sau được bịt mắt cả xã hội. cho tới khi không thể bịt được nữa. Và có điều này là nguyên tắc không bao giờ thay đổi cho tới tận khi loại người bị tận diệt: Đó là không bao giờ chờ sự ăn ăn hối cải, lòng trắc ẩn từ những kẻ tạo ra những sự phá hủy này. Hãy tìm hiểu về Sociopath. Chỉ có bạn tự cứu bạn được thôi!

“Chọn lọc tự nhiên” luôn là điều cũng sẽ tất yếu xảy ra. Sự chọn lọc này không chỉ đơn giản theo nghĩa đen là loài nào, sinh vật nào yếu hơn về thể chất thì loài đó sẽ bị tiêu diệt. Mà với con người ở thời đại này, nó đặc biệt đang nghiêng về phần ý thức và tư duy. Mà có những thứ nói bây giờ thì không tin, không định hiểu, không muốn hiểu, không muốn nghe, hiểu nhưng bất chấp, giờ chỉ cần vui cái đã, và “cả xã hội họ thế”. Cũng không phải tình cờ mà bây giờ lừa đảo đã thành một đại dịch của thời đại, một phần là do sự phát triển của công cụ, nhưng phần lớn là do dân trí đã bị Internet, mạng xã hội thao túng và làm cho “úng” cả một hành trình dài rồi, giờ là lúc nó đang thể hiện các hậu quả. Thôi thì cứ ở chọn lọc tự nhiên mà thôi chứ cũng chả làm gì được!

Nói chung cả mình và bạn, tất cả mọi người này sẽ không bao giờ thoát khỏi sự dẫn dụ, điều khiển của cả một bộ phận đứng nắm chỏm của xã hội, và cũng chẳng ai dám mạnh mồm nói rằng tao chẳng bị ai lừa, tao không bị ai dẫn dụ, tao đang không dùng những thứ cả thiên hạ dùng vì tao khôn ngoan hơn. Còn lâu nhé, đến mình cũng tự rèn luyện mỗi ngày, cố gắng luôn tỉnh táo đây mà mình cũng biết và không biết bị phụ thuộc vào rất nhiều vấn đề của thời đại. Bây giờ những cơn nghiện của bạn còn được AI nó học cho tới từng chân tơ kẽ tóc cơ mà!

Nếu hôm nọ mình có kể cho các bạn nghe về việc mình quyết tâm cố gắng không dùng điều hòa để rèn luyện cơ thể đối phó với sự ngày càng khắc nghiệt của khí hậu. Thì ở về mặt nhận thức, mình cũng đang hết sức nỗ lực để thoát được cái gì thì thoát, cố vậy thôi chứ cũng chả biết tới được đâu!

À, khi xem xong câu chuyện về OxyContin, cái mình nghĩ ngay một thứ tương đồng ngay bây giờ là Tiktok, thấy cả một thế giới bị mụ mị và nghiện ngập y như vậy, và mình chờ tới cái ngày mà hậu quả nó khôn lường và bàng hoàng như khi người ta thấy được hậu quả của OxyContin gây ra cho cả xã hội và thời đại là thế nào. Còn phía sau, những kẻ tạo ra nó, đang ở những siêu biệt thự rất to, uống những ly vang 500 năm tuổi và ăn món cá hồi kim cương khoan khoái chứ nó chả lo gì não bạn đang bị “úng” thế nào đâu (xem Painkiller có đoạn mô tả hình ảnh này một cách ẩn dụ rất hay).

Mọi người xem Painkiller đi, sẽ rất hiểu bài tâm sự này của mình. Các nhân vật tuy là hư cấu, nhưng dựa hoàn toàn vào các sự kiện có thật, họ đóng vai trò minh họa điển hình.

Còn ai đủ kiên nhẫn mà đủ đọc hết bài viết này tới đây, và hiểu mình nói gì, xin chúc mừng bạn. Bạn có nguy cơ sống sót cao hơn rất nhiều trong hành trình “chọn lọc tự nhiên” đó!

P/S: Painkiller chỉ là 1 phim live-action mang đầy tính ẩn dụ thôi. Chứ mình recommend bạn xem phim tài liệu về những cơn “mông muội” thời đại của quá khứ đi, nhiều vô kể!

Thêm:

OxyContin bây giờ vẫn được sử dụng để giảm đau, nhưng hầu như chủ yếu dùng cho bệnh nhân ung thư, những người đã ở mức “không còn gì để mất”, chứ không bị kê vô tội vạ tới mức hơi đau đầu tí cũng kê bất chấp vì lợi nhuận như thời đó. Nhưng ngay bây giờ, không đâu xa, ngay kháng sinh cũng đang bị kê và lạm dụng vô tội vạ, và hậu quả thì khôn lường! Tức là thời nào, chúng ta cũng mụ mị thôi. Bây giờ, còn có AI nghiên cứu tâm lý và điều khiển con người, phân tích đúng đích để cả thế gian phải nghiện thì thôi. Nghiện tất cả mọi thứ và không thể thoát được vì công nghệ đã điều khiển cả các cơn nghiện của các bạn!

Những cơn nghiện đều liên quan tới việc kích thích sản sinh dopamine. Càng nhiều thì lại càng ít. Mà thừa thiếu quá nhiều dopamine đều dẫn tới các loại bệnh tâm thần (mental illness), đặc biệt là tâm thần phân liệt (schizophrenia). Nếu đã may mắn được ông trời cho một cơ thể bình thường, một lượng dopamine vừa đủ thì hãy biết quý và giữ gìn như thế nhớ! Đây là kiến thức khoa học thường thức đó!

Khi cả thế gian bị cuốn theo những cơn nghiện, cơn mị dân, đem lại nguồn lời khổng lồ cho những tập đoàn đứng đằng sau đó, thì mọi sự phản đối sẽ bị chôn vùi như đập một con kiến. Trong “Painkiller”, trong cả trăm vị bác sĩ bị cuốn theo bán OxyContin đến bất chấp lương tâm thì chỉ có 1 vị bác sĩ già nua hiểu biết và có tâm nhất phản đối, nhưng vị bác sĩ này lại nghèo nhất, thấp cổ bé họng nhất, bị bắt nạt và chả ai muốn lắng nghe. Cũng giống như những sự lên tiếng yếu ớt và bị coi là “thiếu hấp dẫn” vì viết dài quá như bài viết này :)).

#606: KHÔNG OÁN TRÁCH

KHÔNG OÁN TRÁCH

Tại một thành phố của nước Mỹ, có một vị khách trung niên bắt taxi đến sân bay.

Sau khi lên xe, vị này phát hiện ra chiếc xe mà mình đang đi không chỉ có vẻ ngoài bắt mắt mà bố trí trong xe cũng rất ngăn nắp, trang nhã. Tài xế ăn mặc rất chỉnh tề, lịch sự. Khi xe vừa chạy, ông ấy liền nhiệt tình hỏi hành khách xem độ ấm trong xe đã thích hợp chưa? Không lâu sau, ông lại hỏi hành khách muốn nghe nhạc hay radio? Hành khách lựa chọn nghe nhạc và một đoạn hành trình thoải mái của hai người bắt đầu.

Khi xe dừng trước một đèn đỏ, lái xe quay đầu lại và bảo cho vị khách biết trên xe có tờ báo buổi sáng và tạp chí định kỳ. Ngoài ra, phía trước còn có một tủ lạnh nhỏ, trong tủ lạnh có nước trái cây và cocacola, hành khách có thể tự lấy dùng, nếu muốn uống cà phê, bên cạnh cũng có bình thủy chứa cafe nóng.

Người tài xế mở lời:

– “Tôi là một người dễ nói chuyện, nếu anh muốn nói chuyện phiếm thì tôi có thể nói cùng anh. Nếu anh muốn nghỉ ngơi hoặc ngắm phong cảnh, tôi sẽ yên lặng lái xe, không quấy rầy anh.”
Sự phục vụ đặc biệt này khiến vị khách thực sự ngạc nhiên, anh không khỏi nhìn vị tài xế thắc mắc, khó hiểu. Vị khách cất lời hỏi:

– “Từ bao giờ anh bắt đầu sự phục vụ này vậy?”

Trầm mặc một lát, vị tài xế nói:

– “Thực ra, khi mới bắt đầu, xe của tôi cũng không có cung cấp dịch vụ toàn diện như bây giờ. Tôi cũng chỉ giống những người khác, hay phàn nàn, thường xuyên càu nhàu khách, phàn nàn chính phủ bất tài, phàn nàn tình hình giao thông không tốt, phàn nàn xăng quá đắt đỏ, phàn nàn con cái không nghe lời, phàn nàn vợ không hiền thục… cuộc sống mỗi ngày quả thực là ảm đạm.

Nhưng một lần, tôi vô tình nghe được một cuộc đàm thoại về cuộc sống trong một tiết mục quảng cáo. Đại ý là nếu bạn muốn thay đổi thế giới, thay đổi cuộc sống của bạn, đầu tiên hãy thay đổi chính mình.

– Nếu bạn cảm thấy luôn không vừa lòng thì tất cả những chuyện phát sinh đều khiến bạn cảm thấy như gặp xui xẻo.

– Trái lại nếu bạn cảm thấy hôm nay là một ngày may mắn, như vậy hôm nay mỗi người bạn gặp phải, đều có thể là quý nhân của bạn.
Cho nên tôi tin rằng, nếu tôi muốn vui vẻ, phải thôi phàn nàn, phải thay đổi chính mình. Từ thời khắc đó, tôi quyết định sẽ đối xử tử tế với mỗi hành khách của mình.

Năm thứ nhất, tôi sửa sang xe trong ngoài sạch sẽ, trang trí mới hoàn toàn. Tôi luôn nở nụ cười với mỗi hành khách, kết quả là thu nhập năm đó của tôi tăng lên gấp đôi.

Năm thứ hai, tôi dùng lòng chân thành của mình để quan tâm chia sẻ niềm vui cũng như nỗi buồn của khách hàng. Đồng thời tôi cũng khoan dung và thăm hỏi khách hàng nhiều hơn. Thu nhập năm thứ hai của tôi tăng gấp đôi năm thứ nhất.

Đến năm thứ ba, cũng chính là năm nay tôi đã biến chiếc xe của mình thành một chiếc xe “5 sao” độc nhất này. Ngoài thu nhập tăng lên, hiện tại khách hàng mà tôi chở phần lớn đều là khách quen.

Đến nơi, tài xế xuống xe, ra phía sau giúp hành khách mở cửa, cũng đưa một tấm danh thiếp đẹp, nói:

-“Mong lần sau có thể tiếp tục phục vụ anh.”

Việc làm ăn của anh tài xế không hề bị ảnh hưởng khi nền kinh tế trở nên đình trệ. Anh đã thay đổi, không chỉ sáng tạo ra một nguồn thu nhập tốt, mà còn tạo nên một cuộc sống bình yên như vậy.
Trong cuộc sống hàng ngày, chúng ta thường gặp phải không ít người luôn mang trong lòng tâm oán trách. Họ oán trách cha mẹ không công bằng, oán trách công việc quá nhiều, oán trách bạn bè không hiểu mình, thậm chí trời mưa hay trời nắng cũng oán trách…
Họ không biết được rằng, oán trách là một loại cảm xúc xấu nhất khiến mối quan hệ căng thẳng và mâu thuẫn trở nên kịch liệt hơn. Nó không chỉ khiến cho sức khỏe của chính bản thân người ấy xấu đi mà còn khiến người thân bạn bè dần dần xa lánh họ.

Mục sư người Mỹ – Will Bowen đã viết trong cuốn “A Complaint Free World” (Thế giới không có lời phàn nàn) rằng :

– ” Những người phàn nàn quanh năm cuối cùng có thể bị cô lập và bị mọi người xung quanh xa lánh. Oán giận là một loại độc dược. Nó có thể làm giảm nhiệt huyết, phá hủy ý chí, hạ thấp địa vị, hủy hoại cả tâm và thân của con người. Cho nên, oán trách vận mệnh chi bằng hãy cải biến vận mệnh, oán trách cuộc sống chi bằng hãy cải thiện cuộc sống”

(CÂU CHUYỆN SƯU TẦM TRÊN MẠNG – NẾU BIẾT TÁC GIẢ BÀI VIẾT XIN BỔ SUNG).

**************************

Đây là một câu chuyện rất dễ hiểu và tớ thấy rất đúng ở nhiều khía cạnh, cho dù nó không phải đúng trong mọi hoàn cảnh. Nhưng một điều rất rõ ràng tớ nhận ra là: “Cuộc đời thay đổi khi bạn thay đổi”.

Tớ quen và từng làm việc với một bạn này. Mặt bạn ấy lúc nào cũng khó đăm đăm. Cũng chẳng phải vì bạn ấy chảnh chọe hay xấu tính gì. Nhưng kiểu mặt bạn thế mà bạn lại có thêm tính tự ái vặt và hay chê bai, phàn nàn. Luôn có tinh thần là: “Mày không cần tao thì tao cũng chẳng cần mày”. OK tính đó thì mình… cũng có. Nhưng có một lần bọn mình ngồi ăn trưa nói chuyện với nhau. Có một người làm ở tầng trên đi qua bọn mình, tuy không chung chỗ làm nhưng mà cũng đại loại có biết nhau. Người đó thấy mình ăn bèn nhoẻn miệng cười chào. Còn bạn kia thì không thèm cả vẩy liếc một cái. Thế là mình thấy mặt bạn nóng lên, rồi bạn lại giọng phàn nàn quen thuộc, bạn lại cáu lên: “Ủa kỳ thật, sao cùng biết nhau mà nhìn mình thì không cười lấy một miếng, gặp nhau bộ chào được nhau khó khăn thế à?” Rồi bạn bắt đầu chê bai vì bạn suốt ngày gặp phải người bất lịch sự, bạn bị đối xử bất công bằng, bạn gặp toàn chuyện trời ơi đất hỡi… dường như cuộc sống của bạn chỉ có drama mà không ai hiểu cho bạn.

Thế rồi mình hỏi bạn: “Ủa nhưng em gặp mọi người em có chào họ không? Em có chủ động cười với họ trước không?” Bạn hơi ngưng một chút, rồi bạn bảo: “Ủa, ai mượn phải chào trước? Trước giờ có ai chào em tử tế với em đâu mà em phải chào lại?”. “Vậy nghĩa là người ta cứ phải chào em trước?” Bạn có vẻ hơi lúng túng trước câu hỏi của tớ và xua đi: “Trước giờ em vẫn chào mọi người bình thường mà? Là số em nó làm sao í. Chắc vì em không có đẹp”.

Suốt 2 tháng làm việc với bạn ấy hầu như đúng là chưa thấy bạn ấy chủ động chào ai bao giờ và mọi người cũng né không chơi với bạn ấy mấy. Bạn ấy cũng thuộc tuýp dễ bị kích động, dễ than thở và rất… hay lườm, mặc dù xét ra thì không phải là người xấu tính và lúc nhiệt tình với bạn thì bạn rất tốt bụng với mình.

Tớ thì rất hiểu vì sao bạn ấy dễ ức chế và hay phàn nàn, cái gì cũng có lý do của nó. Những lời phàn này của bạn ấy lại hầu hết không tự reflect lại bản thân rằng vì sao nó như vậy. Luôn than trách cuộc đời đối xử với mình không công bằng mà luôn quên mất mình có đang đóng góp hay hành xử công bằng hơn với cuộc đời hay chưa?

Đó là một bài học tớ cũng luôn phải học mỗi ngày và nói thật nó rất khó. Chắc chắn là phải học cả đời. Có những thứ thuộc về bản chất con người quả rất khó thay đổi. Nhưng những bài học cuộc đời dạy cho mình mỗi ngày để hiểu rằng: “Tính cách tạo nên số phận”. Đôi lúc nó nằm ở chính bản thân mình. Có thể nhiều lúc mình là người tốt khi mình nghĩ vậy, cuộc sống đúng là còn nhiều bất công, mình khó thay đổi được rất nhiều con người ngoài kia. Nhưng chí ít nếu mình hiểu ra vấn đề cũng là từ mình, mình bớt phàn nàn hơn, bớt chỉ trích cuộc đời hơn, tớ thấy tự bản thân cuộc sống của tớ dễ sống hơn và có thêm nhiều người nể nang và yêu quý mình hơn, công việc cũng suôn sẻ hơn vì mình cũng tự điều chỉnh từ chính mình thay vì cứ nghĩ rằng chỉ là lỗi tại người ta!

Mọi người hay hỏi khi thấy tớ kể về series “Nhật ký xe ôm” là: “Ủa sao Hà Kin hay gặp nhiều xe ôm kỳ lạ thế? Sao mình cũng đi xe ôm suốt mà chẳng bao giờ gặp ai như thế cả? Toàn người khó đăm đăm hoặc cà chớn…”. Thực ra Hà Kin chưa bao giờ nghĩ rằng mình có “số” gặp xe ôm khác biệt hơn những người khác, có lẽ đó là do tính cách xởi lởi và thích quan sát, thân thiện và không ngại nói chuyện của mình với họ. Mình luôn tới đứng trước chờ xe ôm để không bao giờ họ phải đợi. Mình để ý chiếc xe của họ có gì độc đáo, luôn bắt chuyện khi họ nói chuyện lại, chia sẻ những câu chuyện cuộc sống họ tâm sự, lặng im và tỏ vẻ cảm thông khi họ mệt mỏi, pha trò cùng họ khi họ hài hước, bắt chuyện khi thấy họ có tâm sự, kể cả khi họ sai khi vượt đèn đỏ mình cũng không cáu gắt và lựa chọn một sự giải thích… rất nhiều xe ôm đã nói với mình trước khi xuống xe: “Lâu lắm rồi mới có một người khách vui và thân thiện như chị đấy”, hoặc có anh còn từng nói: “Từ sáng tới giờ toàn chở người xấu gái à, có em là xinh gái nhất đấy, em xinh là là bởi vì em vui vẻ nhất đấy” ahihi! Và thế là mình có cả kho chuyện để kể như thế đó!

Có những ngày tháng xã hội ngập tràn những lời phàn nàn, chửi bới, chia rẽ, kích động. Nhưng mình cố gắng lựa chọn cho mình sự không phàn nàn, học, đọc, xem, làm những hoạt động đóng góp nho nhỏ cho cộng đồng theo sức của mình. Thôi, còn lại cứ để thiên hạ lo vậy!

Khi nào có cơn gì phàn nàn sau cũng được =)).

“Cuộc đời thay đổi khi mình thay đổi”. Hướng tích cực hay tiêu cực, là bạn chọn được đó!

Tặng các bạn những bụi hoa tươi mát trước hiên nhà! Mình tin là ai cũng trồng được hoa đẹp, là họ có thích và chịu khó hay không thôi!

P/S: Bài viết này lại KHÔNG dành cho ÁI KỶ, những kẻ đổ lỗi mọi thứ của bản thân sang thế gian này (vì nó không ăn thua gì)!

#595: Tin vào các Tổ chức hội đoàn để bán nhà!

Quả là một câu chuyện rất cần share.

Cũng là một câu chuyện điển hình cho việc nhiều người hay đặt câu hỏi cho mình rằng những dự án thiện nguyện rất ý nghĩa như vườn chim tại sao lại không reach out tới các tổ chức, các nhà hoạt động có tiếng để xin giúp đỡ? Xin thưa các bạn là mình mà đã làm một cái gì thì mình nghiên cứu rất kỹ và thử mọi options, mình cũng theo lâu một điều gì cũng nghĩa là cái gì các bạn gợi ý hay nghĩ ra được thì mình cũng đã nghĩ và đã thử hết rồi ạ!

Hồi mới đi học phim về Việt Nam, Mình rất hay được gợi ý apply làm phim cho một số các tổ chức NGOs, phim báo cáo, phim tuyên truyền. Mới về VN và cần tìm các cơ hội làm phim, mình rất nhiệt tình. Nhưng rất nhanh chóng, nó cho mình sự vỡ mộng ghê gớm. Mặc dù mình thấy quy trình làm việc thật là kỳ nhưng mình nghĩ chắc “kiểu VN ở đây nó thế”. Ví dụ như là đặt vấn đề, ngồi phỏng vấn mình về ý tưởng sẽ làm phim cho một dự án. Mà đề nghị mình về phải viết chi tiết ý tưởng, kịch bản, cả cách triển khai, chi tiết breakdown cả budget. Và cái cách nói chuyện thì cứ dường như là chắc chắn thuê mình đến nơi, cần ghi chi tiết ra để mà đi quay nữa mà thôi. Còn nếu từ chối không làm chi tiết thì họ sẽ nói luôn là “quy trình phải thế” mới cho nhận thầu được!

Có lúc một ngày đi phỏng vấn jobs ba nơi, về cắm mặt cắm mũi ý tưởng đồ, kịch bản đồ, budget đồ. Gửi xong thấy im mẹ nó hết. Qua cả lịch dự định quay từ lâu cũng thậm chí cả không một lời trả lời rằng bạn có nhận được thầu hay không. Họa hoằn mới có một cái thư trả lời là: “Bên chị có cung cấp được hóa A, hóa đơn B hay không, ekip cụ thể chị có sẵn không….” Những câu hỏi nghe đã rất lý do khó khăn. Mình từ đầu đâu giấu diếm mình đi làm với tư cách cá nhân, sao không deal thật kỹ trước đoạn gửi ý tưởng và kịch bản đi? Và rồi cũng không khó để biết sau đấy có đội khác đã quay, không chỉ là quay ngay trên ý tưởng và kế hoạch của mình, mà còn biết là đây là đội quay nhà đã quay nhiều năm nay rồi. Mỗi năm lại làm vài đợt tìm thầu như đúng rồi, có ý tưởng mới cứ thế quay theo khỏi phải nghĩ, catse báo giá đút túi ngon lành. Hẳn là NGOs, hẳn là tổ chức quốc tế! Hẳn là nhãn hàng nổi tiếng nhất nhì Việt Nam, thậm chí là nổi tiếng quốc tế!

Rồi sau này khi tiến hành làm những công việc thiện nguyện, vì cộng đồng. Tới bây giờ, ABSOLUTELY chưa bao giờ nhận được 1 sự giúp đỡ nào của bất cứ hội đoàn, tổ chức nào, với toàn những cái tên gọi như: Bảo vệ phụ nữ, bảo vệ trẻ em, bảo vệ động vật, chống bạo lực gia đình, bảo vệ môi trường….!!!

Hẳn các bạn vẫn nhớ câu chuyện về anh Lợi và 2 đứa bé con lang thang chân đất, 12 tuổi chưa từng được một buổi đến trường, được ăn một bữa tử tế, được ở dưới một mái nhà ấm. Một người bố thì bạo lực, nghiện rượu, rối loạn lưỡng cực, hành hạ và đem 2 đứa con đi khắp nơi như là miếng mồi để thiên hạ thương cảm hỗ trợ cho chỉ bản thân anh ta. Mình đã hết sức nỗ lực hỗ trợ xe cộ, chỗ ở, việc làm. Mình điều tra tới tận xã, huyện, gia đình, từ Trà Vinh lên Lâm Đồng, làm việc với từ công an, hàng xóm. Mình viết đơn, liên lạc tới Hội Khuyến học, Hội bảo vệ trẻ ẹm từ cơ sở thấp nhất đến cao nhất có thể, liên hệ cả luật sư nổi tiếng về bảo vệ trẻ em. Và kết quả là gì? Chẳng nhận được một sự trả lời nào. Thậm chí túm cả một chị hội phụ nữ mình xin số bằng được và ngay gần họ, chị ta miễn cưỡng trả lời: “Vâng, để em xem”. Và đương nhiên không có một sự trả lời tiếp theo! Thế không phải họ bảo vệ 2 đứa trẻ con đó thì ai bây giờ?

2 đứa trẻ con biết chắc là cuộc đời sẽ bị chôn vùi, mình đành bất lực nhìn và cũng không biết phải làm thế nào. Các hội đoàn vẫn lấp lánh ánh sao.

Một người phụ nữ bị hành hạ, tống tiền, đánh đập thân tàn ma dại, ở cùng một cô con gái nhỏ tuổi teen vị chính bố ruột lạm dụng. Mình tìm cách giúp đỡ, mà ngay cả đưa chị ấy vào một cái “safe house” cho một tổ chức gọi là chuyên tiếp nhận và “bảo vệ” phụ nữ như thế này, rất là có tiếng. Nhưng mà chỉ một thời gian chính họ cũng phải bỏ chạy vì ở nơi đó họ không được giúp đỡ thật lòng, và cách thuyết phục, xử lý rất thiếu kỹ năng vê tâm lý học, khoa học, kỹ năng ứng xử với nạn nhân, những lời khuyên sáo rộng và thậm chí còn làm họ ngột ngạt thêm. Và kết quả rất nhiều các nạn nhân có khi vẫn còn quay lại cái máng lợn cũ nhà mình. Trong khi những tổ chức này thì tuyên truyền rất nổi, rất hay, với những hình thức màu mè hoa lá hẹ cành, màu xanh màu đỏ màu vàng màu hồng màu tím.

Nhà cậu bé Vàng Cường mà mình đã giúp đỡ đầu cả mấy năm nay. Mặc dù mình đã nhờ vả từ chính quyền địa phương lẫn các đoàn thể có thể như Mặt trận tổ quốc giúp tuyên truyền, để ý dùm gia đình đặc biệt này, thế mà rồi đứa bé 15 tuổi vừa lớn đã bị ép đi lấy chồng. Cũng lại chẳng làm cái gì được! Cũng chẳng có ai kiên quyết can thiệp! Thế là lại một cuộc đời của một đứa bé gái rơi tiếp vào vòng luẩn quẩn như số phận bi đát của mẹ nó. Khi mẹ nó đã không có được bất cứ một sự hỗ trợ, bảo vệ nào để dẫn tới cái kết thúc quá thương tâm!

Thậm chí cả một số trải nghiệm rất nhỏ như là, các tổ chức này còn tổ chức workshops, mời ông A bà B về dạy học, nào cho các nhà làm phim mới nổi, các nhà sản xuất âm thanh, các nhà…. Thế nhưng apply cũng đừng hòng bao giờ được vào lớp, và đương nhiên sau đó được biết những người được mời đi học cũng toàn đội nhà, người nhà… những người mà thậm chí còn chẳng theo ngành nghề, đi chỉ đơn giản vì nó là một cơ hội “free” của một tổ chức, còn người thực sự muốn cần muốn học thì lại chả đến lượt!

Còn cái vườn bác Hai. Tới giờ ngoài mình thực sự theo bác tới giờ ra, làm gì có ai? Mọi tổ chức đưa đơn, làm Proposal, sẵn sàng gặp mặt, nói chuyện, trình bày, nhưng xong đương nhiên thậm chí còn chẳng một lời trả lời để mắt. Cái lý do cái vườn “nhỏ quá” chẳng ai thèm quan tâm. Nhưng thực ra muốn thì sẽ có cách, làm thì cho nó to, thiếu cái gì thì bổ sung cái đó. Còn đã không muốn, 0 quan tâm thì chẳng có tổ chức, cá nhân nào để tâm cho được cả. Bởi vì cái vườn đấy nó không make noise, không tạo lợi ích truyền thông phông bạt được gì nhiều. Bảo vệ động vật à? Bảo vệ môi trường à? Bảo vệ phụ nữ à? Bảo vệ trẻ em à? Xời, trừ khi nó là cái gì gây được tiếng vang, có lợi ích rõ rệt để truyền thông, promote cho các tổ chức hội đoàn, thì tự nhiên nhỏ mấy mà chẳng to ra được!

Nếu các bạn tìm hiểu về luật và cách vận hành của rất nhiều tổ chức phi chính phủ, tổ chức từ thiện, đều sẽ biết rằng, rất nhiều các tổ chức được thành lập vì 2 mục đích chính: Lách thuế và Hợp pháp hóa tiền bất hợp pháp. Nôm na dân dã là Trốn Thuế và Rửa Tiền. Và cả một mục đích thứ ba là mang tính chất chính trị hóa để gây sức ép (đặc biệt là các thể loại mang danh movements). Những đội này đều đươc hậu thuẫn bởi tài phiệt, tập đoàn, chính phủ…. Nên luôn được ưu tiên, luôn trong “grey areas”. Tiền bạc thì bao la, dự án thì phấp phới, chỉ có mỗi hiệu quả và sản phẩm thì qua kinh khủng mà thôi, nhưng mà cũng chẳng ai làm gì được hay ai dám động vào. Những hoạt động màu mè nào thuê celebs bảo vệ rừng, cây xanh, động vật, mặc hồng mặc cam, chạy tới chạy lui, concerts thời trang đồ, music movies đồ… với những sự lòe loẹt phông bạt, các sản phẩm media thì vô cùng tệ hại về chất lượng và chưa bao giờ có một tính chất hiệu quả cho việc thực hiện các mục đích mà họ thực sự đề ra như cái tên gọi tổ chức của họ. Sản phẩm tệ bởi vì tiền rót xuống thì rất nhiều và tiền vào sản phẩm thì chỉ còn cái móng tay. Và họ thì cho rằng họ bất khả xâm phạm!

Vì “bất khả xâm phạm” nên đâm ra các nạn nhân thấp cổ bé họng, bị ăn cắp chất xám, bị bắt nạt lại cứ đâm ra phải “hèn” không dám lên tiếng. Thói xấu và ảo tưởng sức mạnh lại càng lộng hành!

Bạn Hương bảo “sao chị ngầu thế”, em bóc còn chưa nói thẳng tên tổ chức ra chị vào nói hộ thay em vậy 😊)). Mình nói thật mình chẳng nhớ mặt nhớ tên bất cứ ai mà họ đã gây phốt ra với mình, chả có tư thù cá nhân với bất kỳ ai trong các hội nhóm này. Nhưng mà mình cũng chẳng sợ chẳng ngại ai, bởi vì mình sống rất đàng hoàng, làm cái gì cũng xuất phát từ tâm và tấm lòng, làm có trách nhiệm, làm tới cùng. Chưa tơ hào của ai bất cứ một đồng cắc. Tự lương tâm và ý nguyện trong sạch, và mình là người nói là làm, làm được việc. Tiền bạc mình kiếm, sức lao động mình làm cũng không phải nhờ vả ai, phải sống vì dư luận, phông bạt hay cộng đồng. Nên mình chả phải ngán ai, ngại ai. Ngược lại, đội phông bạt, đội đạo đức giả, đội dối trá lúc nào mà chả phải giấu, phải ngại mình, phải ghét mình. Nên tâm lý của người đàng hoàng là cứ đàng hoàng, chỉ có bọn không có tâm và khuất tất mới phải ngại. Mình ghét sự đạo đức giả, cực kỳ ghét. Nên ai mà cố tỏ ra phông bạt với dối trá với mình là mình phản ứng rất mạnh. Điển hình chính là mấy câu chuyện trên mình vừa kể với các bạn.

Đương nhiên không thể có chuyện vơ đũa cả nắm được vì mình đã được gặp và đã, đang làm việc với một số tổ chức, cơ quan, hội đoàn (mặc dù các vấn đề “kỳ kỳ” vẫn rất rõ ràng) nhưng sở dĩ mình vẫn làm việc được, bởi may rằng trong các tổ chức ấy vẫn có người có tâm, rất có tâm, kiên quyết chống chọi để được làm những điều họ cho là đứng đắn như mục đích ban đầu họ tham gia vào các tổ chức này. Và nhờ có họ, mình vẫn còn chút niềm tin vào một số hội nhóm, tổ chức ngoài kia để có thể làm việc cùng và được thực sự làm điều tử tế. Bởi vì nói gì thì nói, một mình mình làm sao làm được bao nhiêu điều, một mình mình đâu cứu được cả thế giới. Vẫn phải có chỗ dựa dù vẫn đang tìm mướt mải!

Mình vẫn luôn mong, chờ, được may mắn gặp những tổ chức, hội đoàn thực sự tử tế để lấy lại được niềm tin, được làm việc cùng với họ.

Chứ còn với những trải nghiệm xấu bữa giờ, mình chỉ có 1 từ là: “Đéo”! Tin vào hội nhóm để bán nhà à!

Chia sẻ với các bạn câu chuyện bạn Huong Dang với tổ chức UN women đồ, tổ chức phụ nữ cứ gọi là lớn nhất thế giới đấy, mà còn làm ăn thế này, ăn cắp ăn trộm ý tưởng của người khác và ngang nhiên coi thường người ta thế này, quả thật… với mình không quá ngạc nhiên. Bữa xem mấy clips tuyên truyền của họ, mình cũng đã suýt ngất vì tại sao có thể làm thiếu có tâm và quá kém chuyên nghiệp, không hiểu nổi cái thông điệp “bình đẳng giới” với “chống bạo lực giới” vân vân mây mây được truyền tải thiếu chuyên nghiệp và tệ tới mức như thế! Thực sự!

Mình sẽ gửi link bài của Hương ở comment cho các bạn hóng full câu chuyện!

(1) Ha Kin – Quả là một câu chuyện rất cần share. Cũng là một câu… | Facebook

#575: “Fast car”: Lái xe đi hay ở lại và sẽ chết mòn thế này?

“Fast car” của Tracy Chapman là một trong những bài hát mình thích nhất khi nghe on road. Sẽ thú vị thế này: Khi ngày hôm qua mình viết bài review về một bộ phim tài liệu về một chàng trai Nepal sinh ra ở trên những nơi tận cùng của thế giới, nơi để đưa cậu và các em tới được thành phố, bố cậu đã phải mất một tháng vác chúng trên giỏ và gánh băng qua những dãy núi trùng điệp. Hành trình ấy hoàn toàn bằng đôi chân với một vài chú lừa. Một tháng để đưa con tới thành phố chữa bệnh và cho con được một chút giáo dục. Bố mẹ cậu yêu thương cậu vô ngàn nhưng khát khao được thoát khỏi hoàn cảnh để được khám phá bản thân, đi ra thế giới của cậu nó lớn lao như những đại ngàn nơi bố mẹ và ngôi nhà của cậu chỉ bé lọt thỏm ở giữa.

“Fast car” của Tracy Chapman có khát khao tương tự, đó là được thoát khỏi gia đình, thoát khỏi hiện trạng ngột ngạt của hiện tại, bước ra một vùng đất mới, với những ước mơ rất đơn giản như là chỉ cần “một công việc”, một sự tự do là mình để hiểu được ý nghĩa của việc “được sống”. Nhưng những ước mơ ấy lại ngập tràn những sự bế tắc.

Bài hát là một điển hình của những số phận của những người Mỹ nghèo (cụ thể ở đây là hoàn cảnh của một gia đình người da đen). Họ bị luẩn quẩn trong những cơn nghiện rượu, ma túy, thuốc giảm đau, sự phân biệt chủng tộc và tầng lớp xã hội. Những vùng quê nghèo ở bất cứ nơi đâu dù là nước Mỹ giàu nhất thế giới hay nơi tận cùng của dãy núi Himalayas cũng đều giống nhau ở sự đói nghèo, bế tắc và những ước mơ dữ dội của những đứa trẻ muốn được sống một cuộc sống đủ đầy mà chúng mơ ước. Đủ đầy không chỉ là chuyện vật chất, nó còn là kiến thức, sự tự do và có khi đơn giản chỉ là được thấy ánh đèn của thành phố.

Cậu trai Nepal trong “The only son” muốn được làm rất nhiều điều thật lớn và đi hẳn tới những quốc gia, vùng miền khác. Con đường đi từ nhà cậu ra được thành phố, tới sân bay là núi non thung lũng trập trùng. Nhưng qua được những dãy núi ấy, cậu biết đâu sẽ làm một người nổi tiếng và có một vài tác phẩm để đời. Còn “Fast car” của Tracy chỉ đơn giản là muốn vượt qua được biên giới bang để tới một thành phố khác, chẳng cần phải đi quá xa. Đường đi của cô gái trong Fast car lại quá đơn giản và bằng phẳng, cần một cái xe ô tô “đủ nhanh” là sẽ thoát khỏi được hiện tại. Chiếc ô tô ấy chỉ cần là một chiếc xe cũ thôi, nhưng nó chở bao nhiêu là ước mơ về sự giải thoát, được yêu và được sống như “một người bình thường”. Con đường đi theo đúng nghĩa đen của Tracy bằng phẳng và đơn giản hơn rất nhiều con đường đi của chàng trai Nepal. Nhân vật của Tracy cũng sống ở đất nước giàu có nhất thế giới, còn chàng trai thì lại ở một trong những nơi nghèo nhất thế giới. Cả hai rất giống mà khác nhau. Một con đường bằng phẳng, một con đường là chỉ có dốc cao vực sâu nhưng hai con đường ấy đều khó đi như nhau. Giấc mơ của chàng trai là thành một người đi ra thế giới và muốn làm điều gì đó lớn lao nhưng giấc mơ của Tracy chỉ cần được “làm 1 người bình thường với 1 công việc tử tế”. Nếu bố mẹ của cậu chàng yêu thương chàng hết mình nhưng vẫn sống trong sự cổ hủ và đói nghèo truyền thống thì người bố của Tracy lại là một ông nghiện rượu, mẹ thì bỏ đi. Hai bố mẹ hoàn toàn khác nhau nhưng chúng đều đau khổ vì không thể bỏ được họ để ra đi, nhưng nếu ở lại chúng cũng sẽ chết dần chét mòn. Cả hai đều muốn thoát khỏi gia đình, đều muốn được sống là mình và những khát vọng của họ đều mãnh liệt như nhau, những nỗi đau khổ cũng giống y nhau.

Điều thú vị được thể hiện rõ nhất ở bộ phim và bài hát đó là cách kể chuyện về cùng một vấn đề trong những hoàn cảnh khác nhau về địa lý (dù cách kể chuyện bằng hình thức khác nhau), và cho thấy cùng một vấn đề nhưng trong những nền văn hóa khác nhau chúng vẫn giống nhau tới lạ kỳ, những quy luật cuộc sống và khát khao cơ bản của mỗi người lúc nào cũng vẫn luôn là thế. Những bài hát, những cuốn phim này đều là những câu chuyện cuộc sống thật nhẹ nhàng, mà ý nghĩa, với mình thì chúng là “food for mind”.

Mình rất mê những nghệ sĩ như Tracy Chapman. Đây là những con người mà âm nhạc và tư duy kể chuyện bằng âm nhạc đã có từ trong máu từ khi họ sinh ra. Những tác phẩm của họ đều chính là những câu chuyện và trải nghiệm sống của chính họ. Chúng vô cùng sâu sắc, nhiều triết lý cuộc sống được ẩn giấu trong những câu chữ rất nhẹ nhàng và những câu chuyện rất đời. Một câu hát tiếng đàn họ cất lên đều tự nhiên như hơi thở. Những nghệ sĩ như Tracy Chapman, Jewel, Bob Seger (và nhiều nhiều lắm) đều có những xuất thân cực nghèo khó và đến từ những nơi ngập tràn rượu và ma túy. Nhưng tài năng thì một khi đã trổ thì vượt lên cấp toàn thế giới, họ thậm chí có khi một ngày còn chẳng được đi học một nốt nhạc. Âm nhạc cũng toàn những câu chuyện và tâm tư cuộc sống rất đời thường, chẳng cần phải trưng trổ bất cứ kỹ thuật gì cao siêu, vì chỉ cần họ cất tiếng là không có ai có thể bắt chước được họ và vẫn đến được với sự đồng cảm với bất cứ khán thính giả nào trên trái đất này. Mà cái này, chỉ có thể là sinh ra có từ trong máu, và số phận được ông trời ban tặng. 8 tuổi Tracy đã biết sáng tác rồi cho dù hoàn cảnh gia đình rất khó khăn. Số đã nổi tiếng, đã tài giỏi thì con đường dù khó khăn đến mấy như những dãy núi Himalayas hay chỉ có một chiếc ô tô quá cũ nhưng sẽ vẫn “đủ nhanh” để vượt lên highways đi ra thế giới.

À mà nếu để ý thì mấy nghệ sĩ này hầu như chả có cái scandals gì, họ sống vững chắc trong lòng người hâm mộ dù năm tháng có qua đi bao nhiêu lâu!

A Tracy Chapman fan! Love you, Tracy!

#writingformyself

#571: Someone had to go in

“Some one had to go in”

Xem và đọc tư liệu về thảm họa Chernobyl thấy thật là khủng khiếp. Có lẽ vì chuyện xảy ra quá lâu và nó ở quá xa mình nên khi nhắc đến nó người ta cũng không nghĩ gì nhiều, hoặc giả sử cũng biết nó rất là kinh khủng cũng không thể cảm được cái sự kinh khủng đấy nó như thế nào.

Cảm giác xem những tư liệu về Chernobyl như ở trong một cái phim kinh dị kiểu X-files, những sự hy sinh của con người trong đó quá tàn khốc và hậu quả nó để lại tới giờ vẫn bị bưng bít và không thể nào thống kê nổi.

Ngày 26/4/1986. Nhà máy hạt nhân Chernobyl ở phía bắc Ukraine, gần thành phố Pripyat (lúc này vẫn thuộc Liên bang Soviet) đã bất ngờ phát nổ do lỗi điều hành của kỹ thuật viên. Điều đáng sợ là ngay cả những người làm việc trực tiếp với hạt nhân, các chuyên gia và cả chính phủ cũng chưa hiểu hết và lường hết được hậu quả của lượng phóng xạ gây tác hại tới con người. Thế nên ngay khi thảm họa nổ ra, các thành phố sống xung quanh cách nhà máy điện vài km, cuộc sống vẫn diễn ra bình thường không có sự báo động. Các nhân viên cứu hỏa, nhân viên y tế đầu tiên tới cứu nạn hiện trường cũng không có trang phục bảo hộ. Theo thống kê, thảm họa Chernobyl gây hậu quả phóng xạ gấp 400 lần quả bom nguyên tử thả xuống Hiroshima.

Câu nói ám ảnh nhất của một vị tướng phụ trách chiến dịch cứu nạn Chernobyl là: “Someone had to go in”. Tức là biết chắc đi vào đó để dập nóng và ngăn chặn phóng xạ là chắc chắn sẽ bị nhiễm xạ và đi vào cửa tử nhưng người ta buộc vẫn phải vào. Hàng ngàn thợ mỏ đã đào hầm ngày đêm để tiếp cận được lõi trong của nhà máy mà không thể dùng bất cứ bảo hộ gì, vì họ cũng không thể thở khi dưới hầm, và họ phải ăn và uống những chai nước nhiễm phóng xạ. Ước tính sau này 1/4 trong số hàng ngàn thợ mỏ đó đã chết trước tuổi 40 và số còn lại thì chết dần chết mòn và không thể có gia đình toàn vẹn. Còn lại là hàng ngàn người lính, các chuyên gia, các nhà khoa học, hơn 600 phi công đã được điều tới và buộc phải expose bản thân ra lượng phóng xạ ở mức cả triệu lần cho phép để tìm cách dập nhiệt, ngăn không cho phóng xạ bay xa và hơn cả là để tránh cho một trận nổ hạt nhân thứ hai xảy ra, một trận nổ mà như ước tính có thể quét đi một nửa châu Âu. “Someone had to go in”. Thời này chưa có A.I và robot công nghệ cao nên không thể dùng chúng để làm những công việc thủ công mà vẫn bắt buộc con người phải làm. Một số robot cũng đã được sử dụng nhưng chỉ tới ngày thứ 2 là chính máy móc cũng phải chịu thua trước phóng xạ, và chỉ có thể là con người phải bước vào.

Chắc không thể tính nổi đã bao nhiêu trí thức, nhân tài, mạng sống con người buộc phải “go in” để giải quyết một trong những thảm họa “man-made” kinh khủng nhất của nhân loại này. Có những người buộc phải vào tận lõi của những cột chứa phóng xạ để dập nhiệt, mỗi một giây họ ở đó là một vài năm cuộc đời của họ bị rút ngắn lại. Nhờ có họ mà thế giới đã ngăn được trận nổ phóng xạ thứ hai, ước tính độ phóng xạ sẽ gấp hàng nghìn lần hai quả bom ở Hiroshima và Nagasaki.

Thật đáng buồn là những vị anh hùng ấy ít ai nhớ được tên tuổi, ít ai được biết tới hay thậm chí cả sau này khi chết dần chết mòn vì nhiễm xạ họ cũng không có được những chế độ phúc lợi xã hội tử tế. Họ cũng không thể được công khai ca ngợi vì những số liệu và thông tin của Chernobyl sẽ luôn bị giấu nhẹm. Hậu quả thực sự và số lượng người bị nhiễm xạ, chết vì ung thư và các hậu quả từ sự cố này sẽ không bao giờ có một con số công khai hay thậm chí được nghiên cứu tử tế.

Người ta nói rằng để quay lại Chernobyl và có thể sinh sống bình thường trở lại thì phải mất ít nhất một vài chục nghìn năm nữa. Mỗi năm lớp phóng xạ lại ngấm thêm vài cm vào lòng đất, giờ nếu muốn biến chỗ này thành miền đất sống thì chỉ có bóc hết mấy chục cm lớp đất bề mặt của toàn bộ nơi này, cộng thêm vài trăm năm để cải tổ lại đất đai và môi trường thì may ra mới có thể trở lại. Đương nhiên điều đó là không tưởng.

Nhưng có một điều kỳ diệu kinh khủng khiếp. Chernobyl là biểu tượng vĩ đại về sức sống mãnh liệt của thiên nhiên. Đó là trong khi con người vẫn chờ vài chục nghìn năm để được quay trở lại (mà khả năng là con người bị tiêu diệt trước đó rồi), thì thiên nhiên đã quay trở lại, chỉ 30 năm sau thảm họa. Cỏ cây đã tươi tốt, những loài vật hoang dã đã xuất hiện. Có lẽ hy vọng nơi này một vài trăm năm nữa sẽ là những khu rừng nguyên sinh vì con người 0 thể tới. Thế nên dù con người có phá hoại thế nào thì trái đất sẽ luôn ở đây, thiên nhiên sẽ luôn quay trở lại, chỉ có con người là tự hại mình và hại chính môi trường sống của mình. Rừng có thể bị chặt hết, cá dưới biển bị bắt hết, nhưng rồi bão lũ thiên tai sẽ tràn về cuốn hết con người đi. Và khi không còn con người, thiên nhiên sẽ quay trở lại nhanh hơn bao giờ hết! Nên mọi ý định tiêu diệt thiên nhiên chỉ là mình tự diệt mình thôi chứ thiên nhiên và trái đất sẽ luôn ở đây!

À nhắc tới vụ Chernobyl lại nhớ ra hồi mình bé tí bập bõm đọc báo An ninh thế giới, có series ly kỳ về những loài chuột đột biến do bị nhiễm xạ mà to nặng tới 20kg. Mà viết ly kỳ hấp dẫn lắm luôn, làm cháu nó hóng chờ mỗi tuần báo ra đọc ngấu đọc nghiến. Rồi sau này cháu nó lớn lên cháu nó mới biết tổ sư bố series biên dịch từ loạt báo lá cải nào đó từ đất nước Trung Hoa xa xôi, tin sái mẹ nó hết cả cổ, đèo mẹ :)).

Fact: On 4 May 1986, just a few days after the initial disaster, mechanical engineer Alexei Ananenko, senior engineer Valeri Bespalov and shift supervisor Boris Baranov stepped forward to undertake a mission that many considered to be suicide.

#567: Chuyện unfriend…

Chuyện unfriend í…

(Cảnh báo: Bài viết có dùng mấy từ bậy nhớ, đừng sợ nhớ)

Kinh nhỉ, có một nghìn lý do vì sao người ta unfriend nhau. Lý do tớ bị unfriend nhiều nhất là vì…ảnh, trong đó mấu chốt vấn đề là mình chụp hình cưới hay cá nhân mà trúng phải thằng/con người yêu cũ hay kẻ thù/người không ưa của các bạn í, thế là mình bị unfriend. Rồi thậm chí có bạn sau một đêm phê thuốc (thuốc gì không biết), hôm sau ngủ dậy tự nhiên coi hình mình chụp một cái cột thấy bực mình unfriend. Có bạn thấy Hà Kin tự hay khen Hà Kin đẹp cũng unfriend. Có bạn thấy mình hay văng đéo hay cứt (từ ưa thích) cũng cảm thấy phạm thuần phong mỹ tục cũng unfriend…nói chung nhiều lắm, đấy là những lý do mình biết còn không biết chắc là nhiều :D. (Mà phần lớn là chả quen các bạn, do từ thủa xưa accept từa lưa thôi)

Chỉ có điều là í…unfriend xong thì thôi đây lại cứ đi xin add lại và lý do unfriend rất gây choáng váng. Ví dụ có một chị bạn mình quen, chị cũng rất nice cho dù tính hơi moody, hay nôm na là đồng bóng. Hồi đó chị đau khổ quằn quại vì phát hiện ra bạn thân và chồng chị tòm tem với nhau, chị đăng ký chụp bộ hình thật sexy để giải sầu. Rồi hai chị em đi uống café, chị kể câu chuyện đau đớn của chị, cứ một câu chi tiết câu chuyện là chị sẽ thêm vào các loại động từ và danh từ mạnh như là Địt mẹ, thằng mặt lồn, con mặt buồi…Cũng thông cảm cho nỗi đau lòng của chị nhưng mà chị nói hăng hái quá, mà hôm đó chụp trời nắng tớ lại say nắng, tớ nghe được lụp bụp câu có câu không, chỉ có mấy câu chửi bậy là rõ ràng. Thế xong chị đang kể dở thì có điện thoại, chị lấy điện thoại ra nghe rồi chị quay lại tớ, chị hỏi: “Chị kể tới đâu rồi í em nhỉ?”

Tớ ngước cái mặt say nắng đỏ gay gắt và đôi tai lùng bùng lên thều thào: “Dạ chị dừng ở chỗ “Địt mẹ” ạ.

Ấy thế mà…về nhà chị unfriend tớ lúc nào không hay. Mà tớ cũng mãi không biết nguyên nhân. Chỉ khi một năm sau chị xin add lại kèm theo message: “Add lại chị nhé, lúc đó chị giận em quá, vì em cứ như đùa cợt chị. Nhưng nghĩ lại cũng thấy chị con nít thật, chả hiểu sao thế mà lại giận được nữa. Thôi cho qua nhé, chị cũng tìm được tình yêu mới rồi, chị cũng đã cho qua hết…”.

Nhưng mà Kin sợ chị quá nên không dám add lại, thấy kiểu con nít như chị là hơi bị kinh đấy, con nít kiểu vậy mà có thằng anh rể nào dám đấm là đm xác định ngày hôm sau thằng đấy chỉ có đi buôn chuối. Mà mới có một năm chưa chắc chị…kịp lớn nên thôi đợi chị lớn rồi add lại. Thật cũng có muốn nói với chị rằng đâu chị em có đùa cái đéo gì đâu, em đang say nắng và em nghe được đúng tới đó thì em thật thà em nói đúng như thế thôi mà…đấy thế nên đời rất không biết đằng nào mà lần í các bạn.
Nói chung các bạn muốn unfriend thì un đi, đừng như cái bạn kia unfriend xong đòi add lại xong đổ là tớ đi unfriend bạn í. Tớ á thề 0 rảnh đi unfriend ai, mở cái friendlist lên đã hoa mày chóng mặt rồi, chỉ đứa nào lòi ra trên newsfeed khen ăn thịt chó ngon, xây cáp treo và resorts là phát triển kinh tế hay nói lời vô cảm vô đạo đức thì tớ quét ngay, gì chứ đụng đúng chủ đề tớ cũng đồng bóng lắm đấy. Mà fb tớ (cá nhân) í giờ đã ở chế độ không add lại được nữa, chỉ có tớ đi add người khác thôi. Mà á, đã remove nhau rồi á, cứt í đây add lại nhớ!

Trước giờ, tớ chỉ buồn duy nhất khi bị unfriend là người yêu cũ lai Nhật đẹp trai của tớ. Ôi không có nỗi đau lòng nào từ ngày chơi mạng xã hội bằng việc một ngày nhận ra anh đã đéo làm bạn từ thủa nào. Ai unfriend cũng được nhưng sao lại là anh hả anh? Sau khi buồn vđ cả mấy năm trời, một ngày quyết định add lại anh, không nói lời nào. Bố cứ add đấy làm gì nhau? Thế quái nào anh cũng accept vội. Fb anh bây giờ ảnh avatar là ảnh anh và bạn gái. Tổ sư nhìn ghét đéo chịu được nhưng mà phải add lại bằng được để chống mắt #xemduocbaolau, nhưng mà có vẻ bọn nó hơi bị lâu rồi đấy, chắc chốt tới nơi =)).

Có những nỗi buồn như nỗi buồn dại trai nó mới đau lòng thôi í…còn unfriend á, không buồn lắm đâu :D. Quái gì phải nghĩ hở các bạn?

#565: Hollywood – đại lộ của những giấc mơ tan vỡ

Hollywood – đại lộ của những giấc mơ tan vỡ

Mới khi nào đó là mảnh đất mơ ước, là chân lý của bao nhiêu thế hệ những người làm phim. Thậm chí ngay khi mình đi học về phim những năm trước chưa xa, việc làm phim để tới được Hollywood là sự cao nhất của sự nghiệp vẫn là cái đích lớn nhất.

Thế mà nhanh quá, chỉ tới bây giờ đó dần không còn là chân lý nữa, người ta có thể làm phim ở bất kỳ nơi nào, ở bất kỳ đâu, cứ được tiếng vang và có khán giả mà không cần phải gắn mác là từ Hollywood nữa. Bản thân những người làm phim ở đất Hollywood cũng đi tìm những mảnh đất mới và chuyển ra khỏi vùng đất cạnh tranh khốc liệt và đầy đắt đỏ này. Những giải thưởng cực kỳ danh giá của các liên quan phim lớn, thậm chí là Oscar, cũng ngày càng đi xuống chất lượng về các tiêu chí, khi nó dần bị chi phối bởi những yếu tố của thời đại mới, như là political correct, giới tính, chủng tộc, tôn giáo… đôi khi giờ như là một miếng bánh cần được chia đều cho hòa cả làng.

Điều đó cũng hơi buồn, tuy rằng làm phim ngày càng dễ dàng hơn nhưng cũng đồng nghĩa với việc chất lượng phim cũng ngày càng dễ dãi hơn. Công nghệ can thiệp quá nhiều vào phần làm phim và nội dung. Chắc chờ một sự kỳ công và thâm thúy kiểu Forest Gump không biết tới khi nào nữa nhỉ?. Hollywood giờ không còn là điểm đến duy nhất khiến ai cũng muốn và người ta trầm trồ nữa, nhưng thế lại cũng chán, cảm thấy bớt đi một cái đích lớn để phấn đấu ahihi!

Có một điều đặc biệt khi tới LA – thủ phủ của Hollywood, đó là ai đến đây cũng mang theo những ước mơ rất lớn – ước mơ trở thành một ngôi sao thế giới, ước mơ trở thành một người thật giàu có chỉ sau một đêm. Ước mơ thì rất nhiều, ngôi sao lớn thì không thể nhiều nên đã có không biết bao nhiêu giấc mơ vụn vỡ, không biết bao nhiêu lời hứa hẹn chỉ là cạm bẫy, không biết bao nhiêu cuộc đời bị lụi tàn. Cư dân nơi đây cũng đặc biệt hơn rất nhiều nơi khác.
Mặt bằng chung những mối quan hệ chân thành, lâu dài ít hơn nhiều những vùng đất khác, vì mảnh đất này phần lớn là để cho người mới đến rồi lại ra đi.

Nhưng nó cũng có nhiều điều đáng sống hơn nhiều chỗ khác, đó cũng là nơi làm động lực cho rất nhiều sự quyết tâm, ý chí, tham vọng, quyết tâm được khẳng định mình hay được một lần chạm tới một giấc mơ mà ở nơi khác, có khi họ không bao giờ có cơ hội!
Hollywood – mảnh đất của những điều xa hoa, nổi tiếng, phù phiếm, nhưng cũng là mảnh đất của tội phạm, lừa lọc. Là nơi để đạt được giấc mơ xa vời nhưng cũng là nơi vùi dập ước mơ, là nơi có thể đưa con người lên tận đỉnh cao danh vọng nhưng cũng là nơi chôn vùi một kiếp sống xuống bùn đen. Là nơi của những người giàu có nhất nhì thế giới nhưng cũng là nơi nổi tiếng với những con phố dài của người vô gia cư bần cùng của xã hội.

Và tất cả những con người này, có lúc đều từng ngồi chung một cái ghế đá ở một cái công viên nào đó trên Đại lộ của Những Giấc Mơ Tan Vỡ, vào một buổi trưa hè…

#takemyhandgowithme

#555: KHÔNG THỂ GIÚP ĐƯỢC!

KHÔNG THỂ GIÚP ĐƯỢC!
 
Có một sự thật rất đáng buồn thế này. Có những người rất nghèo, rất tội, chúng ta rất muốn giúp. Nhưng thật sự… không thể giúp được, không có cách nào giúp được!
 
Thực sự cuộc sống này cũng rất thiếu công bằng và nhiều người cũng rất ác, vô tâm. Nhưng người tốt, tử tế cũng rất là nhiều. Người thực lòng cũng rất là nhiều. Nhưng không phải lúc nào muốn giúp mà cũng giúp được.
 
Bây giờ ta chỉ nói về cái nghèo. Có những hoàn cảnh rất tội, nhiều người đều không thể cầm lòng để tìm cách giúp đỡ được họ. Nhưng rồi một lúc họ nhận ra: phải như thế nào mà họ cũng mãi nghèo mãi khổ như thế? Đành rằng vì hoàn cảnh kém may mắn, vì thất học, vì cuộc đời xô đẩy. Nhưng thật sự rất nhiều người không có ý chí để vươn lên, để quyết tâm thay đổi, để biết chấp nhận giúp đỡ, còn thiếu thật thà, hay tự ái vặt… Ta không trách họ vì họ như vậy, vì nếu họ sinh ra đã bị cuộc đời rèn luyện ra như vậy và không có truyền thống về ý chí, sự lanh lẹ từ gốc, tư duy đã không thể phát triển thì việc họ thành vậy là đương nhiên. Ta chỉ biết buồn và thốt lên rằng ta không thể giúp, không cách nào giúp được cả. Đôi lúc thấy tội vậy đó mà đành phải bất lực! Có những sự giúp đỡ cần phải chung tay của cả xã hội, chính quyền. Nhưng cái sự chung tay đó nó hơi bị hoang đường trong thời đại này!
 
Mà những đối tượng này, giúp bằng tiền là cách giúp hại họ nhanh nhất. Tiền bao nhiêu cũng sẽ tiêu trong chốc lát, làm những điều lãng phí, ngắn hạn, sa đà. Dù nhìn họ tội lắm đấy, nhưng có khi cầm cục tiền là đi mua thuốc, mua rượu, mua xe, mua đồ… Tiêu hết xong lại đói, con lại vẫn nheo nhóc, lại vẫn vòng luẩn quẩn của nghèo và đói. Mà bắt cho đi học, đi làm 2 ngày là đã lại chán, lại bỏ. Sáng vừa khuyên quyết tâm tu chí, đi làm, chiều đã lại lết trên bàn nhậu!
 
Hôm bữa xem Superstore, có chi tiết hôm đó cả siêu thị gần Noel thuê thêm người làm việc vụ mùa vì đông khách. Ông quản lý quyết định thuê người thông qua một chương trình gọi là: “The last chance”, thuê những người đang muốn “làm lại cuộc đời”, những người đã từng vấp ngã, nghiện ngập, cần được cơ hội tái hòa nhập với cộng đồng và mong cộng đồng đón nhận. Jonah – Anh chàng nhân viên ở siêu thị không biết họ được thuê từ chương trình đó nên chơi một trò cá cược với bạn đồng nghiệp để xem mấy người làm vụ mùa đó ai bị đuổi việc nhanh nhất. Là vì những người đó làm việc cũng quá tệ. Thế rồi cũng đuổi được một người, Jonah thắng được $200. Đang hỉ hả thì mới biết người vừa bị đuổi là ở chương trình “the last chance”, đây vốn là cơ hội cuối cho họ được lao động và làm việc tử tế. Jonah hối hận quá bèn chạy theo cái người bị đuổi, thấy anh ta đói khát nhếch nhác ngồi buồn thiu trong cái xe rách. Jonah thương quá và quyết định đưa toàn bộ $200 thắng cuộc cho người này. Jonah nhẹ người, nở nụ cười hạnh phúc khi quay lưng đi. Nhưng rồi Jonah nghe được đoạn điện thoại của anh chàng kia đang gọi cho ai đó: “Này mày, $200 thì mua được bao nhiêu đá để đập nhỉ?” (ma túy đá). Jonah chỉ biết thở dài, lẳng lặng bước tiếp.
 
Một đoạn phim vậy thôi mà nói lên cả một hiện tượng day dứt của xã hội. Có bạn nào xem bộ tài liệu “The first and the last”, nói về ngày đầu tiên và ngày cuối cùng của những người bị bắt vào trại tạm giam. Ngày đầu tiên bị bắt là muôn hình vạn trạng các loại tội, phần lớn là đánh nhau, lừa đảo, gây rối, nhiều nhất là sở hữu ma túy…. Ai vào đây ngày đầu cũng hoang mang, sợ hãi, hốt hoảng, thề sống thề chết tôi sai lầm, tôi hối hận quá, thật kinh khủng, tôi phải tu chí để ra nhanh. Rồi ngày cuối, ai cũng đã học được bài học của mình, ai cũng thấu hiểu tội lỗi của mình, ai cũng quyết tâm làm lại từ đầu. Nhưng rồi chỉ một thời gian sau, họ đã lại quay trở lại trại. Có người ra vào đến cả hàng chục lần. Xem đoạn một người đàn ông nghiện rượu đã mấy chục năm của cuộc đời, chỉ sống bằng rượu, lang thang đầu đường xó chợ, xin từng đồng để uống rượu, nhếch nhác, thê thảm. Ra vào trại tạm giam như nhà riêng. Phỏng vấn ngày cuối ông ta ở trong trại, quả thật một cuộc đời cay đắng. Tuy rằng họ nghiện rượu, tệ hại, nhưng hoàn cảnh họ được sinh ra quá tồi tệ, sâu thẳm trong mỗi con người ấy vẫn luôn khao khát được làm một “người bình thường”, được sống đàng hoàng tử tế. Họ luôn có cái suy nghĩ quyết tâm đó ở trong đầu nhưng đương nhiên họ không thể nào làm được. Bản chất lại đưa họ về với nghiện ngập, với đầu đường xó chợ, sống một cuộc đời đói khát như vậy cho tới chết.
 
Ở Los Angeles: Dịch ra chính là “thành phố của những thiên thần”, cả một vùng downtown sang trọng của một trong những thành phố giàu có xa hoa nhất nước Mỹ là la liệt người vô gia cư, nhiều như trại tập trung. Nhìn họ thê thảm làm sao, đói khát, rách nát, ngơ ngẩn, không thể nào kìm lòng. Nhưng mà họ là những người mà “không thể ai giúp được”. Không phải chính phủ không cho họ chỗ ăn, chỗ ở. Nếu đói thì chẳng thế nào mà đói được, nếu rét quá lạnh quá cần vẫn có shelter, thậm chí bệnh tật vẫn có thể được khám. Nhưng sao họ vẫn lang thang khổ sở như vậy? Là vì có cho họ chỗ ăn họ cũng chưa chắc thích, có cho họ chỗ ở họ cũng chưa chắc chịu ở. Họ cũng 0 thích bị kìm kẹp, nghe lời. Rất rất nhiều những con người ấy bị bệnh tâm thần, bị tàn phá bởi ma túy. Có yêu thương, giúp đỡ cỡ nào rồi thì họ cũng bỏ trốn về sống với thế giới tệ hại đó của họ mà thôi!
 
Gần đây nhất cũng có thêm phim “The hatchet wielding hitchhiker” nói về Kai, một anh chàng vô gia cư lang thang bỗng nhiên nổi tiếng vì dám dũng cảm lao vào cầm rìu bổ một người đàn ông da trắng đang đánh đập phụ nữ và một người da đen vì ông này phân biệt chủng tộc. Bỗng chốc anh ta nổi tiếng khắp nước Mỹ, các tv shows, dân mạng cuồng lên muốn truy tìm anh này, muốn giúp đỡ, thương yêu, thậm chí cho cơ hội thành triệu phú luôn. Nhưng cơ hội đến là thế, cuối cùng Kai vẫn chỉ thích là một kẻ lang thang, đầu đường cuối chợ, nghiện ngập, vẫn cư xử nhiều hành động khiến nản lòng người muốn giúp đỡ và thương yêu mình. Cuối cùng cái kết là trở thành một kẻ giết người và vào tù cho đến hết đời. Và người ta xong cũng nhận ra, Kai vốn dĩ là một người bị tự kỷ tăng động, nhưng lại không xuất phát từ một gia đình được giáo dục tử tế, được yêu thương, nên có muốn giúp cỡ nào, thì cũng sẽ vẫn là một cái kết cục như vậy thôi!
 
Có rất nhiều lý do khiến những con người này bị “self-damaged”: nguồn gốc không may mắn, sự nghiện ngập, sự thiếu ý chí, sự bị bạo hành khiến tâm sinh lý tổn thương, sự thiếu giáo dục dẫn tới thiếu hiểu biết, sự tự ái, sự mất lòng tin với xã hội, sự lười biếng…. rất nhiều. Nên đôi lúc thấy tội khủng khiếp, còn nghĩ rằng sao cả xã hội lại không giúp đỡ họ như thế, nhưng đến khi chính bạn muốn giúp, bạn mới hiểu là thì ra giúp không có được!
 
Hôm qua chia sẻ với các bạn về hiện tượng tâm lý của người tài giỏi, rất giàu mà không có lương tâm. Hôm nay lại là bài chia sẻ về người rất nghèo rất khổ, nhưng không phải muốn giúp tử tế mà dễ dàng. Để các bạn thêm đồng cảm, thêm hiểu về rất nhiều số phận quanh mình. Mọi thứ quanh mình không phải lúc nào cũng là trắng và đen. Giỏi thì nghĩa là tốt, khổ thì có thể giúp. Không đơn giản là thế!
 
Làm từ thiện mà tử tế và đúng cách thì cực kỳ khó, và phải rất kiên nhẫn, rất hiểu biết, thậm chí có lúc phải dùng biện pháp mạnh mới may ra có hy vọng cứu được. Còn làm từ thiện, giúp mà sai cách, sai đối tượng, thì sẽ khiến cho hậu quả tệ hại gấp trăm lần là không giúp. Trong các loại giúp đỡ cho những đối tượng này, giúp bằng tiền là loại giúp dễ nhất nhưng dễ gây hại nhiều nhất!
 
Và cũng nên hiểu một điều rằng. Có những điều ở cuộc đời này, rất tội, rất buồn, nhưng chúng ta đành chấp nhận cũng không thể làm gì mà giúp được!
 
Ảnh: Kai của “The hatchet wielding hitchhiker”

#535: TÀI GIỎI LÀ MỘT MÓN QUÀ HAY LÀ MỘT LỜI NGUYỀN?

TÀI GIỎI LÀ MỘT MÓN QUÀ HAY LÀ MỘT LỜI NGUYỀN?
Người ta hay nói, trong tù có 2 loại đối tượng này là nhiều nhất: Loại dốt, ngu, ác và loại rất giỏi, rất tài năng, nhưng cũng rất… ngu và ác! Đặc biệt, hai loại đối tượng này đều ở mức độ “extreme”, tức là vượt ra ngoài tiêu chuẩn của những người “bình thường”.
Loại một có lẽ không cần phải nói nhiều. Cái nghèo cái dốt, cái ngu cái ác là điều tạo ra tội phạm là đã quá rõ ràng. Nhưng điều đôi khi mọi người không nghĩ tới là có những con người rất thông minh, rất tài năng, nhưng không có nghĩa là tài năng và trí thông minh của họ sẽ chỉ để dùng cho những việc đáng tự hào, việc đàng hoàng, giúp ích cho cuộc đời. Mà rất tiếc lại sử dụng những tài năng của họ vào việc lừa lọc, dối trá, bất chấp. Và vì họ có tài năng và trí thông minh nên những gì họ tạo dựng và lừa dối được đều ở mức độ rất cao. Không tài giỏi sao được khi có thể lừa được tiền bạc nhiều như núi. Không giỏi thì sao làm thủ lĩnh của bao nhiêu con người, công trình, không giỏi sao có thể một mình tấn công, chơi đùa với cả một hệ thống pháp luật, xã hội…
Nhưng có một điểm rất khó hiểu về những đối tượng này là họ tuy tài giỏi như vậy nhưng lại không biết được điểm dừng cho những tội ác của mình. Đây có thể coi là một loại bệnh tâm lý chứ không còn thuộc về trí tuệ nữa. Chúng ta đều hiểu dù có tài giỏi đến mấy thì làm điều tội lỗi mà không biết dừng thì không thể nào che giấu được mãi mãi. Nhưng không biết vì lý do gì họ không bao giờ cảm thấy là đủ, và sẵn sàng trắng trợn phủi tay khi sự việc đã xong mà coi thường hậu quả. Thực ra những con người này khi đi tấn công những con mồi của mình, nếu là lừa đảo, thường rất tài giỏi trong việc chọn lựa ra đối tượng mà họ cho rằng “rồi sẽ chẳng làm gì được” họ. Cộng thêm sự rất tự tin về khả năng vỏ bọc, sự tài giỏi của mình trong việc luôn đứng trên pháp luật, ai cũng ngu, “không ai khôn bằng mình”. Vụ gần đây rất nổi tiếng mà đều thành phim tài liệu như là “Inventing Anna”, một cô gái bình thường nhưng lại có khả năng lừa lọc được bao nhiêu giới siêu giàu, hay câu chuyện về nữ triệu phú tự thân Theranos Elizabeth Holmes, người có khả năng lừa và gọi vốn hàng chục triệu đô từ các công ty công nghệ hàng đầu cho một công ty ảo có khả năng xét nghiệm từ máu thần tốc. Một công ty hoàn toàn là lừa đảo không một dấu hiệu hoạt động thực sự nhưng vẫn trở thành một hiện tượng trong giới khoa học và số tiền được đầu tư là khổng lồ, là bạn phải biết Theranos tài giỏi đến mức nào. Người ta sẽ thắc mắc là sao nó có thể giấu được mãi, ăn tiền hay đầu tư được mãi mà không thể dừng lại? Đương nhiên rồi thì cũng tới đoạn các chị cũng đi tù và mọi việc vỡ lở. Nhưng vì họ quá tự tin về sự tài giỏi và khả năng của mình đã hại lại chính họ. Và thường cái kết luôn là thế! Đấy chính là cái “ngu” của loại người này!
Tiếng Việt mình hay có cụm từ “táng tận lương tâm” hay “máu lạnh”. Thiếu lương tâm thực chất ra chính là một loại khiếm khuyết trong não bộ chứ không phải là chuyện “muốn là có”. Người có lương tâm thường không thể hiểu được loại đối tượng này. Tiếng Anh có mô tả về 2 loại đối tượng mà dễ gây ra tội ác nhiều nhất, đó là “Sociopath” và “Psychopath”. Mình sẽ làm riêng một bài phân tích về đề tài này. Sociopath và Psyopath đều có điểm chung là làm điều sai không chớp mắt, không thấy lương tâm cắn rứt, dù người thân nhất, yêu thương mình nhất cũng sẵn sàng lừa, giết, hãm hại. Người nghèo nhất khổ nhất ngoài đường cũng sẵn sàng cướp của họ. Điều khác biệt lớn nhất giữa 2 đối tượng này là sociopath thì còn biết điều mình làm là sai và nhiều là do hoàn cảnh xô đẩy, còn psychopath thì sẽ là dã man nhất, hoàn toàn không có lương tâm nào, nó là do sự khiếm khuyết trong não bộ, là một loại khiếm khuyết tâm lý bẩm sinh và có mang tính chất di truyền. Socio và Psycho lại đều rất giỏi trong khả năng đóng kịch, điều khiển tâm lý người khác, cực giỏi là khác, lại cũng rất thông minh nữa. Mà biết đấy, đã giỏi, đã thông minh, đóng kịch giỏi mà lại không có lương tâm nữa, thì đó là loại đối tượng nguy hiểm nhất của cuộc sống, vì bọn nó có thể làm tất cả những điều kinh khủng nhất mà không sợ hãi, không bị cắn rứt. Bạn cũng đừng hy vọng họ có lương tâm mặc dù họ diễn hay y như có. Họ cũng không thể ăn năn hối cải, vì đây đã là khiếm khuyết não bộ. Cái này hoàn toàn là kiến thức khoa học mà các bạn nên biết. Ngoài ra, nó có tính chất di truyền. Nên chuyện cha mẹ, mà con cái cũng táng tận lương tâm là điều rất không đáng ngạc nhiên. Chắc gần đây nhất bạn nghe được về câu chuyện người mẫu Hong Kong Thái Thiên Phượng bị phân xác kinh khủng hơn cả phim kinh dị bởi cả gia đình chồng cũ!
Sociopath và Psychopath có vô cùng nhiều trong xã hội, và hầu như phần lớn dân số không hiểu hết được những con người này hay thậm chí hiểu được chính họ. Họ diễn kịch cũng rất giỏi, họ ở bốn xung quanh chúng ta và đen đủi bất cứ ai trong chúng ta cũng có thể là nạn nhân của họ. Hai đối tượng này nắm giữ rất nhiều những vị trí lớn trong xã hội, như giới CEO, nghệ sĩ, y khoa, KOLs, bán hàng… họ rất giỏi, rất thông minh, rất tài năng, nhưng luôn ác và bất chấp. Nó có thể không đúng với tất cả mọi người nhưng có một sự thật rằng cuộc sống này muốn thật giàu, vị trí cao, bạn phải ác, phải biết bất chấp và trơ trẽn. Vì đặc thù sự khiếm khuyết về lương tâm nên họ khác biệt với những con người rất tài giỏi mà có tâm thiện là người giỏi và có tâm thường… nghèo hơn rất nhiều 😃, và họ luôn biết có điểm dừng!
Không phải lúc nào sinh ra với một khả năng tài giỏi nào đó, một trí thông minh cũng là một “blessing”, đó đôi khi chính là một sự nguyền rủa: a curse. Nếu bạn nào có xem bộ phim tài liệu Murder Among the Momons, kể về Mark Hofmann, một người Mỹ có khả năng chế tác đồ giả cổ tinh vi tới mức kể cả những nhà khoa học kiểm định hàng đầu của FBI cũng không phân biệt được. Vì quá tài giỏi nên Mark sử dụng khả năng này để lừa đảo, giết người, điều khiển xã hội. Vì ghét đạo Mormons, Mark làm giả ra cả cái Salamander Letter được cho là viết vào năm 1830 bởi Martin Harris, với nội dung do Mark tự tạo ra để khiến cả tôn giáo Mormons thực hành và tin sái cổ, nhưng với Mark thực chất chỉ là một cú chơi khăm cho hệ thống nhà thờ LDS. Mark có tài trong rất nhiều đồ chế tạo và chế tác, đặc biệt ưa thích chế tạo bom. Ông ta đã khiến cho hai người chết vì những quả bom của mình và là một trong những ca nổ bom nổi tiếng nhất nước Mỹ. Việc điều khiển cả một hệ thống xã hội, luật pháp và cả tôn giáo bằng tài năng của mình quá dễ dàng khiến ông tả không thể ngừng được tội lỗi của mình. Những người quen biết Mark đều vô cùng tức giận với Mark khi biết sự thật nhưng đồng thời họ không kìm lòng được trước sự tài năng khủng khiếp của ông ta. Và cũng phải tiếc rẻ khi tài năng ấy không được sử dụng để làm điều tử tế. Bản thân Mark cũng đã vô cùng mệt mỏi với “lời nguyền” mình được nhận, ông ta là một dạng sociopath điển hình. Đến ngay khi vào tù, Mark vẫn tạo ra được những cực phẩm. Cuối cùng, ông ta cũng không chịu nổi chính bản thân mình, Mark đã dùng trí thông minh của mình để tự ngăn lại chính mình, đó là tự nằm đè lên tay mình nhiều ngày liền, để cái tay đó không được lưu thông máu, dẫn tới bị liệt hoặc hoại tử, rồi ông ta sẽ không sử dụng tay của mình để tiếp tục làm điều tội lỗi nữa. Không phải Mark cắn rứt lương tâm hay ăn năn hối cải vì Mark là một sociopath. Đơn giản ông ta đã quá mệt mỏi vì tài năng và sự tham lam của mình chỉ đem lại cho ông ta những cái kết tệ hại về cuối cùng, Dù đã có lúc rất giàu có, rất nhiều sự ảnh hưởng, được trọng vọng nhưng cuối cùng phải mòn hết phần đời còn lại tàn tạ trong ngục tù.
Vậy nên, dù không có lương tâm thì cũng nên nghĩ tới một điểm dừng, nên biết mệt mỏi, vì thế nào thì cái kết cũng rất tệ, thậm chí rất bi thảm, và KHÔNG THỂ TRÁNH KHỎI! Được khen thông minh, tài giỏi, không có nghĩa lúc nào cũng là điều tốt đâu!
Đối tượng này gây ra nhiều tổn hại, lừa lọc, đặc biệt nhắm tới người tử tế, đàng hoàng. Nhưng thực ra một khi đã xác định được bọn nó đúng loại gì, thì cũng không khó để đối phó và tiêu diệt. Tham mãi, lừa mãi, che trời mãi sao mà được! Chạy đằng giời!
Ngu quá cũng khổ, thông minh quá cũng khổ. Cuộc đời này làm người bình thường nhất, không bao giờ đi lừa ai cả, là hạnh phúc nhất đó các bạn biết không?
Ảnh: Mark Hofmann khi bị bắt năm 1985